Ενάντια στη δικτατορία των αγορών, πάλη για το δικαίωμα στην πληροφόρηση



Την Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ η συζήτηση που διοργάνωσε η Διακλαδική Πρωτοβουλία Εργαζομένων/Ανέργων στα ΜΜΕ με θέμα «Media και κρίση». Από την εκδήλωση πέρασε πολύς κόσμος και ακούστηκαν πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρουσες απόψεις αλλά και προτάσεις αντίστασης στην εργοδοτική αυθαιρεσία. Στο τέλος της δημοσίευσης μπορείτε να δείτε ένα βίντεο με αποσπάσματα από ομιλίες στην εκδήλωση.

Οι εργαζόμενοι στο χώρο του τύπου, και γενικότερα των media, έχουν βρεθεί (κυριολεκτικά) στο μάτι του κυκλώνα της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας που σαρώνει τον κόσμο της εργασίας. Και ο λόγος είναι διπλός.

Η οικονομική κρίση πλήττει πράγματι το χώρο των εκδόσεων και των media με σφοδρότητα (μια αλήθεια που θα ήταν γελοίο κάποιος να την αμφισβητήσει). Η συρρίκνωση των κρατικών διαφημίσεων και επιδοτήσεων κάθε είδους, η πτώση των διαφημιστικών εσόδων λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης, η χρόνια υποβάθμιση της ποιότητας της ενημέρωσης που οδήγησε στον περιορισμό του αριθμού των αναγνωστών, οι νέες τεχνολογίες και το Internet -όλα αυτά (και αρκετά περισσότερα)- έχουν οδηγήσει σε μεγάλες μειώσεις των επιχειρηματικών εσόδων. Τα αφεντικά των media αντιδρούν στα παραπάνω με τον ίδιο τρόπο που αντιδρούν τα αφεντικά και σε όλο τον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα: μαζικές απολύσεις, εκβιαστικές μειώσεις αποδοχών των εργαζομένων που φτάνουν το 20 έως και το 30%, εντατικοποίηση της εργασίας, απλήρωτες υπερωρίες. Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα για τους εργαζόμενους με την ύπαρξη μιας επίσημης συνδικαλιστικής ηγεσίας έτοιμης να ξεπουλήσει τα πάντα στα αφεντικά –όπως ακριβώς συμβαίνει και στον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα.

Ο δεύτερος λόγος της σφοδρότητας με την οποία πλήττονται οι εργαζόμενοι στο χώρο των media είναι και αυτός απότοκος της οικονομικής κρίσης, μόνο που αυτός έχει να κάνει με ιδεολογικούς λόγους: σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπου εγκυμονούνται κοινωνικές εκρήξεις, είναι κρίσιμης σημασίας για την άρχουσα τάξη ο έλεγχος των ΜΜΕ. Επιπλέον, τριάντα σχεδόν χρόνια νεοφιλελευθερισμού (ο οποίος ήταν ανέκαθεν εχθρικός ακόμα και στις αστικές πολιτικές ελευθερίες) οδήγησαν όχι απλά στην απαξίωση των ΜΜΕ αλλά και επέβαλλαν τη δικτατορία της μιας και μοναδικής άποψης –αυτής των «αγορών» (ευτυχώς, ακόμα στα πλαίσια μιας αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας).

Είναι ευτύχημα το γεγονός ότι ακόμα υπάρχουν εργαζόμενοι στα ΜΜΕ που αντιδρούν σε αυτό το μπλακ-αουτ ενημέρωσης που θέλουν να επιβάλλουν τα αφεντικά και τα τσιράκια τους οι μεγαλοδημοσιογράφοι. Στο βίντεο που δημοσιεύουμε στο τέλος της δημοσίευσης, θα ακούσετε από τον Γενικό Γραμματέα της ΕΣΗΕΑ Αντώνη Νταβανέλλο να περιγράφει την απόλυση εργαζόμενου από εφημερίδα επειδή τόλμησε να γράψει άρθρο το οποίο δεν ήταν φιλικό προς τον Ανδρέα Λοβέρδο, τον νεοφιλελεύθερο πολέμαρχο της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Ο πρόεδρος των φωτορεπόρτερ, Μάριος Λόλος, περιγράφει πως ένας συνάδελφός του απολύθηκε από την εφημερίδα που δούλευε γιατί τράβηξε μια «ενοχλητική» φωτογραφία.

Αλλά η προσπάθεια, ουσιαστικά, κατάργησης της ελευθερίας της πληροφόρησης δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο. Αυτές τις μέρες βιώνουμε τη συστηματική προσπάθεια του συνόλου σχεδόν των «δημοκρατικών» δυτικών χωρών να φιμωθεί το Wikileaks και να κατασυκοφαντηθεί ο δημιουργός του Julian Assange. Ο Assange τόλμησε να δημοσιεύσει μυστικά έγγραφα της αμερικανικής διπλωματίας που αποκαλύπτουν με τον πιο ωμό τρόπο τα εγκλήματα του δυτικού ιμπεριαλισμού. Ο ύποπτος για τη διαρροή, ο 23χρονος αμερικανός στρατιώτης Bradley E. Manning, αντιμετωπίζει κατηγορίες που επισείουν την ποινή των 52 (!) ετών φυλάκισης.[i]

Ο Assange έχει τιμηθεί από τη Διεθνή Αμνηστία με το βραβείο δημοσιογραφίας 2009 με την αιτιολόγηση της «εξέχουσας προσφοράς του στην ανθρωπιστική δημοσιογραφία»[ii], ενώ είναι αναγνωρισμένος δημοσιογράφος από το Centre for investigative journalism.

Για να φιμωθεί το Wikileaks έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους μια σειρά κυβερνήσεων, επιχειρήσεις, ενώ ΜΜΕ έχουν εξαπολύσει μια εκστρατεία λασπολογίας εναντίον του Assange.[iii] Ο John Pilger (ο γνωστός δημοσιογράφος-ακτιβιστής) καταγγέλλει ότι ο συντονιστής των επιθέσεων είναι το αμερικανικό Πεντάγωνο ενώ το ειδησεογραφικό(;) δίκτυο ABC ενορχηστρώνει τη προπαγάνδα σπίλωσης.[iv]

Όταν το 1929 ξέσπασε η οικονομική κρίση, οι περισσότεροι εργαζόμενοι νόμιζαν ότι ήταν κάτι περαστικό. Λίγο αργότερο, όταν αυτό διαψεύστηκε, πίστευαν ότι το κυρίως ζήτημα ήταν να προστατευθούν από τα οικονομικά δεινά της κρίσης. Σύντομα, ωστόσο, έγινε καθαρό ότι αυτό που διακυβευόταν ήταν η πορεία της ανθρωπότητας προς μια εποχή βαρβαρότητας -πράγμα που δεν αποφεύχθηκε τελικά (φασισμός, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος).

Ασφαλώς και η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ με τον ίδιο τρόπο. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε το πόσο θα διαρκέσει αυτή η κρίση (αν και μπορούμε με βεβαιότητα να «προβλέψουμε» ότι θα διαρκέσει για αρκετά ακόμα χρόνια). Ούτε φυσικά μπορούμε με ακρίβεια να προβλέψουμε τις πολιτικές της συνέπειες. Ωστόσο, γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο, ότι η πάλη των εργαζομένων ενάντια στην οικονομική εξαθλίωση που θέλει να επιβάλει η άρχουσα τάξη είναι πλέον άμεσα συνδεδεμένη και με την πάλη για πολιτικές ελευθερίες –με μια έννοια να αποτραπεί μια νέα εποχή βαρβαρότητας.

Από αυτήν την πλευρά, η πάλη των εργαζομένων στα ΜΜΕ πρέπει να έχει την ολόψυχη συμπαράσταση όλων των εργαζομένων -δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Άγγελος Κ

Category: Πολιτική