Εκτυπώστε το
Συνέντευξη με τον Γιάννη Μηλιό για τον ιμπεριαλισμό
Με αφορμή το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο των Γιάννη Μηλιού και Δημήτρη Π. Σωτηρόπουλου, Ιμπεριαλισμός, χρηματοπιστωτικές αγορές, κρίση, εκδόσεις νήσος, η aformi πήρε συνέντευξη από τον Γιάννη Μηλιό. Δυστυχώς, στη συνέντευξη δεν μπορούσε να παραστεί και ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος γιατί λόγω της οικονομικής κρίσης αναγκάστηκε να αναζητίσει εργασία στην Αγγλία.
Για τη διευκόλυνση της παρακολούθησης της συνέντευξης, αποφασίσαμε να διαιρέσουμε τη συνέντευξη σε τρία μέρη.
Θεωρίες για τον ιμπεριαλισμό
«Ιμπεριαλιστική αλυσίδα» και θεωρίες «εξάρτησης»
Νεοφιλελευθερισμός, οικονομική κρίση και Ευρωπαϊκή Ένωση
Παράλληλα με τη συνέντευξη δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο των συγγραφέων.
10.3. Ανακεφαλαίωση:
Η δομή της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας
Η ανάλυση του ΚΤΠ στο δεύτερο μέρος του βιβλίου μάς οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η αναπαραγωγή των καπιταλιστικών σχέσεων εξουσίας στο εσωτερικό ενός κοινωνικού σχηματισμού χαρακτηρίζεται από μια διπλή τάση, οι όψεις της οποίας ξετυλίγονται ταυτόχρονα και αφορούν την εσωτερική και τη διεθνή συγκυρία.7 Ή, για να το θέσουμε διαφορετικά, κανένας κοινωνικός σχηματισμός δεν υπάρχει απομονωμένος αλλά μόνο μέσα στις σχέσεις του με τους υπόλοιπους κοινωνικούς σχηματισμούς, καταλαμβάνοντας μία συγκεκριμένη θέση (αναγκαστικά μη ισότιμη) στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Το σύνολο των διεθνών αυτών σχέσεων (οι οποίες φυσικά αφορούν όλα τα βασικά επίπεδα ενός κοινωνικού συνόλου: οικονομικό, πολιτικό και ιδεολογικό), που συχνά αποκρυσταλλώνονται σε διεθνείς οργανισμούς, αποτελεί εκείνο που μπορούμε να ονομάσουμε διεθνές πεδίο ή διεθνή σφαίρα. Πρόκειται για ένα σημείο θεωρητικής αφετηρίας που έρχεται σε άμεση αντίθεση με τις απόψεις που παρουσιάστηκαν προηγουμένως σ” αυτό το κεφάλαιο. Θα εξηγήσουμε εν συντομία γιατί.
Είδαμε στο Κεφάλαιο Ι ότι η έννοια της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας διατυπώθηκε από τον Λένιν σε μία συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία, διανοίγοντας έναν πλούσιο θεωρητικό χώρο σε μια προσπάθεια επέκτασης της μαρξικής προβληματικής. Ο Λένιν εισήγαγε την έννοια της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας για να αντιπαρατεθεί στις αναλύσεις περί «παγκόσμιου καπιταλισμού» που κυριαρχούσαν εκείνη την περίοδο στο εσωτερικό της Αριστεράς. Εδώ θα σταθούμε στις θεωρητικές και όχι στις πολιτικές συνέπειες μιας τέτοιας τοποθέτησης. Σχηματικά μπορούμε να διατυπώσουμε ότι η ολοκληρωμένη σύλληψη της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας προϋποθέτει την αντιστοιχία μεταξύ κεφαλαίου και κράτους.
Σε αντίθεση με ό,τι παραδέχεται το μεγαλύτερο τμήμα της σύγχρονης βιβλιογραφίας, η σχέση του κεφαλαίου με το εθνικό κράτος δεν είναι «εξωτερική». Με άλλα λόγια, ούτε το κράτος ούτε και το (κοινωνικό) κεφάλαιο συγκροτούνται ως διακριτές ή αυτόνομες «οντότητες», οι «διαλεκτικές σχέσεις» των οποίων οφείλουν να διερευνηθούν. Όπως υποστηρίξαμε στα Κεφάλαια 6 και 7, το κράτος αναλαμβάνει έναν διπλό οργανωτικό ρόλο: Οργανώνοντας την πολιτική ενότητα της αστικής τάξης, οργανώνει ταυτόχρονα την αστική τάξη ως κυρίαρχη τάξη.8 Με την έννοια αυτή το κράτος, με το σύνολο των θεσμών του, με τις λειτουργίες διαμεσολάβησης και διαχείρισης, είναι εσαεί παρόν στη συγκρότηση των κοινωνικών τάξεων και στην κίνηση του κεφαλαίου.9 Το κράτος δεν παρέχει μια έξωθεν υποστήριξη στην κίνηση του κεφαλαίου, αλλά βρίσκεται πάντα «μέσα σε αυτήν». Η ενότητα των καπιταλιστών, η συμφιλίωση των αντικρουόμενων συμφερόντων τους και η συγκρότηση τους σε ενιαία κοινωνική δύναμη, η διεκπεραίωση των κρίσιμων λειτουργιών για την οργάνωση της εκμετάλλευσης θα ήταν αδύνατες χωρίς τη διαρκή μεσολάβηση του κράτους. Καμία στρατηγική εκμετάλλευσης δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς πάλι τη μεσολάβηση του κράτους, γεγονός που μας επισημαίνει ότι το κράτος «είναι μέσα» και στην εργατική τάξη. Ο διαπλαστι-κός αυτός ρόλος του κράτους καταργεί κάθε εξωτερικό διαχωρισμό σε «κράτος» και «κεφάλαιο», με αποτέλεσμα το κατεξοχήν πεδίο των ταξικών αγώνων και της συγκρότησης των τάξεων να είναι αναγκαστικά ο εθνικός χώρος. Ή, διαφορετικά, η έννοια του συνολικού-κοινωνικού κεφαλαίου υπαινίσσεται σαφέστατα την υλική ύπαρξη του κράτους ως συλλογικού κεφαλαιοκράτη. Το κράτος εκφράζει με τον τρόπο αυτό το «ενιαίο συμφέρον» της καπιταλιστικής κοινωνίας.
Κατά συνέπεια, ανάμεσα στο εθνικό κράτος και το ατομικό κεφάλαιο που αναπτύσσεται στην επικράτεια του συγκροτείται μια σχέση εσωτερικότητας και «αντιστοιχίας». Στη σύλληψη του Μαρξ, η «πολιτική» ενυπάρχει στην «οικονομία» μέσα σε μια διαλεκτική σύνθετου καθορισμού και επικαθορισμού. Το κράτος δεν αποτελεί ούτε «ουδέτερο εργαλείο» αλλά ούτε και «αυτόνομη οντότητα» την οποία μια παρασιτική γραφειοκρατία αναλαμβάνει, υποτίθεται, να ενοποιήσει. Το κεφάλαιο δεν έρχεται αντιμέτωπο με μια εξωτερική κρατική εξουσία που το απειλεί, αλλά ούτε και με μια κρατική εξουσία που απλά το προστατεύει. Η σχέση «εσωτερικότητας» μεταξύ κράτους και κεφαλαίου αποτελεί μια διπλή συνθήκη. Από τη μία, δεν επιτρέπει την αυτοδιάχυση των κρατικών κρίκων σε μια παγκόσμια αυτοκρατορία που δήθεν εποπτεύει μια ομοιογενή παγκόσμια οικονομική δομή. Από την άλλη, δεν επιτρέπει στο κεφάλαιο που απομακρύνεται από το εθνικά σύνορα να συνεχίζει να διατηρεί «σφραγίδα προέλευσης»· και, από αυτή την άποψη, το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, αλλά πάντα αποκτά μία.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η λενινιστική έννοια της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας έρχεται σε ρήξη τόσο με τις θεωρήσεις του «νέου ιμπεριαλισμού» όσο και με τις εναλλακτικές εκδοχές της παγκοσμιοποίησης. Αποδίδει τη διεθνή συνάρθρωση των διαφορετικών (εθνι-κών-κρατικών) οικονομικοκοινωνικών δομών, καθεμία από τις οποίες αναπτύσσεται με διαφορετικό και άνισο ρυθμό, πρωτίστως στους διαφορετικούς ταξικούς και πολιτικούς συσχετισμούς που αποκρυσταλλώνονται στο εσωτερικό της.
Το διεθνές αυτό πεδίο δεν καταργεί την αυτονομία των κρα-τών-κρίκων της αλυσίδας, αλλά κατά κάποιον τρόπο τη σχετικο-ποιεί. Εάν ο ιμπεριαλισμός οριστεί ως η εκάστοτε μορφή των επεκτατικών τάσεων και πρακτικών κάθε συνολικού-κοινωνικού κεφαλαίου και κατά συνέπεια ιδωθεί σαν μια διαρκής δυνατότητα που προκύπτει από τη δομή του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, η τελική ιστορική μορφή που θα αποκτήσει για έναν κοινωνικό σχηματισμό εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο η «εξωτερική» κατάσταση (δηλαδή ο διεθνής συσχετισμός δύναμης) επικαθορίζει αλλά και δεσμεύει σε κάποιο βαθμό τις πρακτικές που προκύπτουν από την εξέλιξη των «εσωτερικών» ταξικών συσχετισμών.
Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό μ” ένα παράδειγμα δανεισμένο από την ανάλυση του Λένιν. Ο τελευταίος πίστευε ότι κατά την πρώτη φάση της ρωσικής επανάστασης η παρέμβαση του «ιμπεριαλισμού», δηλαδή των υπερδυνάμεων της Αγγλίας και της Γαλλίας, ενίσχυσε σημαντικά την προσπάθεια της αστικής τάξης να ηγηθεί ενός νέου συνασπισμού εξουσίας και να επιβάλει έτσι ένα νέο καθεστώς αστικής πολιτικής ηγεμονίας. Προφανώς, μια τέτοια «ενίσχυση» δεν θα είχε καμία απολύτως τύχη (δεν θα μπορούσε καν να οργανωθεί), εάν δεν υπήρχαν ήδη συγκροτημένες οι κατάλληλες πολιτικές δυνάμεις που κατέστησαν δυνατό το πεδίο της ιμπεριαλιστικής παρέμβασης. Εντούτοις, στάθηκαν τελικά εντελώς ανίκανες και αυτές να ελέγξουν και να διαμορφώσουν το τελικό πολιτικό αποτέλεσμα και ν” αποτρέψουν έτσι την επερχόμενη επανάσταση (βλ. τις «Θέσεις του Απρίλη», που περιέχονται στο κείμενο του Λένιν «Για τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην τωρινή επανάσταση», Άπαντα [1953], τ. 24: 3-8. Επίσης, «Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην επανάσταση μας», Άπαντα [1953], τ. 24: 41-74).
Η θεωρητική διατύπωση του συλλογισμού αυτού βρίσκει ολοκληρωμένη έκφραση στα κείμενα του Αλτουσέρ (1978, ιδιαίτερα στα δοκίμια «Αντίφαση και επικαθορισμός» και «Για την υλιστική διαλεκτική»). Η διεθνής συγκυρία αποτελεί «καθορισμό» στο πεδίο της ταξικής πάλης με «ειδικό ρόλο», δηλαδή επενεργεί πολλαπλώς αλλά είναι πάντα ήδη καθορισμένη. Η ταξική πάλη, εσωτερική σε κάθε κοινωνικό σχηματισμό, είναι «πρωταρχική» και «θεμελιώνει το ρόλο της εξωτερικής ανισότητας μέχρι και στις επιδράσεις που ασκεί η δευτερεύουσα αυτή ανισότητα στο εσωτερικό των κοινωνικών σχηματισμών που είναι παρόντες. Κάθε ερμηνεία που παραπέμπει τα φαινόμενα της εσωτερικής ανισότητας στην εξωτερική ανισότητα (που θα εξηγούσε για παράδειγμα την «εξαιρετική» συγκυρία που υπήρχε στη Ρωσία στα ’17 με μόνες τις σχέσεις της εξωτερικής ανισότητας: διεθνείς σχέσεις, ανισότητα οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ Ρωσίας και Δύσης κ.λπ.) πέφτει στο μηχανισμό ή σ” αυτό που είναι συχνά το άλλοθί του: σε μία θεωρία της αλληλεπίδρασης μεταξύ του έξω και του μέσα» (Althusser 1978: 211-212).
Εάν γενικεύσουμε αυτή την παρατήρηση στο σύνολο των κρίκων της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, έχουμε τον τρόπο με τον οποίο συγκροτείται κάθε φορά η διεθνής συγκυρία. Η τελευταία ενσω-ματώνεται-επενεργεί ως δευτερεύουσα αντίφαση στο εσωτερικό των κοινωνικών σχηματισμών (με την έννοια ότι δεν αποκτά προτεραιότητα σε σχέση με την ταξική πάλη), γεγονός που σημαίνει ότι η θέση (ισχύος) κάθε κράτους-κρίκου και τα περιθώρια ιμπεριαλιστικής του δράσης καθορίζονται από το σύνολο των εσωτερικών ταξικών συσχετισμών που είναι πάντα ήδη επικαθορισμένοι από τη διεθνή συγκυρία.10
Στο πλαίσιο αυτό, οι διεθνείς οργανισμοί δεν αποτελούν εκδοχές μιας παγκόσμιας πολιτικής αρχής, αλλά ούτε και οχήματα για τα συμφέροντα μιας και μόνης υπερδύναμης. Η συγκεκριμένη ιστορική μορφή των διεθνών ή παγκόσμιων οργανισμών αποτελεί υλική συμπύκνωση του συσχετισμού δυνάμεων ανάμεσα στους κοινωνικούς σχηματισμούς. Τους ίδιους συσχετισμούς «επιτηρεί» και αναπαράγει και ανάλογα μ” αυτούς τους συσχετισμούς μεταβάλλεται και εξελίσσεται (έστω με καμπές και υστερήσεις) – πάντα σε συνάρτηση με τη σύνθετη δομή της διεθνούς «σφαίρας».
Η δομή της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας έχει ένα διπλό αποτέλεσμα.11
Από τη μια πλευρά, η ιμπεριαλιστική αλυσίδα αποτελεί το πεδίο συγκρότησης διαφορετικών, συχνά αντιφατικών και οπωσδήποτε άνισων σε ισχύ, εθνικών στρατηγικών. Οι στρατηγικές αυτές συνδέονται με τα συμφέροντα του κάθε ιδιαίτερου συλλογικού κεφαλαιοκράτη και αλληλοσυμπληρώνουν την «εσωτερική λειτουργία» του κράτους (συμβάλλοντας πολλές φορές – όπως επεσήμανε σωστά και ο Βέμπερ – στην οργάνωσης της αστικής ηγεμονίας). Οι στρατηγικές αυτές δεν θ” αμφισβητήσουν ποτέ ριζικά τις παγκόσμιες διαδρομές των εμπορευμάτων και των κεφαλαίων, δηλαδή την καπιταλιστική «φύση» της διεθνούς σφαίρας. Απλά θα διεκδικήσουν διαφορετικές εκδοχές των όρων με τους οποίους θα πρέπει να παιχτεί το παιχνίδι. Άλλωστε, η παγκόσμια αγορά είναι σύμφυτη με την κεφαλαιακή σχέση, συμβάλλοντας δραστικά στην αναπαραγωγή της. Πρόκειται για ανταγωνισμό ανάμεσα σε διαφορετικά εθνικά συνολικά κεφάλαια, ο οποίος οπωσδήποτε έχει και μία ισχυρή πολιτική πλευρά. Μάλιστα, στο βαθμό που η στρατιωτική ισχύς συμπυκνώνει και εγγυάται την όποια πολιτική ισχύ, ο ανταγωνισμός αυτός μετατρέπεται και σε στρατιωτικό ανταγωνισμό. Τα κράτη διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι αυτόνομοι φορείς κυριαρχίας το πεδίο της οποίας επεκτείνεται και εκτός συνόρων. Με την έννοια αυτή, η ερμηνεία του ιμπεριαλισμού που προτείνουμε εδώ «αγκαλιάζει» τη δυναμική των γεωπολιτικών ανταγωνισμών, προσδιορίζοντας τους όρους μέσα στους οποίους εκδηλώνονται, οι οποίοι τελικά πάντα υπόκεινται στην εξέλιξη των ταξικών ανταγωνισμών.
Από την άλλη, το σύνθετο παιχνίδι στο πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας είναι αναδραστικό επάνω στους κρίκους. Εδώ ερχόμαστε αντιμέτωποι με την άλλη όψη του ίδιου πάντα νομίσματος. Μία έννοια δανεισμένη από την ανάλυση του Άνταμ Σμιθ θα μας βοηθούσε ενδεχομένως να περιγράψουμε καλύτερα τη διαδικασία αυτή (όταν ενσωματωθεί κατάλληλα στο μαρξικό πλαίσιο). Πρόκειται για την έννοια του αόρατου χεριού.12 Οι άνισοι κρίκοι της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας μοιράζονται καταστατικά ένα στρατηγικό συμφέρον: την αναπαραγωγή του καπιταλιστικού συστήματος εξουσίας. Οι γεωπολιτικές ή οικονομικές αντιπαραθέσεις, όσο και εάν οξυνθούν, δεν πρόκειται ποτέ να καταλήξουν από μόνες τους στην αναίρεση της σταθεράς αυτής. Η αλυσίδα θα πρέπει ν” αναπαραχθεί ως καπιταλιστική. Το κάθε κράτος, οριοθετώντας μια στρατηγική στη διεθνή αρένα, δηλαδή σ” ένα πεδίο ρευστών συσχετισμών, συμβάλλει τελικά στην αναπαραγωγή του καπιταλισμού συνολικά. Δηλαδή, επιδιώκοντας το «εθνικό» συμφέρον, αναπαράγει τον καπιταλισμό ως σταθερή σχέση εξουσίας.
Όπως ακριβώς η κοινωνία και η οικονομία δεν αποτελούν απλό συν-άθροισμα ατομικών πρακτικών,13 έτσι και η ιμπεριαλιστική αλυσίδα δεν θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ως «άθροισμα» ή αποτέλεσμα των πράξεων εξατομικευμένων κρατών, αλλά ως το πεδίο της διευρυμένης αναπαραγωγής της καπιταλιστικής εξουσίας – πάντα καθοριζόμενο σε «πρώτη» και σε «τελευταία» ανάλυση από την ταξική πάλη όπως αυτή εκτυλίσσεται στο εσωτερικό κάθε άνισου κοινωνικού σχηματισμού.
Όλα αυτά θα γίνουν πιο κατανοητά με τα σχόλια των επόμενων παραγράφων. Επειδή ο χαρακτήρας της αλυσίδας είναι σύνθετος και ανισομερής, συχνά το εθνικό συμφέρον των καπιταλιστικών υπερδυνάμεων «απορροφά» και «ενσωματώνει» καθήκοντα κρίσιμα για την αναπαραγωγή της παγκόσμιας τάξης. Π.χ. στις μέρες μας είναι συνηθισμένο να χαρακτηρίζεται ο ρόλος των ΗΠΑ αυτοκρατορικός εξαιτίας αυτού ακριβώς του γεγονότος. Έτσι, θα πρέπει να πάρουμε αποστάσεις από δύο διαφορετικές θεωρητικές και πολιτικές υπερβολές. Δεν υπάρχει παγκόσμια αυτοκρατορία που «ελέγχει» τις κρατικές δομές, αλλά ούτε οι ΗΠΑ αποτελούν μία τέτοια. Βέβαια, οι τελευταίες, για μια σειρά από λόγους, εκφράζουν μια διεθνή πολιτική δύναμη14 που περνάει και μέσα από την ικανότητα του στρατιωτικού τους μηχανισμού και η οποία είναι απαραίτητη για τη διευρυνόμενη αναπαραγωγή των μακροπρόθεσμων συμφερόντων όλων των αστικών τάξεων του αναπτυγμένου καπιταλισμού. Η δυτική συμμαχία, με τον πρωταγωνιστικό ρόλο των ΗΠΑ, υπερασπιζόμενη τα ιδιαίτερα εθνικά συμφέροντα των συγκεκριμένων συνολικών-κοινωνικών κεφαλαίων διαμορφώνει την ίδια στιγμή ένα ηγεμονικό σχέδιο για όλα τα καπιταλιστικά κράτη. Η μοναδική πραγματική «αυτοκρατορία» είναι η ιμπεριαλιστική αλυσίδα στο σύνολο της.
Η έννοια της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας λειτουργεί συμπληρωματικά με τις μαρξικές έννοιες του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και του συνολικού-κοινωνικού κεφαλαίου, επεκτείνοντας την ερμηνευτική «εμβέλεια» της μαρξικής προβληματικής χωρίς να την αναιρεί ή ν” αντιτίθεται σ” αυτή, όπως συμβαίνει με τις προσεγγίσεις της υποκατανάλωσης, του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του παγκόσμιου καπιταλισμού, της αυτοκρατορίας κ.λπ.
10.4. Αναπτυγμένοι και υπανάπτυκτοι
κοινωνικοί σχηματισμοί
Σε ό,τι ακολουθεί θα επιχειρήσουμε να περιγράψουμε τα γενικά χαρακτηριστικά της παγκόσμιας ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, αναφερόμενοι παράλληλα σε ορισμένες ιστορικές περιπτώσεις που είναι χρήσιμες για την κατανόηση της επιχειρηματολογίας.
Στο πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας διαμορφώνονται κατά κύριο λόγο δύο γενικές κατηγορίες κοινωνικών σχηματισμών: οι αναπτυγμένοι καπιταλιστικοί κοινωνικοί σχηματισμοί, στους οποίους έχει ολοκληρωθεί η διάλυση των προκαπιταλιστικών τρόπων παραγωγής (ο ΚΤΠ αρθρώνεται εδώ αποκλειστικά με τη μορφή της απλής εμπορευματικής παραγωγής) και οι μη αναπτυγμένοι ή και υπανάπτυκτοι καπιταλιστικοί σχηματισμοί, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από τη διευρυμένη αναπαραγωγή προκαπιταλιστικών τρόπων παραγωγής ή και πρώιμων μορφών του προβιομηχανικού καπιταλισμού στο εσωτερικό τους (βλ. Κεφάλαιο 7).
10.4.1. Οι αναπτυγμένοι κοινωνικοί σχηματισμοί
Οι αναπτυγμένοι καπιταλιστικοί κοινωνικοί σχηματισμοί παρουσιάζουν την ισχυρότερη ενσωμάτωση στο δίκτυο των διεθνών (και μάλιστα όχι μόνο οικονομικών) σχέσεων. Συγκεντρώνουν μεταξύ τους το μεγαλύτερο μέρος του διεθνούς εμπορίου και των άμεσων επενδύσεων κεφαλαίου στο εξωτερικό. Η δυναμική των εξαγωγικών κλάδων όλων των αναπτυγμένων καπιταλιστικών σχηματισμών και οι νόμοι κίνησης του κεφαλαίου στην παγκόσμια αγορά είχαν ως αποτέλεσμα τη φιλελευθεροποίηση του διεθνούς εμπορίου μετά τον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι αναπτυγμένοι καπιταλιστικοί κοινωνικοί σχηματισμοί αποτελούν τον αποκλειστικό τόπο λειτουργίας της τροποποιημένης μορφής του ανταγωνισμού στην παγκόσμια αγορά (βλ. σχετικά Κεφάλαιο 8), αλλά παράλληλα και τον αποκλειστικό τρόπο οργάνωσης της χρηματιστικοποίησης.
Η διευρυμένη αναπαραγωγή του συνολικού-κοινωνικού κεφαλαίου κάθε αναπτυγμένου καπιταλιστικού σχηματισμού βασίζεται σημαντικά στις σχέσεις που διαμορφώνονται ως αποτέλεσμα της διεθνοποίησης του κεφαλαίου. Ή, για να το διατυπώσουμε διαφορετικά, μέσα από τις διεθνείς σχέσεις προωθείται και ενισχύεται η διαδικασία της κεφαλαιακής συσσώρευσης στο εσωτερικό των αναπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνικών σχηματισμών.15 Υπό αυτή την έννοια, οι στρατηγικές του φιλελευθερισμού στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων και κεφαλαίου αντιπροσωπεύουν (όχι πάντα στις ίδιες λεπτομέρειες) όλους τους κρίκους αυτής της ομάδας. Μπορεί η οργάνωση των γενικότερων στρατηγικών να «βαραίνει» περισσότερο τους ισχυρότερους κρίκους, αλλά η αποδοχή τους στα γενικά χαρακτηριστικά είναι κοινή. Αντικείμενο τριβής μπορεί να είναι οι «όροι» εφαρμογής του διεθνούς ανταγωνισμού, αλλά όχι ο πυρήνας της στρατηγικής, θα ήταν, δηλαδή, λάθος να θεωρήσουμε (όπως συχνά γίνεται στη βιβλιογραφία) ότι ο φιλελευθερισμός στις διεθνείς συναλλαγές αφορά μόνο τα συμφέροντα των υπερδυνάμεων, ενώ η ευρύτερη αποδοχή τους αποτυπώνει «εξάρτηση» και υπαγωγή. Αντίθετα, όπως φάνηκε στα προηγούμενα κεφάλαια αυτού του μέρους, η πίεση του ανταγωνισμού προς το εθνικό κεφάλαιο των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για μια ισχυρή καπιταλιστική ανάπτυξη. Βέβαια, η ικανή συνθήκη αφορά τη δυνατότητα του συλλογικού κεφαλαιοκράτη να εξασφαλίζει συναινέσεις στις ταξικές προϋποθέσεις μιας τέτοιας στρατηγικής (γεγονός που δεν είναι πάντα εξασφαλισμένο).
Η ισχυρή ενσωμάτωση των αναπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνικών σχηματισμών στο δίκτυο των διεθνών σχέσεων και η συνεπαγόμενη στενή διαπλοκή και αλληλεξάρτηση ανάμεσα σ” αυτούς τους σχηματισμούς οδήγησε στο σχηματισμό μιας σειράς θεσμών διεθνούς συνεργασίας ή ολοκλήρωσης (ΟΟΣΑ, ΕΟΚ, ΕΖΕΣ, ΕΕ, ΒΑΖΕΕ [Βορειο-Αμερικανική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου -NAFTA], ΠΟΕ κ.ά.). Η σημαντικότερη διαδικασία αυτής της μορφής, η διαδικασία ολοκλήρωσης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινής Αγοράς, η οποία πήρε τελικά τη μορφή της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και κατόπιν της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 χωρών-μελών, προέκυψε κατά κύριο λόγο από την επιδίωξη των ηγετικών βιομηχανικών χωρών της Ευρώπης να περιορίσουν την υπεροχή των ΗΠΑ στην παγκόσμια αγορά (στο επίπεδο της παραγωγής, της παραγωγικότητας της εργασίας, αλλά και του νομίσματος).16 Από τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες υπάρχουν ορισμένες οι οποίες παίζουν έναν ηγετικό ρόλο ως παγκόσμιοι βιομηχανικοί παραγωγοί και εξαγωγείς εμπορευμάτων και κεφαλαίου.17 Οι χώρες αυτές αποτελούν τις ηγετικές δυνάμεις του δυτικού ιμπεριαλισμού, τους κατεξοχήν φορείς ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Εντούτοις, ο ρόλος όλων αυτών των χωρών στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα δεν είναι ισότιμος. Ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες κατέχουν οι ΗΠΑ, από τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, την αδιαμφισβήτητη ηγεμονία τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικοστρατιωτικό επίπεδο.
Πέρα, βεβαίως, από τις ηγετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που αναφέραμε, μπορούμε εύκολα ν” αναγνωρίσουμε την ύπαρξη μιας διεθνούς ιεραρχικής κλίμακας, η οποία διαμορφώνεται από τη διαφορετική θέση και ισχύ του κάθε αναπτυγμένου καπιταλιστικού κοινωνικού σχηματισμού στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Στις κατώτερες βαθμίδες αυτής της διεθνούς ιμπεριαλιστικής ιεραρχίας κατατάσσονται χώρες μικρού μεγέθους ή συγκριτικά χαμηλότερης ανάπτυξης, όπως η Δανία, η Φιλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία κ.ά.
Η ιστορική εξέλιξη των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και οι συσχετισμοί που αποκρυσταλλώθηκαν ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες κατά την πρώτη περίοδο μετά τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο (βλ. Busch 1987: 13-28), ενώ παράλληλα η ενίσχυση, μέσα από τον πόλεμο, της διεθνούς θέσης της Σοβιετικής Ένωσης και η παράλληλη δημιουργία του Ανατολικού Συνασπισμού οδήγησαν στη συγκρότηση του Ατλαντικού πολιτικοστρατιωτικού Συνασπισμού ανάμεσα στις ΗΠΑ και τις περισσότερες αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης.
Η κατάρρευση των κρατικοκαπιταλιστικών καθεστώτων της ΕΣΣΔ και της ανατολικής Ευρώπης18 και η οικονομική παρακμή που χαρακτήρισε την πρώτη φάση της «μετάβασης» στον δυτικό καπιταλισμό συνοδεύτηκαν από την αναβίωση του εθνικισμού και τη συγκρότηση νέων εθνικών κρατών μέσα από τη διάλυση πολυεθνικών κρατών όπως η Γιουγκοσλαβία ή η Τσεχοσλοβακία και την απόσχιση από την ΕΣΣΔ εθνών όπως οι Λιθουανοί, οι Λεττονοί, οι Εσθονοί, οι Αζέροι και οι λοιποί μωαμεθανικοί λαοί της ευρύτερης περιοχής του Καυκάσου, οι Αρμένιοι κ.λπ. Ό,τι ίσχυε την εποχή του Α” Παγκοσμίου Πολέμου για τους Πολωνούς, τους Ούγγρους και τους Φιλανδούς ίσχυσε μετά την κατάρρευση των ανατολικών καθεστώτων για τα έθνη και τους λαούς που αναφέραμε, αποδεικνύοντας για μια ακόμα φορά ότι το έθνος αποτελεί συστατική όψη της σύγχρονης δυτικής καπιταλιστικής εξουσίας ή ότι, όπως αναπτύξαμε προηγουμένως, κράτος, έθνος και κεφάλαιο συνιστούν εκφάνσεις ενός και του αυτού συστήματος ταξικής εξουσίας: του καπιταλισμού.
Η στενή διαπλοκή ανάμεσα στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες (προς τις οποίες επιχειρούν να συγκλίνουν και οι περισσότερες πρώην κρατικοκαπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης) υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ εκφράζεται και με την πολιτικοστρατιωτική τους σύμπραξη. Η ταχύτερη ανάπτυξη του ιαπωνικού και του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του I960 και μετά, είχε ως αποτέλεσμα την εξασθένιση της αμερικανικής οικονομικής ηγεμονίας στο εσωτερικό του δυτικού ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου. Παρόλ” αυτά η αμερικανική οικονομική ηγεμονία εξακολουθεί να διατηρείται. Οι ΗΠΑ διατηρούν ακόμα την ηγετική θέση ανάμεσα στους αναπτυγμένους καπιταλιστικούς σχηματισμούς τόσο στο επίπεδο της οικονομίας όσο και σε πολιτικο-στρατιωτικό επίπεδο. Προφανώς ο ηγεμονικός αυτός ρόλος είναι διαρκώς υπό διαμόρφωση, καθώς νέοι παράγοντες ισχύος, οικονομικής και πολιτικής, αναπτύσσονται στο ιμπεριαλιστικό πεδίο (αναβαθμισμένη παρουσία των αναπτυσσόμενων καπιταλιστικών χώρων της Κίνας, της Ινδίας κ.ά.).
Η αμερικανική ηγεμονία στο στρατιωτικό-στρατηγικό επίπεδο δεν αμφισβητήθηκε ποτέ, από τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, στο πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής Δύσης. Η ιαπωνική ουδετερότητα και η πολιτική προς Ανατολάς ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών, όσο κι αν τροποποιούν τους ενδοϊμπεριαλιστικούς συσχετισμούς δύναμης σε διεθνές επίπεδο, δεν αρκούν και ούτε επιδιώκουν να κλονίσουν την αμερικανική πολιτικοστρατιωτική και στρατηγική ηγεμονία, την οποία άλλωστε σταθεροποίησαν και μορφοποίησαν περαιτέρω, στο νέο τοπίο που διαμορφώθηκε κατά τη δεκαετία του 1990, οι στρατιωτικές επεμβάσεις εναντίον του Ιράκ (δύο φορές), της Σερβίας και του Αφγανιστάν.
10.4.2. Οι λιγότερο αναπτυγμένοι
ή υπανάπτυκτοι κοινωνικοί σχηματισμοί
Οι υπανάπτυκτοι ή καπιταλιστικά μη αναπτυγμένοι κοινωνικοί σχηματισμοί παρουσιάζουν μια συγκριτικά πιο περιορισμένη ενσωμάτωση στο δίκτυο των διεθνών οικονομικών και πολιτικοστρατιωτικών σχέσεων. Οι διαφορές που υφίστανται εντούτοις στην οικονομικοκοινωνική δομή των χωρών αυτών και συνακόλουθα η διαφορετικού τύπου ένταξη τους στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική αλυσίδα μάς υποχρεώνει να τις θεωρήσουμε ως δυο διακριτές υποκατηγορίες χωρών.
Οι κοινωνικοί σχηματισμοί των οποίων η οικονομική και κοινωνική δομή κυριαρχείται ασφυκτικά από μη καπιταλιστικούς τρόπους παραγωγής (αυτή είναι η περίπτωση π.χ. πολλών αφρικανικών και άλλων «ελάχιστα αναπτυγμένων» σχηματισμών) καταλαμβάνουν μια περιθωριακή θέση στο δίκτυο των διεθνών οικονομικών σχέσεων και συνακόλουθα μια αντίστοιχα περιθωριακή θέση στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Η αποικιοκρατία είχε προωθήσει στο παρελθόν τις καπιταλιστικές σχέσεις σ” αυτούς τους σχηματισμούς, αλλά μόνο στο βαθμό που επέβαλε εκεί μια ενιαία κρατική δομή καπιταλιστικού τύπου. Μέσω του κράτους αυτού επιχειρείται μετά την αποαποικιοποίηση η συγκρότηση της εθνικής ενότητας, ενός έθνους με τη σύγχρονη αστική έννοια του όρου. Η διαδικασία αυτή προσκρούει κυρίως στις οξύτατες αντιθέσεις ανάμεσα στις φυλές και τις πάτριες, που αποτελούν ακόμα και σήμερα βασικές ενότητες της κοινωνικής οργάνωσης. Πρόκειται εδώ για μια τυπική περίπτωση μη αντιστοιχίας19 ανάμεσα στα κοινωνικά επίπεδα ενός σχηματισμού. Ένα «σύγχρονο» κράτος, δηλαδή ένα κράτος καπιταλιστικού τύπου, αρθρώνεται με οικονομικές και πολιτιστικές δομές στις οποίες διατηρούν ισχυρή θέση οι προκαπιταλιστικές κοινωνικές σχέσεις.
Αυτή η ειδική μορφή συνάρθρωσης των κοινωνικών επιπέδων εξηγεί το γεγονός ότι όλες οι απόπειρες για προώθηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής έχουν ως σημείο εκκίνησης τον κρατικό μηχανισμό. Παίρνουν έτσι πολύ συχνά τη μορφή ενός πραξικοπήματος μέσα από το οποίο εγκαθιδρύεται ένα «επαναστατικό» καθεστώς. Ο επαναστατικός μανδύας του πραξικοπήματος επιτρέπει, ή έστω διευκολύνει, τη ριζική απομόνωση της υπανάπτυκτης χώρας από την παγκόσμια αγορά και το δίκτυο των διεθνών οικονομικών σχέσεων γενικότερα, πράγμα που αποτελεί προϋπόθεση για μια ενδεχόμενη καπιταλιστική ή κρατικοκαπιταλιστική ανάπτυξη.20 Λόγω της εξαιρετικά χαμηλής παραγωγικότητας της εργασίας, δεν είναι προσοδοφόρο, στην περίπτωση που συνεχίζεται η ενσωμάτωση στην παγκόσμια αγορά, να παράγονται βιομηχανικά προϊόντα σε ευρεία κλίμακα στην ίδια τη χώρα. Στην εσωτερική οικονομία εναπομένει έτσι μόνο η παραγωγή παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων ή πρώτων υλών.21 Ο «επαναστατικός» απομονωτισμός μπορεί αντίθετα να επιτρέψει την προώθηση μέτρων για τη βίαιη απαλλοτρίωση των παραδοσιακών παραγωγών ή των αγροτικών ολιγαρχιών και να λειτουργήσει έτσι ως προϋπόθεση για την καπιταλιστική ανάπτυξη. Η αστική τάξη μπορεί, λοιπόν, να υπάρξει καταρχήν, σ” αυτές τις υπανάπτυκτες χώρες, κυρίως ως «κρατική αστική τάξη». Τόσο η πολιτική όσο και η οικονομική κυριαρχία της εμπεδώνεται και αναπαράγεται μέσω του κρατικού μηχανισμού.
Σημαντικά διαφορετικές παρουσιάζονται οι ταξικές σχέσεις και οι ταξικοί συσχετισμοί στις μη αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες στις οποίες, όμως, έχει ήδη προχωρήσει η καπιταλιστικοποίηση και ο κυρίαρχος καπιταλιστικός τομέας της οικονομίας έχει ήδη δημιουργήσει έναν ιδιαίτερο κοινωνικό χώρο. Αυτή είναι για παράδειγμα η περίπτωση των κοινωνικών σχηματισμών της Λατινικής Αμερικής, αλλά και των ραγδαία αναπτυσσόμενων σχηματισμών της Κίνας και της Ινδίας. Στις κοινωνίες αυτές εξασφαλίζεται τελικά η καπιταλιστική κυριαρχία στις διαφορετικές κοινωνικές βαθμίδες (οικονομία, κράτος, ιδεολογία) – παρά τη διευρυμένη αναπαραγωγή ταξικών σχέσεων που ανάγονται σε προβιομηχανικές ή μη καπιταλιστικές κοινωνικές δομές ή, πάνω απ” όλα, παρά την αναπαραγωγή περιθωριοποιημένων πληθυσμών στο εξωτερικό όριο της διευρυνόμενης αναπαραγωγής του κυρίαρχου ΚΤΠ (φα-βέλες κ.λπ.) – ενώ συγχρόνως προκύπτει και μια αντίστοιχη, πολύ σημαντικότερη, ενσωμάτωση των χωρών αυτών στο δίκτυο των διεθνών οικονομικών σχέσεων (διεθνές εμπόριο, κινήσεις κεφαλαίου κ.λπ.).
Η καπιταλιστική ανάπτυξη των χωρών αυτής της κατηγορίας και αντίστοιχα η βελτίωση της θέσης τους στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική αλυσίδα, διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει στην ενσωμάτωση τους στο χώρο των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών (κάτι που συνέβη στο παρελθόν, αρκετές δεκαετίες όμως μετά τη βιομηχανική επανάσταση στην Αγγλία, σε χώρες όπως η Ιαπωνία, οι Σκανδιναβικές χώρες, οι χώρες της Ν. Ευρώπης και πιο πρόσφατα οι χώρες της ΝΑ. Ασίας), συναρτάται με τη δυνατότητα της εκτόπισης-διάλυσης των προκαπιταλιστικών τρόπων παραγωγής ή των μορφών προβιομηχανικού καπιταλισμού και έμμεσης υπαγωγής της εργασίας στο κεφάλαιο (βλ. Κεφάλαιο 7) και της ανάπτυξης της παραγωγικής ικανότητας του συλλογικού εργαζόμενου. Πρόκειται δηλαδή για μια διαδικασία της οποίας η έκβαση κρίνεται αποκλειστικά στην πάλη των τάξεων. Για κάθε λοιπόν ειδική περίπτωση, για κάθε ξεχωριστό μη αναπτυγμένο καπιταλιστικό κοινωνικό σχηματισμό μπορούμε να διερευνήσουμε τη δυνατότητα αλλά και τα όρια της καπιταλιστικής ανάπτυξης αποκλειστικά και μόνο στη βάση μιας συγκεκριμένης ανάλυσης των συγκεκριμένων ταξικών σχέσεων και της δυναμικής τους.22
Η σχετικά χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας στις χώρες αυτής της κατηγορίας τις οδήγησε κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1970 στον περιορισμό της ενσωμάτωσης τους στην παγκόσμια αγορά, μέσω μιας προστατευτικής κρατικής οικονομικής πολιτικής, που ονομάστηκε πολιτική «υποκατάστασης εισαγωγών». Η πολιτική αυτή δίνει τη θέση της -στην περίπτωση που επιτυγχάνεται πράγματι ο στόχος της μείωσης του χάσματος ανάμεσα στο εθνικό και το μέσο διεθνές επίπεδο της παραγωγικότητας της εργασίας ή λόγω της «έλλειψης» κεφαλαίων και συνακόλουθα της ανάγκης σύναψης διεθνών δανείων για έργα υποδομής κ.λπ.- σε μια πολιτική εκβιομηχάνισης προσανατολισμένη στην παγκόσμια αγορά.
Ολοκληρώνοντας την αναφορά μας στις υπανάπτυκτες και τις μη αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, αξίζει να κάνουμε ορισμένες παρατηρήσεις για εκείνες τις χώρες που ενσωματώνονται στην παγκόσμια αγορά ως ιδιαίτερα σημαντικοί προμηθευτές πρώτων υλών ή πρωτογενών προϊόντων. Μια τέτοιου τύπου σύνδεση με την παγκόσμια αγορά σταθεροποιεί καταρχάς οικονομικά τη μερίδα εκείνη των αρχουσών τάξεων η οποία ελέγχει τον εξαγωγικό αυτόν τομέα της οικονομίας. Ενισχύονται, συνακόλουθα, εξαιρετικά η θέση της μερίδας αυτής στον εσωτερικό ταξικό συσχετισμό των δυνάμεων έναντι άλλων μερίδων της αστικής τάξης, αλλά και οι κληρονομούμενες μορφές οργάνωσης της πολιτείας (μοναρχικού τύπου δομές στις χώρες του Περσικού Κόλπου κ,λπ.).
Σε κάθε περίπτωση, η ειδική λειτουργία και θέση στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική αλυσίδα των χωρών που αποτελούν σημαντικούς προμηθευτές πρώτων υλών, και ιδιαίτερα των πετρελαιοεξαγωγικών χωρών, απαιτεί μια ιδιαίτερη ανάλυση. Εδώ αξίζει απλώς να θυμίσουμε ότι, ακόμα και στην περίπτωση που έχουμε να κάνουμε μ” έναν κρατικοποιημένο εξαγωγικό (π.χ. πετρελαϊκό) τομέα, στην περίπτωση επομένως που το κράτος ή οι κρατικές επιχειρήσεις αποκομίζουν σημαντικά ποσά από το εξωτερικό εμπόριο, το πρόβλημα της καπιταλιστικής ανάπτυξης μπορεί κάλλιστα να εξακολουθεί να παραμένει «άλυτο». Το χρήμα μπορεί να λειτουργήσει ως χρηματικό κεφάλαιο (δηλαδή να επενδυθεί καπιταλιστικά), μόνο όταν (καλύτερα, εκεί που) το επιτρέπουν οι συνολικές κοινωνικές δομές και οι αντίστοιχοι ταξικοί συσχετισμοί. Αλλιώς, απλά παρέχει χρηματοδότηση για τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές τροχιές.
Με βάση την ανάλυση που προηγήθηκε, μπορούμε τώρα ν” αντιληφθούμε και να λύσουμε τα ζητήματα που για τις περισσότερες προσεγγίσεις του ιμπεριαλισμού αποτελούν απλώς αινίγματα. Αν οι υπανάπτυκτες και οι μη αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες έχουν την ευκαιρία να υιοθετούν μια αδέσμευτη θέση στη διεθνή πολιτική σκηνή, αν, ακόμα, άλλες φορές αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη τον πολιτικοστρατιωτικό τους προσανατολισμό (ας θυμηθούμε μόνο την απέλαση των σοβιετικών συμβούλων τον Ιούλιο του 1972 από τη μέχρι τότε φιλοσοβιετική και αμέσως μετά φιλοδυτική Αίγυπτο), αυτό δεν συμβαίνει επειδή πρόκειται για χώρες κυριαρχημένες και «εξαρτημένες» από έναν ή περισσότερους κυρίαρχους κοινωνικούς σχηματισμούς, αλλά αντίθετα επειδή πρόκειται για χώρες με χαλαρή ή περιθωριακή ενσωμάτωση στο πλέγμα των διεθνών καπιταλιστικών σχέσεων.
Κλείνοντας την ενότητα αυτή, έχει ιδιαίτερη σημασία να τονίσουμε ότι η «παγκοσμιοποίηση», ευνοώντας την «απορρύθμιση» των αγορών και το άνοιγμα των οικονομικών συνόρων, δηλαδή την άμεση έκθεση της εγχώριας παραγωγής στον διεθνή ανταγωνισμό, δυσχεραίνει πλέον τις πολιτικές «υποκατάστασης εισαγωγών» του παρελθόντος. Επομένως, ενδέχεται να επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη και τη διάλυση των προκαπιταλιστικών και προβιομηχανικών μορφών παραγωγής σε κάποιες χαμηλά αναπτυγμένες χώρες. Είναι γνωστό, ακόμα και στους οπαδούς της κυρίαρχης σκέψης, ότι οι περισσότερες εγχώριες επιχειρήσεις στις χώρες αυτές χρειάζονται την κρατική οικονομική προστασία ώστε να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό με τις πιο παραγωγικές ξένες επιχειρήσεις. Η ερώτηση που προκύπτει είναι συνεπώς: Γιατί, σε αντίθεση με τα παραπάνω, οι κυρίαρχες τάξεις στις περισσότερες υπανάπτυκτες χώρες υιοθετούν τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα της «παγκοσμιοποίησης», υποστηρίζοντας με αυτόν τον τρόπο τα ιμπεριαλιστικά πλάνα του αναπτυγμένου καπιταλισμού; Δεν είναι δύσκολο ν” απαντήσουμε σ” αυτό το ερώτημα στη βάση όσων έχουν υποστηριχθεί μέχρι τώρα. Οι τάξεις αυτές είναι «πρόθυμες» να θυσιάσουν την εγχώρια κεφαλαιακή συσσώρευση στους λιγότερο αναπτυγμένους τομείς της εθνικής οικονομίας όχι μόνο προς όφελος της ενίσχυσης των πιο αναπτυγμένων (βλ. σχετικά στο Κεφάλαιο 8 αναφορικά με την τροποποίηση του ανταγωνισμού στην παγκόσμια αγορά), αλλά και για να σταθεροποιήσουν την αναπαραγωγή της πολιτικής τους εξουσίας. Γίνεται επομένως κατανοητό ότι η φιλελευθεροποίηση της παγκόσμιας αγοράς και η στρατιωτική «παρουσία» των καπιταλιστικών υπερδυνάμεων δεν γίνεται απρόθυμα αποδεκτή από αυτές τις υπανάπτυκτες χώρες, διότι, μιλώντας γενικά, ο «ιμπεριαλισμός» εξασφαλίζει και εγγυάται την αναπαραγωγή των εγχώριων δομών εξουσίας.
10.5. Ο ιμπεριαλισμός μετά την κατάρρευση
του Ανατολικού Μπλοκ
Σε μια πρόσφατη παρέμβαση του, ο Μπαλιμπάρ (2004: 101 -105) θα διατυπώσει το επιχείρημα ότι οι διάφοροι σύγχρονοι λόγοι περί παγκοσμιοποίησης (οι οποίοι στο φόντο της παρούσας κρίσης και των συνακόλουθων εξελίξεων έχουν σχετικά υποχωρήσει) είναι το αποτέλεσμα της συνάντησης τριών παραγόντων (καθένας από τους οποίους υπερκαθορίζει τους άλλους). Αυτοί είναι, πρώτον, η διεθνοποίηση του κεφαλαίου και η διόγκωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δεύτερον, η κατάρρευση του Σοβιετικού Μπλοκ και το τέλος της διάκρισης των διεθνών σχέσεων σε δύο ανταγωνιστικά «στρατόπεδα» (ένα συμβάν με σαφέστατα πολιτικά και ιδεολογικά αποτελέσματα) και, τρίτον, το γεγονός ότι η «γη» έχει εν ολίγοις γίνει ένα «ενιαίο» σύστημα στο οποίο οι ροές πληροφορίας, ενέργειας και ύλης επηρεάζουν η μία την άλλη. Χωρίς να μπούμε σε μια αναλυτική εξέταση του επιχειρήματος αυτού, καταλαβαίνουμε ότι είναι χρήσιμη μια επιστροφή στο ζήτημα της κατάρρευσης του «Ανατολικού Μπλοκ» για να στοχαστούμε έναν από τους όρους συγκρότησης της σύγχρονης φάσης του καπιταλισμού.
Η διεθνής «νέα τάξη πραγμάτων» προέκυψε από την κατάρρευση των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού» το 1989-91 και την «απομόνωση» της Ρωσίας με την απόσχιση από το κράτος της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας, της Αρμενίας, των μωαμεθανικών Δημοκρατιών και εκείνων της Βαλτικής και τον προσανατολισμό των πρώην συμμάχων της Ρωσίας (Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία, Βουλγαρία κ.ά.) προς τη Δύση (ΗΠΑ και ΕΕ). Προτού προχωρήσουμε στην εξέταση των δεδομένων της νέας περιόδου, χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού υπήρξε μια διαδικασία της οποίας οι αιτίες και η δυναμική διαμορφώθηκαν και εξελίχθηκαν στο εσωτερικό της ΕΣΣΔ και των ανατολικοευρωπαϊκών χωρών. Πρόκειται δηλαδή πρωτίστως για ένα αποτέλεσμα της πάλης των τάξεων στις χώρες αυτές (κι όχι των έξωθεν «ιμπεριαλιστικών πιέσεων και επεμβάσεων», όπως συχνά υποστηρίζεται σε κύκλους της Αριστεράς).
Η Σοβιετική Ένωση (όπως και οι άλλες κοινωνίες του «υπαρκτού σοσιαλισμού») ήταν μια ταξική κοινωνία, η κυρίαρχη τάξη της οποίας αποτελείτο από δύο μερίδες: το στρώμα των ανώτερων κρατικών και κομματικών αξιωματούχων από τη μια μεριά (οι οποίοι επάνδρωναν τόσο τους πολιτικούς μηχανισμούς όσο και τους διοικητικούς μηχανισμούς ελέγχου της «σχεδιασμένης» οικονομίας που διασφάλιζαν τη συλλογική-κρατικοκαπιταλιστική ιδιοποίηση της υπερεργασιας) και, από την άλλη μεριά, τους διευθυντές των κρατικών επιχειρήσεων. Ηγεμονική μερίδα της κυρίαρχης τάξης ήταν το στρώμα των κρατικών και κομματικών αξιωματούχων, οι οποίοι προσωποποιούσαν το οικονομικό και πολιτικό σύστημα της κρατικοκαπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της μονοκομματικής πολιτικής διακυβέρνησης επί όλων των άλλων τάξεων της σοβιετικής κοινωνίας. Ανάμεσα στις δύο μερίδες της κυρίαρχης τάξης οξύνονταν πολύ συχνά οι αντιθέσεις, κυρίως υπό το βάρος των ασθενών επιδόσεων της σοβιετικής οικονομίας. Η ανώτερη κρατική διοίκηση επεδίωκε τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των επιχειρήσεων, ενώ οι διευθυντές πάλευαν ν” αυξήσουν την ανεξαρτησία των επιχειρήσεων από τον κεντρικό έλεγχο του κράτους, ωθώντας συχνά τα πράγματα μέχρι την κατάργηση της κρατικοκαπιταλιστικής ρύθμισης, δηλαδή προς τη «μετάβαση» στον ιδιωτικό καπιταλισμό. Η οικονομική κρίση και η όξυνση των εσωτερικών αντιφάσεων του σοβιετικού καθεστώτος στα τέλη της δεκαετίας του 1980 επέτρεψε τελικά στην ηγεμονευόμενη μερίδα της κυρίαρχης τάξης, τους διευθυντές και τα ανώτερα στελέχη των επιχειρήσεων, να εξασφαλίσουν την υποστήριξη μεγάλης μερίδας των εργαζόμενων τάξεων, ν” ανατρέψουν και να καταργήσουν τον «κεντρικό κρατικό σχεδιασμό», ιδιοποιούμενοι ως ατομική ιδιοκτησία τις επιχειρήσεις που μέχρι τότε οι ίδιοι διεύθυναν (υπό κρατικοκαπιταλιστικό έλεγχο). Ένα τμήμα του παλιού κρατικοκαπιταλιστικού προσωπικού (του «κομμουνιστικού» κόμματος) ανέλαβε το ρόλο της πολιτικής εκπροσώπησης της αναδυόμενης «δημοκρατίας».
Εάν λοιπόν, η κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» δεν μπορεί να αναχθεί σε «ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις», παραμένει το ερώτημα αν το κενό που άφησε η διάλυση του Ανατολικού Συνασπισμού, πέρα από το ζήτημα της μετατόπισης του συσχετισμού δυνάμεων υπέρ της Δύσης (και ιδιαίτερα των ΗΠΑ), οδήγησε σε μια νέα ποιότητα ιμπεριαλιστικής πολιτικής, που να δίνει ουσία στικό και όχι απλώς περιγραφικό περιεχόμενο στην περί διεθνούς «νέας τάξης» φιλολογία.
Για να απαντήσουμε στο ερώτημα, θα πρέπει προηγουμένως ν” αναφερθούμε σε δύο ζητήματα. Αφενός στις νέες αντιφάσεις που αναδεικνύονται από την πάλη των τάξεων στους επιμέρους κοινωνικούς σχηματισμούς και εγγράφονται στο διεθνοπολιτικό επίπεδο μετά τη διάλυση των κρατικοκαπιταλιστικών καθεστώτων και αφετέρου στον τρόπο και τα μέσα άσκησης διεθνούς πολιτικής από τις ΗΠΑ και τον Δυτικό Συνασπισμό.
Είναι, επομένως, κατανοητό πως μέσα από αυτές τις εσωτερικές εξελίξεις στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ και στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης ο Δυτικός πολιτικοστρατιωτικός Συνασπισμός αναδεικνύεται σ” αδιαμφισβήτητη διεθνοπολιτική «ηγεμονική» δύναμη, καθώς η επιρροή του ρωσικού ιμπεριαλισμού περιορίζεται πλέον μόνο στις παρυφές της ανατολικής Ευρώπης, διατηρώντας τη δυνατότητα της επέμβασης και της γενοκτονίας μόνο σε περιοχές, λαούς και εθνότητες, όπως π.χ. οι Τσετσένοι, που βρίσκονται στο εσωτερικό της ρωσικής επικράτειας ή σε περιοχές άμεσης εγγύτητας, όπως συνέβη με την επέμβαση στη Γεωργία.
Πώς λοιπόν επιχείρησε και επιχειρεί να διαχειριστεί ο Δυτικός Συνασπισμός τις αναδυόμενες νέες κρατικές οντότητες και τις εθνικιστικές εντάσεις; Κατά τη γνώμη μας, ακολουθώντας τους ίδιους άξονες πολιτικής και τα ίδια ιδεολογικά σχήματα που επιβλήθηκαν μέσα από την έκβαση του Β” Παγκοσμίου Πολέμου, με ορισμένες πάντα διαφοροποιήσεις που αντανακλούν τις εκάστοτε μεταβολές της διεθνούς συγκυρίας.
Τα «ανθρώπινα δικαιώματα» και η «δημοκρατία», το ιδεολογικό μοτίβο άσκησης διεθνούς πολιτικής στην εποχή της «νέας τάξης», αποτελούν ακριβώς τις ίδιες «πανανθρώπινες αξίες» με τις οποίες γινόταν προσπάθεια να νομιμοποιηθεί η αντικομμουνιστική «αποτρεπτική πολιτική» στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου.23 Η επέμβαση στην Κορέα και στο Βιετνάμ, σε περιοχές τόσο μακρινές από την αμερικανική επικράτεια ή την Ευρώπη, στο όνομα των αξιών του «ελεύθερου κόσμου» (δηλαδή της «δημοκρατίας» και των «δικαιωμάτων») δεν έγινε; Εξάλλου, η διετής κατοχική διοίκηση της Γερμανίας από τους νικητές Συμμάχους και οι διεθνείς δίκες της Νυρεμβέργης (αντί της δίκης των ναζιστών εγκληματιών από τον δικαστικό μηχανισμό μιας αντιναζιστικής μεταπολεμικής Γερμανίας) δεν αποτελεί το διεθνοπολιτικό προηγούμενο για τη δίωξη από «διεθνή δικαστήρια» όσων «εγκληματούν κατά της ανθρωπότητας»; Έχει ελάχιστη σημασία για την παρούσα ανάλυση ν” αναφέρει κανείς το προφανές, ότι η παραβίαση των «πανανθρώπινων αξιών» εντοπίζεται επιλεκτικά σε συγκυρίες κρίσεων που αφορούν αδύναμους «αντιδυτικούς» κρίκους, ότι διογκώνεται από τα κατευθυνόμενα ΜΜΕ κ.ο.κ. Αυτό που επιδιώκουμε να τονίσουμε είναι ότι ο μηχανισμός νομιμοποίησης των διεθνών δυτικών πρωτοβουλιών και επεμβάσεων παραμένει στα γενικά χαρακτηριστικά του σε παρόμοιο πλαίσιο με αυτό που επιβλήθηκε με το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου.
Το πλαίσιο αυτό δεν διαμορφώνεται μόνο σε αναφορά με τη στρατιωτική ή πολιτική-διπλωματική ισχύ των δυτικών χωρών, αλλά παράλληλα σε αναφορά με τη συναίνεση που μπορεί να απορρέει από τις αρχές και κυρίως τους «κανόνες λειτουργίας» του «διεθνούς δικαίου».
Η συναίνεση αυτή αποτυπώνει το περιθώριο κίνησης που «διαθέτουν» τα κράτη στο νέο πεδίο συσχετισμών, όπως αυτοί εν πολλοίς αναδιατάσσονται σε αντιστοιχία με τις επιθετικές πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού. Οι πολιτικές αυτές, βέβαια, όπως είδαμε, δεν αντιστοιχούν μόνο στα συμφέροντα των ισχυρών καπιταλιστικών δυνάμεων, αλλά συμβάλλουν στη διεύρυνση και αναπαραγωγή της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής ηγεμονίας σ” όλο το φάσμα της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας. Με άλλα λόγια, αποτυπώνουν τη νέα μορφή ηγεμονίας του κεφαλαίου, όπως αυτή έχει οργανωθεί στο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης ρύθμισης. Η διαδικασία αυτή, βέβαια, οδηγεί σε μια διαρκή αντίφαση που μόνο με τη βοήθεια της ιμπεριαλιστικής ισχύος μπορεί ν” αντιμετωπιστεί και η οποία καταδεικνύει το χαρακτήρα του σύγχρονου ιμπεριαλισμού. Με δεδομένο ότι δεν υφίσταται μια διεθνής ένοπλη δύναμη που να εγγυάται ένα καθολικά αποδεκτό «διεθνές δίκαιο» σε μια συγκεκριμένη συγκυρία: «ένα έθνος μπορεί να είναι πρόθυμο να παραβιάσει την κυριαρχία ενός άλλου στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά την ίδια στιγμή θα επιμείνει στην αρχή της εθνικής κυριαρχίας, ιδιαίτερα της δικής του!» (Hardt/Negri 2004: 275). «Τα πιο ισχυρά έθνη-κράτη διατηρούν σταθερά την ισχύ να ακυρώνουν κάθε νομική πράξη». Έτσι, δεν θα πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες «σχετικά με την αποτελεσματικότητα των επιτροπών αλήθειας και των δικαστηρίων ή σχετικά με τη δικαιοσύνη που μπορούμε προσδοκούμε από αυτά. Ορισμένες φορές μας αφήνουν με την πικρή γεύση της «δικαιοσύνης» που επιβάλλεται από τους νικητές. Άλλες φορές λειτουργούν εν μέρει ώστε να ουδετεροποιήσουν και να επιφέρουν την ειρήνευση των συγκρούσεων παρά να επιβάλλουν τη δικαιοσύνη. Η προσποίηση της δικαιοσύνης πολύ συχνά αποκρύβει τις μηχανορραφίες της εξουσίας» (όπ. π.: 275).
Η όποια αναφορά σε ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπορεί να λαμβάνεται ως δεδομένη πολιτική πρόθεση, αλλά θα πρέπει ν” αντιμετωπίζεται ως «ιδεολογικός λόγος» που επανακαθορίζει την κυριαρχία με τρόπο που να συνάδει με την αναπαραγωγή των καπιταλιστικών σχέσεων στη μεταψυχροπολεμική εποχή της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας.24 Πιο σημαντικό είναι όμως να κατανοήσουμε ότι από το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου παραμένει επίσης εν πολλοίς αναλλοίωτο το πολιτικό πλαίσιο με βάση το οποίο ασκείται η δυτική διεθνής πολιτική. Το πλαίσιο αυτό δεν είναι άλλο από τη σταθερότητα των συνόρων που προέκυψαν από τις συνθήκες του Β” Παγκοσμίου Πολέμου και της αμέσως επόμενης περιόδου. Το πλαίσιο αυτό, που μετά τις μετακινήσεις πληθυσμών του τέλους του πολέμου ανταποκρίνεται στα συμφέροντα όλων των δυτικών χωρών, καθιστά ασύμβατη με την αρχή των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» κάθε απόπειρα επιβολής της «ιστορικής ενότητας χώματος και αίματος» που θα παραβίαζε τα υπάρχοντα σύνορα. Δεν είναι λοιπόν απορίας άξιο ότι τα εδάφη που προσάρτησε το 1967 το Ισραήλ διατηρούν μέχρι σήμερα το διεθνοπολιτικό στάτους των «κατεχομένων», ότι καμιά χώρα πλην της Τουρκίας δεν αναγνωρίζει την «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου25 κ.λπ. Η δυτική επέμβαση στις διαδικασίες αποσταθεροποίησης και διάλυσης των πρώην κρατικοκαπιταλιστικών πολυεθνικών κρατών και στους εθνικιστικούς πολέμους που ακολούθησαν αποσκοπούσε στη «διάσωση» της αρχής αυτής των σταθερών συνόρων, μέσα από τη διατήρηση των υπαρχόντων ορίων των ομόσπονδων περιοχών, τα οποία πλέον μετατρέπονταν σε κρατικά σύνορα. Ανεξάρτητα δηλαδή από τα «ανθρώπινα σύνορα», π.χ. μεταξύ σερβικών και κροατικών πληθυσμών, τα σύνορα της Κροατίας έπρεπε να συμπέσουν με τα ιστορικώς καθορισμένα όρια της ομόσπονδης Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Κροατίας, ακόμα κι αν αυτό θα συνεπαγόταν μετακινήσεις και «ανταλλαγές» πληθυσμών. Η ομόσπονδη «Δημοκρατία της Κροατίας» αποκτούσε δηλαδή το διεθνοπολιτικό στάτους του ανεξάρτητου κράτους, ακριβώς όπως συνέβη με τις άλλες πρώην γιουγκοσλαβικές και πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες, αλλά και με την Τσεχία και Σλοβακία.
Η εμμονή των Δυτικών στο πολιτικό πλαίσιο των σταθερών συνόρων δεν πηγάζει φυσικά από την προσήλωση σε «αρχές δικαίου» και «πανανθρώπινες αξίες». Ανταποκρίνεται στην ανάγκη να διατηρηθεί και να νομιμοποιηθεί η διεθνοπολιτική σταθερότητα, άρα και η δυτική πλανητική ηγεμονία. Συμπερασματικά, η «νέα τάξη πραγμάτων» προέκυψε κυρίως από τα διεθνοπολιτικό αποτελέσματα που παρήγαγε η πάλη των τάξεων στο εσωτερικό των ανατολικοευρωπαϊκών κοινωνικών σχηματισμών και στην πρώην ΕΣΣΔ. Οι δυνάμεις της Δύσης και του NATO δεν προκάλεσαν, αλλά επιχειρούν να διαχειριστούν αυτά τα αποτελέσματα, ακολουθώντας τον ίδιο τύπο πολιτικοίδεολογικών (και στρατιωτικών) πρωτοβουλιών και επεμβάσεων όπως στο παρελθόν.
Η πολιτική των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στην εποχή της «νέας τάξης πραγμάτων» οικοδομείται με τα ίδια υλικά με τα οποία είχε αρχικά οικοδομηθεί η «αντιφασιστική ειρήνη» του 1945 και ο Ψυχρός Πόλεμος στη συνέχεια. Αποτελεί έκφραση της ηγεμονίας στο διεθνοπολιτικό επίπεδο των δυτικών καπιταλιστικών χωρών υπό την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ. Η ηγεμονία αυτή σημαίνει απλώς την ικανότητα (μερικής) διαχείρισης των αντιφάσεων οι οποίες αναπτύσσονται αυτοφυώς από την πάλη των τάξεων στο εσωτερικό των επιμέρους κοινωνικών σχηματισμών και αποτυπώνονται στη διεθνή σκηνή ως διακρατικές ή οιονεί διακρατικές σχέσεις και εντάσεις. Δεν σημαίνει την ικανότητα τελικής ρύθμισης αυτών των σχέσεων, ούτε πολύ περισσότερο την ικανότητα ελέγχου των ταξικών συσχετισμών δύναμης και της δυναμικής της πάλης των τάξεων στο εσωτερικό των επιμέρους κοινωνικών σχηματισμών, από τις οποίες σε μεγάλο βαθμό πηγάζουν οι διεθνο-πολιτικές εντάσεις. Η ικανότητα αυτή κρίνεται σε κάθε συγκυρία στη βάση των ιδιαίτερων αντιφάσεων και δυναμικών που αναδύονται (π.χ. αναβάθμιση της Κίνας και άλλων «αναπτυσσόμενων» χωρών στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα κ.λπ.).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Για παράδειγμα βλ. Cox (1997,2004), Gill (2003), Pijl (1998, 2006), Over-beek (2000), Rupert (1995), αλλά και Sklair (2001).
2.Σε κάποιο άλλο σημείο ο ίδιος συγγραφέας, συνοψίζοντας το αντίστοιχο επιχείρημα του Κοξ (1999) και του Pijl (1998), σημειώνει ότι: «Η παγκόσμια παραγωγή, ανταλλαγή και οι ροές κεφαλαίων έχουν διευρύνει τη βάση ετούτης της ταξικής συγκρότησης πέρα από τις τροχιές του ατλαντικού κεφαλαίου, καθώς έχει εξελιχθεί η εκβιομηχάνιση πολλών τμημάτων του Τρίτου Κόσμου, και καθώς η Ιαπωνία και η ανατολική Ασία έχουν γίνει πολύ πιο ισχυρές οικονομικά. Σε αυτό το «υπερεθνικό στάδιο» της ανάπτυξης του καπιταλισμού, η ανάπτυξη μιας υπερεθνικής καπιταλιστικής τάξης ή ενός «διεθνούς κατεστημένου» μπορεί να ειπωθεί ότι συμπεριλαμβάνει τα τμήματα των εθνικών αστικών τάξεων και κρατικών γραφειοκρατιών μιας σειράς χωρών που έχουν υλικά συμφέροντα στη σχετική ελεύθερη ροή του κεφαλαίου, των αγαθών και των υπηρεσιών εντός της παγκόσμιας οικονομίας».
3.Για περισσότερες λεπτομέρειες βλ. Σωτήρης (2005), Thoburn (2001), Bowring (2004).
4. Πολύ εύστοχο είναι το κριτικό σχόλιο του Zizek (2009: 14) στο επιχείρημα του Νέγκρι (του «γκουρού της μεταμοντέρνας αριστεράς», όπως ενδεικτικά τον αποκαλεί). Για τον Ζίζεκ, ο Νέγκρι «επαινεί τον ψηφιακό καπιταλισμό, διότι εμπεριέχει in nuce όλα τα στοιχεία του κομμουνισμού – έτσι κανείς μπορεί μόνο να εγκαταλείψει την καπιταλιστική μορφή, και ο επαναστατικός στόχος έχει επιτευχθεί».
5. Ας συνοψίσουμε τα βασικά βήματα του συλλογισμού τους: (Ι) είναι «αδύνατο να υπάρξει μια πλήρως υλοποιημένη παγκόσμια αγορά χωρίς τις διαδικασίες της πραγματικής υπαγωγής» (όπ. π.: 345), (2) η μεταμοντέρνα αλλαγή παραγωγικού προτύπου «προς το δικτυακό μοντέλο συνέβαλε στην ενδυνάμωση της εξουσίας των υπερεθνικών εταιριών πέρα και πάνω από τα παραδοσιακά σύνορα των εθνικών κρατών» (όπ. π.: 408), συνεπώς, (3) «οι μεγάλες υπερεθνικές εταιρείες έχουν κατ” ουσίαν υποσκελίσει τη δικαιοδοσία και την εξουσία των εθνικών κρατών», με αποτέλεσμα «αυτή η μακραίωνη διαλεκτική σχέση [να] έχει φτάσει πια στο τέλος της: το κράτος έχει ηττηθεί και οι εταιρίες κυβερνούν πλέον τον πλανήτη!» (όπ. π.: 411), (4) μια νέα προσίδια στο κεφάλαιο παγκόσμια μορφή διακυβέρνησης έχει προκύψει (όπ. π.: 434-449).
6. Φυσικά, οι ιδέες αυτές δεν είναι νέες στο πεδίο της κοινωνικής σκέψης. Στη μεταπολεμική βιβλιογραφία, μπορούμε να συναντήσουμε την αντίληψη αυτή στα κείμενα τόσο ορισμένων παλαιότερων οπαδών της θεωρίας του παγκόσμιου καπιταλισμού, όπως είναι ο Χάιμερ (Hymer 1975), όσο και ορισμένων θεωρητικών του παραδοσιακού μαρξισμού, όπως είναι ο Μαντέλ (Mandel 1971). Εντούτοις, παρότι ο Χάιμερ απλά αναπαράγει την παραδοσιακή επιχειρηματολογία (συγκεκριμένα του Μπουχάριν) για τον παγκόσμιο καπιταλισμό, ο Μαντέλ υποστήριζε ότι είναι πρωτίστως οι σύγχρονες μορφές ολοκλήρωσης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδηγούν για πρώτη φόρα στη συγκρότηση διαμεσολαβήσεων και λειτουργιών «διεθνούς» κράτους. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, η αυξανόμενη αλληλοεισχώρηση του κεφαλαίου στην ενιαία αγορά, η ανάδυση μεγάλων τραπεζικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων που δεν ανήκουν κατά προτεραιότητα σε κάποια καπιταλιστική τάξη αποτελούν την υλική υποδομή για την ανάπτυξη των υπερεθνικών εργαλείων της κρατικής εξουσίας στην Ενιαία Αγορά (Mandel 1975: 147).
Η επιχειρηματολογία αυτή, που αναφέρεται στη διεθνοποίηση των λειτουργιών του κράτους ως αποτέλεσμα της διεθνοποίησης του κεφαλαίου, απέκτησε την πιο ολοκληρωμένη έκφραση της από τον Μάρρεϋ (Murray 1971). Ο τελευταίος υποστήριξε ότι η διεθνοποίηση του κεφαλαίου οδήγησε στην εδαφική μη αντιστοίχηση του κράτους με το κεφάλαιο (του). Η απουσία αντιστοιχίας μεταξύ της εδαφικότητας του κράτους και του πεδίου δραστηριοποίησης του κεφαλαίου, παράλληλα με την αυξανόμενη αστάθεια των κρατών, συνεπάγεται, σύμφωνα με τον Μάρρεϋ, τη δημιουργία διεθνών αρχών εξουσίας ημικρατικού τύπου, με αντίστοιχες διεθνείς πολιτικές λειτουργίες. Η τάση για τις αρχές αυτές προκύπτει από την ανάγκη να καλύπτουν το πεδίο δραστηριότητας, δηλαδή την πραγματική «περιφέρεια», του κεφαλαίου. Πρώτον, δεν είναι απαραίτητο οι κρατικές οικονομικές λειτουργίες που αντιστοιχούν σε κάθε συγκεκριμένο κεφάλαιο ή συνεκτικό σύστημα κεφαλαίων να ασκούνται από μία και μόνη αρχή εξουσίας, παρά το γεγονός ότι συνήθως υπάρχει μόνο μία κυρίαρχη εξουσία. Δεύτερον, θεσμοί που ασκούν αυτές τις λειτουργίες δεν είναι απαραίτητο να είναι οι κυβερνητικές αρχές των εθνικών κρατών. Δημόσια οικονομικά ζητήματα αυτού του είδους μπορεί να διευθετούνται από συνεργασία ιδιωτικών κεφαλαίων, εθνικών κυβερνήσεων ή ορισμένων διεθνών δημόσιων θεσμών (Murray I97I: 87-88).
7.Βλ. Πουλαντζάς(Ι98Ι).
8.Αναφορά στον Μπαλιμπάρ (1978: 81-3).
9.Βλ. Πουλαντζάς (1975), Μπαλιμπάρ (1991: 255-262), βλ. επίσης Κεφάλαιο 7.
10. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να ερμηνεύσουμε μια σειρά από γεγο
νότα που λαμβάνουν χώρα στη διεθνή συγκυρία, ιδιαίτερα όσα σχετίζονται με
παράγοντες άλλους από τις επονομαζόμενες «Μεγάλες Δυνάμεις»: π.χ. τον
πόλεμο Ιράν – Ιράκ, τους πολέμους στην πρώην Σοβιετική Ένωση και στη Γι
ουγκοσλαβία που οδήγησαν στη δημιουργία νέων εθνικών κρατών, τη στρα
τιωτική παρουσία της Συρίας στο Λίβανο από τον Μάιο του 2000 μέχρι τον
Απρίλιο του 2005, τη στρατιωτική παρουσία των Βιετναμέζων στην Καμπότζη
από το 1978 έως το 1989, τη διένεξη Ινδίας – Πακιστάν, το Κυπριακό κ.λπ.
11. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το επιχείρημα του Ruccio σε αυτή την κατεύθυνση, ακριβώς διότι τονίζει τη σχέση ανάμεσα στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και τον ιμπεριαλισμό (η ανάλυση του διαφοροποιείται από τη δική μας σε αρκετά σημεία). Δεν αντιλαμβάνεται τον ιμπεριαλισμό ούτε σαν μια συγκεκριμένη κατάσταση ή φάση του καπιταλισμού, αλλά ούτε και σαν πολιτική επιλογή. Βασιζόμενος στην επιχειρηματολογία των Deleuze και Guattari, πιστεύει ότι μπορούμε να σκεφτούμε τον ιμπεριαλισμό ως «μηχανή»: «Η ομοιότητα του ιμπεριαλισμού με μηχανή δίνει μία άποψη των διαφόρων μερών του τα οποία (συχνά αλλά όχι πάντα) δουλεύουν μαζί, του συνόλου των ενεργειών, των διαθέσιμων ταυτοτήτων και των κατηγοριών που παρακινούν άτομα και ομάδες, θεσμούς και δομές να θεσπίζουν επιδιώξεις και να εκπολιτίζουν εκείνους που αντιστέκονται στα φαινομενικά μαθήματα του, να τους κάνει να παραδίνονται στη φυσικοποιημένη λογική. Όχι ένα στάδιο του καπιταλισμού αλλά μάλλον μια μηχανή που ενεργοποιεί και ενεργοποιείται από τον καπιταλισμό σε διάφορα σημεία της ιστορίας του. […] Εκείνο που αποκαλούμε καπιταλισμό […] είναι ο αστερισμός συνθηκών και αποτελεσμάτων που συνδέονται (όχι αφηρημένα ή αναπόφευκτα αλλά συγκεκριμένα και ενδεχομενικά με άλλα λόγια, ιστορικά) με την απόσπαση υπερεργασίας υπό τη μορφή της υπεραξίας. Ο ιμπεριαλισμός, εναλλακτικά, είναι το σύνολο των συνθηκών που διαμορφώνουν και διαμορφώνονται από την ύπαρξη αυτής της εκμετάλλευσης» (Ruccio 2003: 90, 87, η έμφαση δική μας).
12.Στο σχήμα του Σμιθ, τα άτομα προϋποτίθενται ως ίσα, που, δρώντας το καθένα εγωιστικά για το συμφέρον του, προάγουν τελικά όλα μαζί, χωρίς να το γνωρίζουν, το κοινό συμφέρον. Στην προσέγγιση του Μαρξ, αφενός μεν η καπιταλιστική κοινωνία προϋποτίθεται ως ένα δομημένο όλον με συγκεκριμένες ταξικές και ιεραρχικές διαιρέσεις και αρμοδιότητες. Οι τελευταίες συνεπάγονται αντίστοιχους ρόλους για τα άτομα που συγκροτούνται εντός των κοινωνικών αυτών σχέσεων και επομένως είναι, ανάλογα με την ταξική τους θέση, πρωταρχικώς άνισα. Αφετέρου δε αυτή η συγκεκριμένη κοινωνία παράγει στην «επιφάνεια» της μια δική της, ιδιαίτερη «αλήθεια», που δεν είναι άλλη από την «αλήθεια» των φυσικών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ο Μαρξ χρησιμοποιεί ειρωνικά το σχήμα του Σμιθ για να δείξει ότι αυτό δεν αποτελεί παρά τη θεωρητικοποίηση της αυθόρμητης «αλήθειας» της καπιταλιστικής κοινωνίας, δηλαδή της κυρίαρχης ιδεολογίας που διαμορφώνεται στο πλαίσιο της αστικής ταξικής κυριαρχίας. Στη μαρξική προσέγγιση το «αόρατο χέρι» δεν είναι παρά η εκδήλωση της αστικής ηγεμονίας, καθώς το στρατηγικό καπιταλιστικό συμφέρον επικυρώνεται ως το γενικό εθνικό συμφέρον της κοινωνίας, μέσα από τους ανταγωνισμούς των κοινωνικών ομάδων και των ατόμων (που εμφανίζονται ως «ατομικά» ή «μερικά» συμφέροντα). Επομένως, και στο πεδίο της μαρξιστικής προσέγγισης το σμιθιανό σχήμα του «αόρατου χεριού» παραμένει θεωρητικά γόνιμο, καίτοι αποκτά ένα ριζικώς διαφορετικό εννοιολογικό περιεχόμενο. Βλ. χαρακτηριστικά τις τελευταίες παραγράφους του 4ου κεφαλαίου του Ι ου τόμου του Κεφαλαίου (Μαρξ 1978α: 188-89).
13. Όπως σωστά παρατηρεί και ο Rubin (1994: 216 κ.ε.), το κατά Σμιθ «αόρατο χέρι», αλλά και το νόημα που συχνά αποδίδει ο Σμιθ στα «φυσικά» οικονομικά φαινόμενα ή μεγέθη, θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία για μια θεωρία της (καπιταλιστικής) οικονομίας και κοινωνίας η οποία να υπερβαίνει την προβληματική του «ορθολογικού υποκειμένου», εστιάζοντας στην αναζήτηση οικονομικών και κοινωνικών κανονικοτήτων και «νόμων» από τους οποίους απορρέει η «ορθολογική ατομική συμπεριφορά». Αυτό που θα προέκυπτε είναι «μια αναγνώριση της αυθόρμητης, νομοτελειακής κανονικότητας των φαινομένων της αγοράς» (Rubin 1994: 224).
14.Εδώ θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η ικανότητα των ΗΠΑ να οργανώνουν συμμαχίες.
15.Βλ. Hirsch (1977), Busch (1978).
16.Busch (1992). Στην παρούσα ανάλυση δεν σκοπεύουμε ν” αναφερθούμε στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και στη σχετική βιβλιογραφία αναφορικά με τα όρια της ή την προοπτική διαμόρφωσης ενός ενιαίου «ευρωπαϊκού κράτους». Θα επισημάνουμε μόνο ότι, ακόμα και αν η διαδικασία σύγκλισης των ευρωπαϊκών κρατών οδηγήσει τελικά σ” ένα νέο ευρωπαϊκό πολυεθνικό κράτος του τύπου Ηνωμένου Βασιλείου (Αγγλίας-Σκοτίας-Ιρλανδίας), κάτι που ακόμα δεν ανιχνεύεται ως κυρίαρχη τάση, η βασική δομή της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας που προκύπτει από τη συνάρθρωση κοινωνικών σχηματισμών δεν μεταβάλλεται.
17.Οι χώρες αυτές είναι σήμερα κατά κύριο λόγο εκείνες που απαρτίζουν το G7, μαζί με κάποιες «ισχυρές δυνάμεις» όπως η Ρωσία αλλά και η Κίνα, καίτοι, βέβαια, τουλάχιστον η τελευταία δεν μπορεί να καταταγεί στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.
18.Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το χαρακτήρα των καθεστώτων αυτών και της δυναμικής της αποδιάρθρωσης τους βλ. Bettelheim (1975).
19.Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα στο ζήτημα αυτό είναι η ανάλυση του Eiken-berg(1983).
20.Βλ. Bond/Chitonge/Hopfmann (2006).
21.Ενδιαφέρουσα στο σημείο αυτό είναι η ανάλυση του Tibi (1973), κυρίως για τις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες.
22. Βλ., για παράδειγμα, την ανάλυση του Menzel (1985α, |985β) σχετικά με τις Νέες Βιομηχανικές Χώρες της Ν. Α. Ασίας.
23. Βλ. Pijl (2006: 400).
24. Βλ. σχετικά Sakellaropoulos/Sotiris (2008).
25. Το 2004, μετά το δημοψήφισμα για την επανένωση της Κύπρου με βάση το «Σχέδιο Ανάν» του ΟΗΕ, το οποίο και υπερψηφίστηκε από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, ο «Οργανισμός της Ισλαμικής Διάσκεψης» (OIC) αναβάθμισε την εκπροσώπηση της τουρκοκυπριακής κοινότητας στον Οργανισμό, την οποία μέχρι τότε αναγνώριζε ως «μωαμεθανική κοινότητα-παρατη-ρητή», σε «τουρκοκυπριακό κράτος-παρατηρητή». Η εξέλιξη αυτή ελάχιστα αλλάζει βέβαια το διεθνοπολιτικό στάτους της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου». Αυτή εξακολουθεί ν” αποτελεί ένα κρατικό μόρφωμα χωρίς διεθνή αναγνώριση.
Category: Χωρίς κατηγορία
Ανεξάρτητα από την κρίση για το περιεχόμενο της συνέντευξης , η ίδια η πρωτοβουλία της συνέντευξης και η δομή της είναι εξαιρετική.
Η αφορμή συνεχίζει την καταπληκτική δουλειά της ως εναλλακτικός δίαυλος επικοινωνίας
Η πρωτοβουλία της συνέντευξης πολύ καλή από την Αφορμή.
Περίμενα όμως την κρίσιμη ερώτηση ή από τον Μηλιό να το επισημάνει μόνος του.
ο Μαρξ πρόβλεπε την επικράτηση του Σοσιαλισμού στις ανεπτυγμένες χώρες.
Η Ιστορία έδειξε προσωρινά το ακριβώς αντίθετο.
Ποιά η γνώμη του Μηλιού, που είναι θιασώτης του ανεπτυγμένου καπιταλισμού?
να ακούσω τον Μηλιό είναι η αλήθεια, ίσως το κάνω αργότερα για λόγους εγκυκλοπεδικούς. Και βαριέμαι γιατί οι αναλύσεις δεν κρίνονται μόνο από το πόσο «μελέτη» έχει κάνει ο συγγραφέας, αλλά και τι πολιτικά διατάυτα έχουν. Ο «διεθνιστής» και «υπεύθυνος της οικονομικής πολιτικής του ΣΥΝ» Μηλιός, σκοπεύει να κάνει καμιά κριτική στην πατριωτική ρητορία του Τσίπρα που έχει πάρει φόρα τελευταία στα πατριωτικά, ή μόνο αντίπλαους πατριωτισμούς από του Τσίπρα και της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ ξέρει να κρίνει? Όταν το κάνει μπορεί να μου περιοριστεί και μένα η βαρεμάρα…
Δεν υπάρχει καμία υποτιθέμενη «πατριωτική» στροφή του Τσίπρα.Αυτό που υπάρχει είναι ο εγγενής πολιτικαντισμός του συριζα,που του επιτρέπει να επαναδιατυπώνει κατά καιρούς την γραμμή του ,με μοναδικό σκοπό και αντικείμενο την εξασφάλιση ψήφων από παντού.Ψήφων που σε καμία περίπτωση(για την περίπτωση που συζητάμε)δεν συνεπάγονται συγκέντρωση δυνάμεων σε όλα τα πεδία του ταξικού ανταγωνισμού,κοινωνικού και πολιτικού για την ανατροπή της κυρίαρχης πολιτικής και για να έρθει εγγύτερα στον ιστορικό χρόνο η προοπτική του κοινωνικού μετασχηματισμού.
Ο Μηλιός δεν είναι σε θέση να κάνει κριτική σε αυτό τον πολιντικαντισμό,μιας και λόγω της θέσης που κατέχει στην εκπόνηση της οικονομικής πολιτικής του συν/συριζα είναι από τους βασικούς εμπνευστές αυτής ακριβώς της πολυπροσωπίας.Είναι ο βασικός υπεύθυνος μιας γραμμής που ανάλογα με το ποιος μιλάει και σε ποιο ακροατήριο, κυμαίνεται από την διαγραφή του χρέους στην επαναδιαπραγμάτευση του σε ευρωπαϊκή βάση,και μετά στην τριετή αναστολή …και βλέπουμε.Αυτά όμως δεν είναι το ίδιο μιας και η στάση απέναντι στον μηχανισμό του χρέους,έχει αναδειχτεί σε λυδία λίθος για την στάση της αριστεράς απέναντι στην κυρίαρχη πολιτική.
Έστω ότι γραμμή του συριζα είναι η διαγραφή του χρέους στα πλαίσια ενός κοινωνικό-οικονομικού και πολιτικού μετασχηματισμού με την ενεργό συμμετοχή της εργαζόμενης πλειοψηφίας.Υποθέτω ότι όταν ,οργανώσεις όπως πχ η ΔΕΑ, λένε διαγραφή κάτι τέτοιο έχουν στο μυαλό τους και όχι ευρώ-σοσιαλδημοκρατικές ουτοπίες περί μεταρρύθμισης της ΕΚΤ ,ευρωομολόγων κτλ.Από κει και πέρα πως θα προχωρήσει ο μετασχηματισμός για τον οποίο συμφωνούμε αν δεν περάσει ο κρίσιμος τομέας της τραπεζικής πίστης στον έλεγχο της εργαζόμενης πλειοψηφίας?Άρα οδηγούμαστε στην εθνικοποίηση των τραπεζών,αίτημα,που στα χαρτιά το διατυπώνει και ο συριζα.Μπορούν να εθνικοποιηθούν οι τράπεζες ενός ευρώ?Έχει κανένα νόημα αυτή η κουβέντα χωρίς έλεγχο από τους εργαζομένους της νομισματικής πολιτικής(ισοτιμία,εκτύπωση)και της δημοσιονομικής πολιτικής(πρέπει να πάμε σε ένα γιγαντιαίο ΠΔΕ)?Επεκτείνοντας την σκέψη αυτή ,μπορεί να γίνει έστω ένα βήμα χωρίς κοινωνικοποίηση των βασικών κλάδων της οικονομίας για την μείωση της ανεργίας και την στήριξη της παραγωγικής βάσης?Χωρίς έλεγχο κίνησης κεφαλαίων και δασμολογικό προστατευτισμό?Αν δεν γίνει χαράτσωμα χωρίς έλεος στο κεφάλαιο?Μπορούν όλα αυτά έστω να ξεκινήσουν χωρίς άμεση έξοδο από το ευρώ σε μια προοπτική γενικότερης αποδέσμευσης από την εε?
Ο Μηλιός έχει προσωπικά πολύ μεγάλες ευθύνες για τον εγκλωβισμό της συζήτησης της αριστεράς σε ένα ΑΝΎΠΑΡΚΤΟ ΘΕΜΑ δηλαδή στο αν η στάση πληρωμών του χρέους με ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΔΙΑΓΡΑΦΉ ,και όχι τα κεντροαριστερά όνειρα Τσίπρα -Κοτζιά περί ευρωπαϊκής ρύθμισης,μπορεί να συνδυαστεί με την παραμονή στο ευρώ.Είναι από τους βασικούς εμπνευστές της εξής γραμμής :το θέμα δεν είναι το νόμισμα αλλά η ταξική εκμετάλλευση και η καπιταλιστικές σχέσεις,δηλαδή ζήτω ο κομμουνισμός.Τι να κάνουμε?Μεταρρύθμιση της ΕΚΤ στην κατεύθυνση της FED ώστε να πάρουμε φτηνά δάνεια και βλέπουμε!!Τώρα που το σκέφτομαι ο πολιτικαντισμός είναι μάλλον επιεικής χαρακτηρισμός για μια γραμμή που φιλοδοξεί να καλύπτει από τον κομμουνισμό μέχρι τον …Μπάρακ Ομπάμα!!!
Οι ονειροβατούντες οτι μόνη η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει στο Σοσιαλισμό ,χρειάζονται πρώτα γερή αυτοκριτική με ενέσεις ρεαλισμού.
Η ανευθυννότητα δικαιολογείται μόνο κάτω των 30 ετών-
@βαγγέλης ζ απαντήσεις στα ερωτήματα σου περι ευρώ κλπ καθώς και στο τι λέει η ΔΕΑ μπορείς να βρεις στο πρόσφατο άρθρο «Η κρίση στην ευρωζώνη» http://www.dea.org.gr/%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC/%CE%B7-%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CE%B6%CF%8E%CE%BD%CE%B7
Εγώ επανέρχομαι στο ερώτημά μου. Κάπια στιγμή ο Μηλιός είχε γράψει ένα άρθρο http://entosepoxhs.files.wordpress.com/2010/07/entos-61.pdf όπου ανάμεσα σε άλλα έλεγε:
«Η αποτελεσματικότητα των ιδεολογικών σχημάτων του μονοδρόμου, σε μεγάλο βαθμό σχετίζεται με την κυριαρχία των καταστατικών αρχών της κυρίαρχης αστικής ιδεολογίας μέσα στην ίδια την Αριστερά, με αποτέλεσμα να γίνεται αντιληπτή κάθε κοινωνική αντίθεση και σύγκρουση, ακόμα και η σημερινή ανοικτή ταξική επίθεση του κεφαλαίου εναντία στην εργασία, με όρους «εθνικού συμφέροντος» και «πάλης» της «αδούλωτης Ελλάδας» με σκοτεινές «ξένες» δυνάμεις, χώρες και κεφάλαια.»
Επαναφέρω το ερώτημά μου: Ο Τσίπρας τώρα τελευταία μιλάει συνεχώς για πατριωτική κυβέρνηση, για κυβέρνσηη αποφασισμένη να βάζει κόκκινες γραμμες προς όφελος της χώρας, της πατριδας κλπ Ο Μηλιός περιλαμβάνει ή όχι τον Τσίπρα σε αυτόυς που μετατρέπουν την πάλη των τάξεων σε «πάλη χωρών»? Ο Μηλιός περιλαμβάνει τον Τσίπρα ή όχι σε αυτούς που «ενδυναμώνουν τη λογική του μονόδρομου» [του μνημονιου] εξαιτίας της αποδοχής της αστικής ιδεολογίας περί «εθνικού συμφέροντος»?
επίσης άλλο έξοδος από το ευρώ και επιστροφή στη δραχμή που σημαίνει να έχει τον έλεγχο ο Προβόπουλος και όχι ο Ντράγκι και άλλο «έλεγχος των εργατών στην νομισματική πολιτική». Έλεγχος των εργατών στο νόμισμα μπορεί να επιτευχθεί μόνο από κυβέρνηση των εργατικών συμβουλίων και έχει γίνει μια φορά στην ιστορία με την Οκτωβριανή επανάσταση.
Αλλά και τους εργάτες και τους μπολσεβίκους, μην νομίζεις ότι τους οφέλησε και ιδιαίτερα το ότι είχαν το κρατικο νομισματοκοπείο στα χέρια τους. Όχι μόνο κανένας δεν έπαιρνε τα ρούβλια που τύπωναν στο εξωτερικό για να τους δώσει αγαθά (ήθελαν στάρι και όχι ρούβλια) αλλά και στο εσωτερικό, οι αγρότες θεωρούσαν αυτά τα ρούβλια παλιόχαρτα και δεν πούλαγαν στάρι στο σοβιετικό κράτος και στον κόκκινο στρατό, αφού με αυτά τα ρούβλια δεν υπήρχε τίποτα (π.χ. τρακτερ) που να μπορούσαν να αγοράσουν στις πόλεις. Οπότε μάλλον είχαν δίκιο οι μπολσεβίκοι πριν την επανάσταση που πρόβαλλαν τα συθήματα (με τα οποία κέρδισε η επανάσταση) για «ψωμί, γη, ειρήνη, όλη η εξουσία στα σοβιέτ» και όχι για «έλεγχο των εργατών στο νόμισμα»…
χαχαχ.Σωστος ο Βαριεμαι!Κι εγω που το διάβασα συμφωνω με την ανάλυση, αυτο που πρόσεξα (και ειναι συνηθισμένο όταν μιλάμε για το σ. Μηλιο) είναι ότι δεν έχει πολιτικά «δια ταύτα», τι καθήκοντα μπαινουν στην Αριστερά σημερα.Επίσης για το τι λεει η ΔΕΑ για το ΣΥΡΙΖΑ:http://www.dea.org.gr/%CE%BA%CF%85%CE%B2%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC και http://www.dea.org.gr/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B6%CE%B1.
Αν θεωρήσουμε ότι «οι ονειροβατούντες οτι μόνη η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει στο Σοσιαλισμό ,χρειάζονται πρώτα γερή αυτοκριτική με ενέσεις ρεαλισμού», τι μπορεί να κάνει η εργατική τάξη της χώρας, εκτός από το να αναμένει την παγκόμσια επανάσταση;
Δεν υπάρχει λόγος να με παραπέμπεται στο τι λέει η ΔΕΑ για το νόμισμα,τα ξέρω πάνω κάτω και όποιος έχει εμπιστοσύνη στην άποψη του καλά θα κάνει να την διατυπώνει,και όχι να παραπέμπει στο τάδε δήθεν πεφωτισμένο πολιτικό γραφείο.Από κει και πέρα η ΔΕΑ επί της ουσίας λέει αυτά που λέει ο συριζα,μια γραμμή δηλαδή που σε τελευταία ανάλυση έγκειται στον σεβασμό της θέσης της χώρας στην χρεομηχανή(διαχείριση των δανειακών ροών από τις ηγεμονικές μερίδες του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου με σκοπό την προεξόφληση αντεργατικών κρατικών πολιτικών)και στην ευρωζώνη δηλαδή ένα νομισματικό σύστημα ενιαίων και σταθερών ισοτιμιών με σκοπό την θωράκιση της κυρίαρχης πολιτικής παντού,και το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των αστικών τάξεων.Ακόμα και αν η ΔΕΑ φαντασιώνεται ότι διαφωνεί με την γραμμή του συν(πράγμα που δεν ισχύει),εφόσον παραμένει μια ασήμαντη μειοψηφία του συριζα,η διαφωνία της δεν έχει τίποτα να πει,ακόμα και στον μικρόκοσμο του «χώρου»,στο τρίγωνο Μετσόβιο-ΑΣΣΟΕ-Νομική.
Ρε Βαγγέλη θα μας τρελάνεις. Εγώ σχολιάζω κάτι για τον Μηλιό και ΕΣΥ αναφέρεις τη ΔΕΑ και αναρωτιέσαι και σχολιάζεις για τις θέσεις της για το ευρώ και μετά παραπονιέσαι που σου βάζουμε παραπομπές? Επίσης εγώ έκανα ένα σχόλιο για το νόμισμα δικό μου και όχι αντιγραφή από τα «πολιτικά γραφεία», αλλά γι” αυτό δεν λες κουβέντα. Το τελικό επιχείρημά σου είναι ότι το τί λέει η ΔΕΑ δεν έχει σημασία γιατί είναι μικρη. Ε, τότε μη ρωτάς για τις θέσεις της, αδιαφόρησε για τους «ασήμαντους» και μείνε στη δική σου μεγάλη «επίδραση» στην πολιτική πάλη. Παρεπιπτόνμτως εσύ ποιο «πολιτικό γραφείο» και ποια οργάνωση υποστηρίζεςι, έτσι για να έχουμε και οι υπόλοιποι ένα μέτρο σύγκρισης του μεγέθους και κυρίως της «αποτελεσματικότητας» της πολιτικής που υποστηρίζεις στην ταξική πάλη….
Επίσης -παρεπιπτόντως- το θέμα του άρθρου στο οποίο σχολιάζουμε είναι οι θέσεις του Μηλιού και όχι της ΔΕΑ. Επί αυτού έχεις να πεις τίποτα?
χαχαχαχ.»η ΔΕΑ επί της ουσίας λέει αυτά που λέει ο συριζα (τι λεει ο ΣΥΡΙΖΑ?Μηπως εννοεί ο ΣΥΝ? Και ποιο απ όλα λεει ο ΣΥΝ?Λεει τα ιδια με τη ΔΕΑ? 1η πλαστογραφια), …. έγκειται στον σεβασμό της θέσης της χώρας στην χρεομηχανή και στην ευρωζώνη (εν τω μεταξυ απο τα πρωτα αιτηματα που βαζει η ΔΕΑ ειναι «καμια θυσια στο ευρω, καμια πειθαρχια στην ΕΕ», 2η πλαστογραφια), ….. δηλαδή ένα νομισματικό σύστημα ενιαίων και σταθερών ισοτιμιών (εν τω μεταξυ ενα απο τα πρωτα ζητηματα που βαζει η ΔΕΑ ειναι ότι δεν είναι θεμα νομίσματος ενιαιου ή μη, αλλά ταξικων συσχετισμων, 3η πλαστογραφια), με σκοπό την θωράκιση της κυρίαρχης πολιτικής παντού (σαφως η ΔΕΑ δεν υπερασπίζει τα δίκαια των …ευρωπαίων τραπεζιτών, 4η πλαστογραφια),και το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των αστικών τάξεων (αδιαφορουμε, 5η πλαστογραφια, αλλα απο πότε πρεπει οι κομουνιστες να αγωνιουν για το ανοιγμα της ψαλιδας …των αστικων ταξεων και να παλευουν για τη σμικρυνση της?). Η σταλινικη σχολη πλαστογραφιας…
Σύντροφε «βαριέμαι»,δεν έχω βρει ακόμα 1,5 ώρα να δω τα βιντεάκια,και συμφωνώ με αυτό που λες ότι πιο σημαντικό θέμα από την κατάρτιση κάποιου είναι οι πολιτικές του θέσεις.Την γνώμη μου για την συνεισφορά του Μηλιού στην συγκυρία και για το ότι συζητάμε το θέμα του νομίσματος τόσο στρεβλά την έχω ήδη γράψει στο πρώτο σχόλιο μου.Όσον αφορά αυτά που μου λες για το νόμισμα,δεν συμφωνώ ότι επίκειται προλεταριακή επανάσταση στην Ελλάδα,ούτως ώστε τα σοβιέτ να ελέγξουν το νόμισμα.Αυτό που μπορεί να γίνει είναι ένα μεγάλο ρήγμα στη αστική πολιτική και ηγεμονία με πυρήνα την άρνηση(όχι την επαναδιαπραγμάτευση σε ευρωπαϊκή βάση όπως λέει ο συριζα) και την κοινωνικοποίηση της οικονομίας όσον αφορά τραπεζική πίστη και μεγάλου κλάδους.Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς έλεγχο της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής οπότε δεν υπάρχουν 2 απόψεις ως προς το αν στέκει να μείνουμε στο ευρώ μετά την διαγραφή του χρέους.Είναι σαν να είμαστε στο 72 και να συζητάμε την νομιμοποίηση του κκε και ελεύθερες εκλογές χωρίς να πέσει η χούντα(δυστυχώς το έκανε το κκε εσ).Επίσης δεν είναι θέση της ΔΕΑ ότι επίκειται επανάσταση,μην πουλάτε μούρη σε μια ανώνυμη κουβέντα.
Σύντροφε Al lios o συν,ή ο συν και οι φίλοι του δηλαδή ο συριζα,και η Δεα έχουν μια και μόνη γραμμή για το θέμα χρέος- ευρώ-εε την οποία τη τραβάει προς το κεντροαριστερότερο, η προς το πιο επαναστατικό ανάλογα με το ποιος μιλάει. Αυτή έχει να κάνει με την αναγνώριση του χρέους και την ευρωπαϊκή του ρύθμιση και την παραμονή στο ευρώ όταν μιλάει ο συν,ενώ όταν μιλάνε άλλοι όπως η ΔΕΑ διαγραφή του χρέους και παραμονή στο ευρώ,πράγμα αδύνατον όπως ανέπτυξα τόσες φορές χωρίς αντίλογο.Η γραμμή αυτή συχνά επενδύεται με υπερεπαναστατικές ατάκες του τύπου «το θέμα δεν είναι το νόμισμα αλλά οι ταξικοί συσχετισμοί».Η αλλαγή συσχετισμών περνάει μέσα από συγκεκριμένους κόμβους,δεν είναι κάτι αφηρημένο.Οι κόμβοι προκύπτουν από την ειδική μορφή της κρίσης(καπιταλιστική-κρατικού δανεισμού-κοινού νομίσματος) στην Ελλάδα και την συνακόλουθη αστική πολιτική απέναντι στην κρίση. Από κει και πέρα το ότι αδιαφορείς για την κοινωνική ερήμωση της ελλάδας(έτσι χρησιμοποιεί ο αστισμός το άνοιγμα της ψαλίδας) από την συμμαχία ελληνικής αστικής τάξης και διεθνούς κεφαλαίου σε χαρακτηρίζει,εσένα και την άποψη σου.
ΥΓ1:κάπου πήρε το μάτι μου συνεργασία συριζα-εδηκ.Απ” ότι φαίνεται οι δυνάμεις που πείθονται για επανάσταση αύριο το πρωί πυκνώνουν,και πλέον αφορούν και νοσταλγούς του Γεωργίου Παπανδρέου (παππού)εκτός από νοσταλγούς του προμνημονιακού Γιωργάκη(τον Κοτζιά εννοώ)
ΥΓ 2:Είναι καθαρό ότι χρεώνω οτιδήποτε κάνει ο συριζα κεντρικά,ή ο συν που κάνει εν λευκώ ότι θέλει στον συριζα σε όλες τις οργανώσεις του συριζα,άρα και στην ΔΕΑ.Δεν νομίζω να προσβάλλω,μια ήπια ειρωνεία χρησιμοποιώ για υπαρκτές επιλογές της συγκεκριμένης οργάνωσης.Αυτό που είπα για το μέγεθος της Δεα εντός συριζα δεν ήταν για να την μειώσω,η θέση του συν είναι κυρίαρχη αντικειμανικά.Τα «φωτισμένα πολιτικά γραφεία» έχουν να κάνουν με το ότι με παρέπεμψες σε κομματικά ντοκουμέντα.Αφού ρωτάς εγώ είμαι στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ,αλλά τι νόημα έχει αυτό ,σαν άτομα μιλάμε ας στύβουμε τι μυαλό μας να γράφουμε 5 αράδες. Κάθε οργάνωση που κάνει,και πιστεύει κάποιες επιλογές(ένταξη στον συριζα) καλά θα κάνει να τις στηρίζει και όχι να πουλάει δήθεν παρεξήγηση(περί πλαστογραφίας).
Σύντροφε Βαγγέλη ζ
Μίλησες για «έλεγχο των εργατών στη νομισματική πολιτική» και σε αυτό σου απάντησα ότι γίνεται μόνο με προλεταριακή επανάσταση. Τωρα το βάζεις πιο αφηρημένα και μιλάς για «έλεγχο της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής». Από ποιούς? Αν όχι από τους εργαζόμενους, υπάρχει κανένα άλλο υποκείμενο που θα ελέγξει την νομισματική πολιτική υπέρ των εργαζομένων? Και πιο είναι αυτό? Η «χώρα» μήπως? Όσο κι αν εσύ προσπαθείς να το παρουσιάσεις σαν ρήξη με τον καπιταλισμό, ο έλεγχος του νομίσματος από τον Προβόπουλο δεν αποτελεί καμιά ρήξη με κανέναν καπιταλισμό. Εγώ λέω ότι αν η Ελλάδα ή οποιαδήποτε άλλη χώρα κηρύξει στάση πληρωμών, το αποτέλσμα είναι ότι θα υπάρξει αλυσιδωτή αντίδραση σε όλη την ευρωζώνη και τελικά η άμεση διάλυση της. Απορίπτει η ΔΕΑ την πάλη για στάση πληρωμών στο χρέος επειδή αυτό βάζει σε κίνδυνο το ευρώ? Πού είδες κάτι τέτοιο? Ίσα ίσα που είναι από τις κύριες κόντρες μας με τον ΣΥΝ (διαφωνούμε ακόμα και με την τριετή στάση πληρωμών που προτείνει ο Τσίπρας) αν δεις τα κείμενα που σε παραπέμπει ο Αλ λιος. Η στάση πληρωμών, οι κρατικοποιήσεις τραπεζών κλπ είναι πράγματι «ρήξεις» με τα ζωτικά συμφέροντα του καπιταλισμού και τις υποστηρίζουμε ανεπιφύλακτα. Ίσα ίσα αυτό λέμε, ότι δεν μας νοιάζει αν το ευρώ γίνει στάχτη και μπούρμπερη, αυτό που προέχει είναι τα άμεσα συμφέροντα των εργαζομένων προστασίας από την κρίση(και στην Ελλάδα -ντόπιων και μεταναστών, και των εργαζομένω σε όλες τις χώρες). Αλλά ταυτόχρονα δεν έχουμε και ούτε θέλουμε να καλλιεργήσουμε καμια αυταπάτη και καμιά διάθεση για «θυσίες» για χάρη του «εθνικού νοσμίσματος» που θα ελέγχει ο κάθε Προβόπουλος. Αν η Αριστερά υποστηρίζει ότι η δραχμή βοηθάει τους εργάτες, τότε θα εχει κάθε δίκιο ο πάγκαλος να βγαίνει και να λέει ότι «δραχμή θέλατε, τώρα κάντε θυσίες για το καλό της πατρίδας…» όπως το αντίσοιχο λέει και τώρα «ευρώ θέλετε, κάντε θυσίες». Ε, λοιπόν στο ζήτημα του νομίσματος, ρήξη με τον καπιταλισμό είναι ακριβώς το καμιά θυσία για κανένα νόμισμα, εμείς θέλουμε επαρκείς μισθούς για να ζούμε και ας μας πληρώνετε και με …βότσαλα.
Οσο για την συμμετοχή της ΔΕΑ στο ΣΥΡΙΖΑ, παρόλο που δεν είναι στο θέμα που συζητάμε να σου απαντήσω δυο πράγματα: 1)ποτέ δεν είπαμε ότι συμμετέχουμε «μόνιμα» -πάντα υπάρχει το ζήτημα ότι για μας αυτή η συμμαχία είναι προσωρινή στο βαθμό που βοηθάει την ταξική πάλη. 2)Είτε το θες εσύ ή εγώ, αντίπαλο δέος στο σύστημα για τις πλατιές μάζες της κοινωνίας είναι αυτή τη στιγμή η αριστερά που ακούει στο όνομα ΚΚΕ και Σύριζα. Αν θέλουμε να το αλλάξουμε αυτό πρέπει όχι να κρύβουμε το κεφάλι στην άμμο και να μην παραδεχόμαστε αυτή την πραγματικότητα. Αυτό που πρέπει είναι να αλλάξουμε τους συσχετισμούς υπέρ της επαναστατικής αριστεράς. Αλλά για να το κάνουμε αυτό πρέπει να «κόψουμε» επιρροή από κόμματα σαν τον ΣΥΝ και το ΚΚΕ και αυτό γίνεται μόνο με το χτίσιμο ισχυρών οργανώσεων -δεν γίνεται π.χ. με το κατέβουμε στις εκλογές και να διεκδικήσουμε την «ψήφο του λαού» ανεξάρτητα. Εμείς προσπαθούμε, δεν είναι και μια τακτική που έχει δοκιμαστεί (στηρίζεται βέβαια στην λογική του «ενιαίου μετώπου») και βεβαίως έχουμε δυσκολίες. Εσείς με το σχηματισμό της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τα καταφέρνετε καλύτερα στο ζήτημα της αλλαγής των συσχετισμών? Η πραγματικότητα, δείχνει δυστυχώς ότι όχι. Στην πραγματικότητα, ακόμα κι αν δεν το θέλετε, η όντως αγωνιστική και αξιόλογη δράση των διάφορων δυνάμεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (γιατί η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν είναι και τόσο ενωμέννη όσο θέλει να δείχνει), στην πραγματικότητα εκλογικά τουλάχιστον ενισχύει είτε τον ΣΥΡΙΖΑ είτε το ΚΚΕ. Αυτή είναι η πραγματικότητα δυστυχώς. Ελπίζω να σου έδωσα κάποιες απαντήσεις, η έλλειψη χρόνου δεν μου επιτρέπει να μπω σε αυτή την συζήτηση αναλυτικότερα.
Θα πώ κι ενα τελευταίο που ίσως διευκρινήσει λίγο το τελευταίο που είπα. Όχι μόνο εκλογικά αλλά και οργανωτικά για παράδειγμα η εξέγερση του Πολυτεχνείου που στηρίχτηκε από την επαναστατική αριστερά σε κόντρα με ΚΚΕ, ΚΚΕεσ, ΠΑΚ, οφέλησε το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ. Γιατί? Γιατί ο νέος κόσμος που γούσταρε την εξέγερση και ήθελε να στρατευτεί, το ΚΚΕ και τον Ανδρέα ήξερε για αριστερά και σε αυτούς πήγαινε και οργανωνόταν παρά τον ρεφοστικό τους ρόλο στην εξέγερση πράγμα όμως για το οποίο οι πλατιές μάζες είχαν άγνοια. Το ίδιο έγινε σε κάθε επανάσταση ιστορικά. Τα εκατομμύρια των νέων εξεγερμένων που προέκυψαν από επαναστάσεις όπως η Ρώσικη και η Γερμανική, τους σοσαιλεπαναστάτες και τους σοσιαλδημοκράτες οφέλησαν αρχικά, όχι τους μπολσεβίκους ή τους Σπαρτακιστές. Χρειάζεται η τακτική του ενιαίου μετώπου για να το αλλάξεις αυτό και οι μπολσεβίκοι έτσι τα κατάφεραν να πάρουν την πλειοψηφία στα σοβιέτ -ειδικά με τη στάση τους στο πραξικόπημα κορνίλοφ. Σήμερα τα ρεφορμιστικά κόμματα δεν έχουν το ίδιο κύρος με παλιότερα και αυτό είναι καλό για την επαναστατική αριστερά, αλλά αυτό δεν αλλάζει την ανάγκη χάραξης μιας -επίκαιρης- τακτικής ενιαίου μετώπου.
Η ότι πουλαμε εφημεριδα στις πλατείες και μας λενε πολλοι «του ΚΚΕ ειστε?» ή η εξέγερση του Δεκέμβρη που χρεώθηκε στο …ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλαβανο ή οτι πολλα μελη κι ακομα περισσότεροι ψηφοφοροι των ΕΑΑΚ ψηφισαν ΣΥΡΙΖΑ κλπ κλπ.
Οσον αφορα τη μη εργατοσυμβουλιακη εξοδο απο το ευρω, ενα καλο παράδειγμα ειναι η Αργεντινη, και για να μην κανω αλλη μια παραπομπη στο τελευταιο φυλλο της «Εργατικης Αριστερας», ιδου ενα ρεζουμε…
Το 1991 η αργεντινικη κυβερνηση είχε συνδέσει το πέσο με το αμερικανικό δολάριο –υιοθετώντας ουσιαστικά ένα σκληρό νόμισμα, όπως ανάλογα συμβαίνει με την Ελλάδα και το ευρώ.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ροδρίγκες Σάα το 2001 ανακοίνωσε (23/12/2001) τη μερική στάση πληρωµών του εξωτερικού χρέους συνολικής αξίας 90 δισ. ευρώ και την εισαγωγή νέου εσωτερικού νοµίσµατος, δηλ. την κατάργηση της σύνδεσης με το δολάριο.
Η αποσύνδεση του πέσο από το αμερικανικό νόμισμα το 2001, η «έξοδος» από το δολάριο, και η στάση πληρωμών δεν σήμανε τίποτε για τους εργαζόμενους, εφόσον οι τελευταίοι δεν μπόρεσαν να επιβάλουν μέτρα που να σπάνε τη λιτότητα. Το 2003 η Αργεντινή βγήκε από τη μεγάλη ύφεση αλλά η «παραγωγική ανασυγκρότηση» που διοργάνωσαν οι Κίρχνερ δεν σήμανε σε καμία περίπτωση άμεση ανακούφιση για τους εργαζόμενους.Το 44% του πληθυσμού ζούσε ακόμη κάτω από το επίπεδο φτώχειας…
Μπορεί, άραγε, αυτό το -έστω αργό και βασανιστικό για τους εργαζόμενους- σενάριο να επαναληφθεί στην Ελλάδα; Σαφώς όχι.Η παγκόσμια οικονομία το 2003 δεν ήταν σε ύφεση, άρα υπήρχαν αγοραστές για τα προϊόντα της Αργεντινής.
Ο γνωστός Αμερικανός διανοητής Τζέιμς Πέτρας επισήμανε τις αδυναμίες της Αριστεράς, τον περιορισμό σε αναγκαίες μεν δομές αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης, που μετατρέπονταν όμως σε αυτοσκοπό. Το 2001 ο καπιταλισμός κινδύνευσε σοβαρά να ανατραπεί στην Αργεντινή. Όμως η υποταγή ενός μεγάλου μέρους του κινήματος σε λογικές «παραγωγικής ανασυγκρότησης», ήταν μια από τις σοβαρές αιτίες που αυτό δεν συνέβη.
«όταν μιλάνε άλλοι όπως η ΔΕΑ διαγραφή του χρέους και παραμονή στο ευρώ». Ειδες? Πλαστογραφια. Λεει η ΔΕΑ παραμονη στο ευρω?Πες που το λεει.Απλα δε λεει εξοδος υπονοώντας ότι θα ειναι καλυτερα με δραχμη, χωρις εργατικο ελεγχο ή εστω ενα επιθετικο εργατικο κινημα που θα επιβαλλει κατακτησεις, τυπου Τσαβες και Μοραλες (στις αρχες τους). Εκ των πραγματων, δικιο εχεις, αμα γινει κάτι απο ολα τα αιτηματα που ολοι αναφερουμε, η «χωρα» θα βγει εκτος ευρω.Και η ΔΕΑ λεει «καμια θυσια για το ευρω».Αλλα αλλο αυτο κι αλλο να λες «εξοδος (της «χωρας») απο το ευρω». Καλλιεργεις αυταπατες, δεν το καταλαβαινεις?
Σύντροφε «βαριέμαι» δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα σε αυτές τις διατυπώσεις μου στις οποίες αναφέρεσαι.Μιλάω για μια σειρά μετασχηματισμών κατά την διάρκεια μιας μεταβατικής περιόδου όξυνσης της ταξικής πάλης.Αυτοί οι μετασχηματισμοί αφορούν όλους τους τομείς της οικονομικής-κοινωνικής και πολιτικής συγκρότησης της χώρας καθώς και την διεθνή της θέση.Σε αυτά τα πλαίσια αναφέρομαι και στα θέματα του ελέγχου του νομίσματος,και της οικονομικής πολιτικής γενικότερα.Ελέγχου από ποιους ?Από τον κοινωνικό συνασπισμό κάτω από την ηγεμονία του οποίου θα προχωράνε οι μετασχηματισμοί.Επιμένω πως το να μπαίνει προαπαιτούμενο η …προλεταριακή επανάσταση είναι άκυρο,αψυχολόγητο και χαρακίρι για το εργατικό κίνημα και την αριστερά.Το να μπαίνει αυτό το προαπαιτούμενο από μια οργάνωση που η πολιτική της συμμαχία προπαγανδίζει την αναγκαιότητα μεταρρύθμισης της εκτ είναι προϊόν πολιτικαντισμού ή σύγχυσης,μπορεί και τα 2.Το ότι αυτά που λέω οδηγούν σε έλεγχο του νομίσματος από τον Προβόπουλο δείχνει μαύρα μεσάνυχτα περί των νομισματικών θεμάτων.Η νομισματική πολιτική είχε αφαιρεθεί πολλά χρόνια πριν το ευρώ με την περίφημη ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών που δημιουργούσε τον φαινομενικά μονόδρομο,στην πραγματικότητα βαθιά ταξική επιλογή της νεοφιλελεύθερης μονεταριστικής πολιτικής.Όταν μιλάμε για εθνικό νόμισμα προφανώς μιλάμε για ξήλωμα όλου αυτού του τερατουργήματος.Γι” αυτό άλλωστε η πρόταση αυτή που στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχουμε ονομάσει αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα επεκτείνεται μέχρι την πλήρη αποδέσμευση από την εε ,πράγμα που ο συριζα αρνείται υπέρ μιας λογικής μεταρρύθμισης της,σαν συνεπές κεντροαριστερό μόρφωμα που είναι.Η οργάνωση σου λογικά το αρνείται υπέρ μιας λογικής διάλυσης της εε.Η φραστική και επιφανειακή σύμπτωση αυτών των λογικών λέγεται πολιτικαντισμός.
Λες ότι στάση πληρωμών από την μεριά της ελλάδας θα διαλύσει το κοινό νόμισμα. Το βάθος και οι περιπλοκές αυτής της κρίσης είναι τέτοια που τέτοιου είδους προβλέψεις καθίστανται στην καλύτερη περίπτωση έωλες.Ακόμα και έτσι να είναι,την άλλη μέρα δεν θα έχουμε νόμισμα στην ελλάδα?Θα φτιάξουμε κάποιο …διεθνιστικό αντικαπιταλιστικό ευρώ????Ή θα το καταργήσουμε σαν τους Ερυθρούς Χμερ?Νομίζω πως οι στιγμές παραείναι οριακές για να επιτρέπουμε τόση ανευθυνότητα από οργανώσεις της αντισυστημικής αριστεράς…
Αντίπαλο δέος για το σύστημα είναι η εργατική τάξη,και όλοι οι εργαζόμενοι του μυαλού και του χεριού,και όχι το κκε ούτε ο συριζα.Κανονικά σαν τροτσκιστής αυτό έπρεπε να μου το έχεις πει πρώτος,αλλά τα σαλόνια του κοινοβουλίου και της μεγάλης πολιτικής σκηνής δεν αφήνουν αλώβητο κανέναν.Για την αντισυστημική αριστερά κριτήριο του ποιος συμβάλλει περισσότερο δεν είναι οι δημοσκοπήσεις αλλά όλα τα πεδία του ταξικού ανταγωνισμού,κοινωνικού και πολιτικού.Από κει και πέρα στην ταξική πάλη δεν ισχύει η «μπακαλική»,δεν μπορώ να τα βάλω στην ζυγαριά τόσο εύκολα.Για παράδειγμα η διάσπαση του ΝΑΡ έβγαλε ένα κομμάτι της αριστεράς από το «ορατό πεδίο» της πλειοψηφίας της κοινωνίας,άρα με τα κριτήρια σου δεν πρόσφερε.Μια τίμια και πάνω από όλα με τα κριτήρια της διαλεκτικής αποτίμηση της περιόδου δεν μπορεί να μην σταθεί στο ότι η δημιουργία του ΝΑΡ έβαλε φρένο στην όλο και δεξιότερη πορεία του κκε,με αποτέλεσμα να έχουμε σήμερα το αριστερότερο κκ στην Ευρώπη,όπως νομίζω έλεγε και ο σ. Νταβανέλλος σε μια πρόσφατη σύσκεψη που είχε καλέσει το μαα.Κάπως ανάλογα η διαμόρφωση ενός αναγνωρίσιμου μορφώματος πέραν κκε και συριζα,δηλαδή της ανταρσυα παίζει ρόλο στο να τιθασεύονται οι εγγενείς τάσεις του ρεφορμισμού προς την ταξική συνθηκολόγηση,τον κοινοβουλευτικό κρετινισμό,τον σεχταρισμό κτλ…
Από κει και πέρα τα υλικά για μια σύγχρονη αντισυστημική αριστερά σήμερα κατά την γνώμη μου βρίσκονται σε πολλές κατευθύνσεις.Πρώτα και κύρια στην σύγχρονη ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνικής πλειοψηφίας.Στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και άλλες δυνάμεις της εξ.αριστεράς.Στο κκε και τον συριζα,ακόμα και στον ίδιο τον συνασπισμό.Ζητούμενο είναι μια διπλή κίνηση που θα συνδυάζει την μέγιστη δυνατή κλιμάκωση της εργατικής -λαϊκής αντίστασης σε όλα τα επίπεδα(εργατικό-πανεκπαιδευτικό-αλληλεγγύη-ανυπακοή αυτοοργάνωσης)με την διαμόρφωση της εναλλακτικής πρότασης της αριστεράς.Το δεύτερο όμως πρέπει να γίνεται με το βλέμμα στραμμένο στην συγκυρία της καπιταλιστικής κρίσης και τις μεγάλες προκλήσεις της αποτροπής της τριτοκοσμοποίησης της πατρίδας των εργαζομένων στην χώρα μας.Η ισορροπία σε 2(τουλάχιστον) βάρκες με γραμμές του τύπου διαγραφή χρέους-διάλυση ευρώ-όχι στο εθνικό νόμισμα δεν είναι εφικτή.Ενδεχόμενες θριαμβολογίες,για ενδεχόμενα μεγάλα εκλογικά ποσοστά δεν θα κρύβουν για καιρό το ότι…θα έχετε πέσει στο νερό…
Σύντροφε Al lios μια συντροφική συμβουλή:αν παρεμβαίνεις σε χώρους εργασίας,και σε ρωτήσουν τι πιστεύεις για το ζήτημα του νομίσματος μην τους απαντήσεις ότι προτείνεις την «εργατοσυμβουλιακή έξοδο από το ευρώ».Τα νεύρα των εργαζομένων είναι τεντωμένα με όσα γίνονται και είναι σίγουρο ότι αν ακούσουν κάτι τέτοιο θα αντιδράσουν με αγένεια…
Όσον αφορά το ότι η ΔΕΑ δεν είναι ούτε με την παραμονή ούτε με την αποχώρηση από το κοινό νόμισμα,να σε ενημερώσω ότι αποφοίτησα από το δημοτικό το 1994,και είχα ήδη προ πολλού σταματήσει να παίζω την κολοκυθιά…
Η διαγραφή του χρέους και η έξοδος από το ευρώ μπορούν όντως να υπάρξουν στα πλαίσια ενός εγχειρήματος ανασυγκρότησης της αστικής ηγεμονίας.Είναι αυτό που θα λέγαμε «Έλληνας Κίρχνερ» .Το έχω ξανασυζητήσει στην συγκεκριμένη σελίδα και άλλη φορά,το να λέμε ότι η πτώση ανεργίας και φτώχειας στην Αργεντινή είναι μια τρύπα στο νερό ,είναι μια άποψη εξωγήινη!!!Το να λέμε πως ότι έγινε στην Αργεντινή ήταν θέμα μόνο ευνοϊκής διεθνούς οικονομικής συγκυρίας δεν έχει σχέση με αυτό που λέω εγώ μιας και δεν ψάχνω τρόπο να στηρίξω τις εξαγωγές.Η διαδικασία που προσπαθώ να περιγράψω περισσότερο έχει να κάνει με την επέκταση της εσωτερικής αγοράς.
Το να λέμε ότι «η έξοδος από το ευρώ» είναι ενσωματώσιμη,και να προτείνουμε κάτι από την πρώτη στιγμή ενσωματωμένο δηλαδή την παραμονή στο ευρώ,είναι άκυρο.Ξαναλέω ότι αν δεν λέμε να βγούμε,εκ των πραγμάτων λέμε να μείνουμε.Αυτό δεν έχει να κάνει με έναν υποκειμενισμό δικό μου αλλά με την ειδική μορφή της κρίσης στην ελλάδα(καπιταλιστική -χρέους-νομίσματος).Το χρέος και το ευρώ είναι οι 2 βασικοί μηχανισμοί μονοδρόμησης(στην πραγματικότητα οικειοθελούς ταξικής επιλογής)του αντεργατικού αμόκ.Αν είναι να μείνουμε στην χρεομηχανή και την ευρωζώνη αυτή η πολιτική είναι μονόδρομος,ο Παπαδήμος δεν έχει άδικο σε αυτό.Το να λες ότι θα βγούμε από το ευρώ ,αλλά δεν πρέπει να το λέμε νομίζω δεν αντέχει σε κριτική. Το να βάζεις τη λέξη «χώρα» σε εισαγωγικά,δήθεν για να τονίσεις τις ταξικές αντιθέσεις κτλ,αλλά από την άλλη να παραμένεις στο μαγειρείο της μεγάλης κεντροαριστεράς του συριζα δεν έχει νόημα.
Και κάτι που ξέχασα για το ενιαίο μέτωπο,με αφορμή μια αναφορά του συντρόφου «βαριέμαι».Το ενιαίο μέτωπο είχε να κάνει με μεγάλα εργατικά κόμματα,με πλατιά εργατική βάση.Στην περίπτωση του συριζα έχουμε εισοδισμό σε μια κεντροαριστερά(εξαιρείτε ο Λαφαζάνης που βάζω στοίχημα δεν τον πάτε και πολύ)χωρίς εργάτες…
«Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς έλεγχο της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής» από ποιους; Και απαντά ο βαγγέλης ζ:
«Από τον κοινωνικό συνασπισμό κάτω από την ηγεμονία του οποίου θα προχωράνε οι μετασχηματισμοί.»
Με ελάχιστη ειλικρίνεια θα απαντούσε ότι είναι μπερδεμένος. ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ είναι αυτός ο «κοινωνικός μετασχηματισμός». Ρε μπας και ανήκεις στην ΑΡΑΝ; Τέτοιες βερμπαλιστικές κενολογίες βρίσκεις εκεί μπόλικες. Τώρα να μου «συγχωρέσεις» κι εσύ την «ήπια ειρωνεία» μου και ΑΜΑ μπορείς να απαντήσεις πιο συγκεκριμένα από ποιους, από ποιες τάξεις ή στρώματα. Από κανένα λαϊκό μέτωπο αστών πατριωτών και εργατών που λένε μερικοί στην ΚΟΕ; Όχι μάλλον. Από ποιους ντε;
Όσο για το «αν δεν λέμε να βγούμε,εκ των πραγμάτων λέμε να μείνουμε» πρόκειται περί μπαρούφας τρισμέγιστης. Δηλαδή εσύ που δεν μιλάς για την «εργατοσυμβουλιακή έξοδο» είσαι ΚΑΤΑ των εργατικών συμβουλίων; Προφανώς όχι.
Απλά, ακριβώς για να μιλάς σε εργαζόμενους καθημερινούς ΔΕΝ θα μπλέξεις σε τεχνικές συζητήσεις για τις «κεντρικές τράπεζες» (κι εκεί λάθος είσαι γιατί ο έλεγχος από την ελληνική ΚΤ δεν προϋποθέτει ΕΕ) ΟΥΤΕ θα επιμείνεις στο αδειανό πουκάμισο του νομίσματος, αδειανό από ταξικούς συσχετισμούς. Θα πεις στους εργαζόμενους καμία θυσία για το ευρώ και καμία λιτότητα και σε πληροφορώ το κατανοούν μια χαρά. Και μετά ακολουθεί το πώς, με ποιες κινήσεις θα ανατρέψουμε αυτήν την πολιτική (συνελεύσεις, απεργίες συντονισμός κλπ).
Θέλω να δω το Λαφαζάνη και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ όταν θα μας βγάλουν από το ευρώ τι θα λένε για την συνεχιζόμενη λιτότητα επί δραχμής. Ξέρω… «Εμείς αλλιώς το εννοούσαμε» Αλλά το δήθεν λυτρωτικό σύνθημα «έξω από το ευρώ» θα μένει γραμμένο στους τοίχους και τις συνειδήσεις (του όποιου περίγυρου έχουνε) και θα θυμίζει την ψευδεπίγραφη πανάκεια που επινοήθηκε από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ μόνο και μόνο (άποψη) για να μην συνεργάζεται με τους άλλους.
Π.χ. τα σωματεία που κατεβαίνουν 5 παρατάξεις της Αριστεράς επειδή το μ-λ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ διαφωνούν με το …ευρώ (κι αφήνουν την ΔΑΚΕ στα προεδρεία).
Το βασικό ερώτημα είναι: εσείς στην ΑΝΤΑΣΥΑ πιστεύετε ή όχι ότι μπορεί η επίθεση να ανατραπεί στο κοντινό μέλλον; Εγώ λέω ότι το συστημα είναι πολύ ευαίσθητο, τα πράγματα πολύ ρευστά και άρα ΝΑΙ μπορεί. Με προϋποθέσεις. Και καλό να δοκιμάζεις όλα τα όπλα σου. Ενότητα και στα σωματεία και στις βουλευτικές και παντού με την Αριστερά. Εσείς; Αν λέτε όχι, δεν το πιστεύουμε, εξηγούνται πολλά. Αλλά καταλήξτε.
Κι αυτοι οι λόγοι που αναφερει ο ΓΒΑ ειναι που η αργεντινικη αριστερα αφοπλιστηκε απο τον Κιρχνερ (αναφερω βεβαια ότι «η «παραγωγική ανασυγκρότηση» που διοργάνωσαν οι Κίρχνερ δεν σήμανε σε καμία περίπτωση άμεση ανακούφιση για τους εργαζόμενους.Το 44% του πληθυσμού ζούσε ακόμη κάτω από το επίπεδο φτώχειας»…μεσολάβησε μια περίοδος πριν την παγκοσμια κριση, που βελτίωσε τους δεικτες ανεργιας και φτωχειας, αλλα αυτο όπως λεν οι ιδιοι οι Αργεντινοι αριστεροι δεν οφειλεται στην «αναδιανομη» -που δεν εκανε ο Κιρχνερ-,και σημερα αυτοι οι δεικτες απειλούνται.Βλέπε τι εγινε και στην Ουγγαρια «που εδιωξε το ΔΝΤ» και σημερα το παρακαλαει.Δεν υπάρχει σημερα περιθωριο για καμια αστικη ταξη να κανει εθνικη πολιτικη.)
Αρχισα και γω να βαριεμαι γιατι ο βαγγος μονιμα παραφραζει αυτα που λεει η ΔΕΑ (οταν η θεωρια μας δε συμβαδιζει με την πραγματικοτητα,αλλαζουμε την πραγματικοτητα).Αμα ηταν ΚΚΕ θα το δικαιολογουσα.
Απλα για να γελασουμε ηθελα να πω ότι δεν προλαβα να κανω το προηγουμενο σχολιο (για την επιρροη ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ), και λιγο πριν μου ανεβασε ενας φίλος μου (απολιτικος) στο φέισμπουκ για «να μου την πει» ενα βιντεακι με τη διαφημιση της Λιανας Κανελη με τα «λαχανικα Φροζα», με τη βεβαιότητα ότι ειμαι ΚΚΕ!Εν τω μεταξυ εχουμε συζητησει πολλες φορες, με εχει ψηφισει στο πανεπιστημιο, εχω δημοσιεύσει χιλιαδες αρθρα απο ΔΕΑ κι αλλα επαναστατικα σάιτ, και διαφορα με κριτικη στο ΚΚΕ κλπ.
αλήθεια,βαγγο εσυ πως εφαρμοζεις το ενιαίο μετωπο?Πες το μας και μας να το εφαρμοσουμε καλυτερα
«Αν ήταν κκε θα το δικαιολογούσα».Σύντροφε λυπάμαι αλλά ο σοφός λαός λέει ότι «στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί».Η ταύτιση των απόψεων σας με το κκε είναι ανατριχιαστική σε όλα τα κρίσιμα επίδικα της συγκυρίας.Για την ανάκτηση εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας(βγάζει λέει λάδι την αστική τάξη,εξαρτημένη και κάτι τέτοια.Δυστυχώς κάποιους ο μαρξισμός δεν τους ακούμπησε καν.)Για την διαγραφή του χρέους(κάπου κάπως κάποτε θα γίνει από την λαική οικονομία εξουσία ή από τα εργατικά συμβούλια,τώρα πάντως με την καμία).Για μια Ελλάδα εκτός ευρώ και εε(στην δευτέρα παρουσία για το κκε,ακόμα πιο μετά για εσάς).Μετά με ρωτάς αν μπορεί η επίθεση να ανατραπεί άμεσα.Τόσα σεντόνια έγραψα για να πω πως κατά την γνώμη μου μπορούν να γίνουν όλα αυτά,και η μόνη απάντηση που παίρνω από «βαριέμαι» και AL Lios είναι ότι αν δεν γίνει προλεταριακή επανάσταση(στην Ελλάδα?στην Ευρώπη?στον κόσμο?)δεν μπορεί να γίνει τίποτα.Η γνωστή θεωρία της απόκτησης προλεταριακής συνείδησης μέσω της εξαθλίωσης.Σε μένα βρήκες να την απευθύνεις αυτή την ερώτηση σύντροφε ΓΒΑ?Με ρωτάς ποιος είναι ο μετασχηματισμός που περιγράφω.Αφιέρωσε λίγα λεπτά της ώρας να το διαβάσεις στα πιο πάνω,αν βαριέσαι μην μου απευθύνεσαι.Ρωτάς ποιες τάξεις και στρώματα θα κάνουν αυτά που λέω?Δεν έχεις καταλάβει?Προσπαθείς να ευτελήσεις την άποψη μου,και ευτελίζεις τον εαυτό σου.Μου λες ότι ανάκτηση της ανεξαρτησίας της τράπεζας της ελλάδας δεν γίνεται μέσα στην εε.(Άρα υποθέτω συμφωνείς με το να γίνει.Ο σύντροφος «βαριέμαι» λέει ότι σαν αίτημα είναι λάθος και σημαίνει έλεγχο από τον Προβόπουλο,αλλά επιλέγεις να κάνεις κριτική σε μένα μάλλον γιατί οι συνομιλητές μας είναι υπεράνω υποψίας για συμμετοχή στην αραν.).Άρα καλά κάνω και μιλάω για έξοδο από την εε μέσα από μια διαδικασία που αρχίζει από την διαγραφή χρέους και την έξοδο από το ευρώ.Άρα κακώς η ΔΕΑ δεν υποστηρίζει την έξοδο από ευρώ -εε.Σωστά?
Όσον αφορά το ότι παραφράζω αυτά που λέει η Δεα γι τελευταία φορά : η γραμμή του συριζα είναι ένα πολιτικάντικο ακορντεόν που ξεκινάει από την διαπραγμάτευση του χρέους και την μεταρρύθμιση ευρώ και εε με όρους απόλυτα συστημικής αποδοχής τους (Παπαδημούλης) και φτάνει μέχρι την δεα και την διαγραφή χρέους/διάλυση ευρώ-εε.Το ότι επιλέγω να τα ταυτίζω σε τελευταία ανάλυση δεν είναι προβοκάτσια ή οτιδήποτε άλλο αλλά υποκειμενική κριτική με πάτημα(το ξεχνάτε γιατί δεν βολεύει) το ότι είστε μαζί!!!Είστε ατομικά ο καθένας και συλλογικά σαν δεα υπεύθυνοι για οτιδήποτε κάνει και λέει ή όχι ο Τσίπρας,ο Παπαδημούλης,και μέχρι να γίνουν εκλογές ο Ψαριανός ο Τσούκαλης,ο Κουβέλης και ο Λεβέντης(είναι στην Βουλή και με τις ψήφους σας.Προβοκάρω?Παραφράζω τίποτα?)
Πριν από λίγο κάπου πήρε το μάτι μου ότι ο Νταβανέλλος σε σύσκεψη του μαα πρότεινε …ένταξη όλων στον συριζα!!!Προφανώς όποιος έχει την σφραγίδα της χ,ψ,ζ,ω παγκόσμιας τροτσκιστικής παραθρησκευτικής σέχτας,έχει το μονοπώλιο στην…μπαρούφα και το θράσος!!!
Ενα σύντομο σχόλιο. Βαγγέλη λες:
«η μόνη απάντηση που παίρνω από «βαριέμαι» και AL Lios είναι ότι αν δεν γίνει προλεταριακή επανάσταση(στην Ελλάδα?στην Ευρώπη?στον κόσμο?)δεν μπορεί να γίνει τίποτα»
Που το είδες αυτό, ΕΣΥ λες ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα πριν αλλάξει το νόμισμα -άρα όσο είμαστε μέσα στο ευρώ να σταματήσουμε να παλεύουμε?- Εγώ λέω αντίθετα και να αλλάξει το νόμισμα δεν θα γίνει τίποτα. Οτι δεν μας νοιάζει βρε αδελφε τι νόμισμα θα έχει ο ελληνικός καπιταλισμός, Και το ευρώ και η δραχμή τα ίδια σκατά είναι και τους εργαζόμενους μας νοιάζει να έχουμε μισθούς που να μας φτάνουν να ζήσουμε, να μας φτάνει να αγοράσουμε ένα κοτόπουλο και ας πληρώνουμε με το νόμισμα της …Βόρειας Κορέας. ΑΑΔΙΑΦΟΡΟΥΜΕ, πώς το λένε, δεν θεωρούμε κανένα νόμισμα καλύτερο και λέμε καμιά θυσία για κανένα νόμισμα. Γι” αυτό και λέμε στάση πληρωμών, διαγραφή χρέους, κρατικοποιήσεις, αυξ΄λησεις μισθών, λεφτά για υγεία παιδεία μέσα από φορολογία του κεφαλαίου κλπ. Αυτά θα αλλάξουν «κάτι»: Δεν θα δώσουν την εξουσία στους εργαζόμενους αλλά θα είναι μέτρα υπεράσπισης της ζωής μας απένανντι στην κρίση. Και τα διεκδικούμε ΑΜΕΣΑ, εδώ και τώρα, από το αστικό «μας κράτος και όχι από τον Μπαρόζο και λέμε στους εργαζόμενους ότι αν αυτά δεν γίνουν άμεσα τότε είτε μείνει η Ελλάδα στο Ευρώ , είτε φύγει μόνη της, είτε διαλυθεί η ευρωζώνη και υπάρξει συνολική επιστροφή στα εθινικά νομίσματα, το αποτέλεσμα για τον κόσμο της εργασίας θα είναι η κοινωνική καταστροφή. Δεν ξέρω σε τι «κοινωνικό συναπσισμό» αναφέρεσαι, εγώ ξέρω ότι την εξουσία την έχει είτε η αστική τάξη είτε η εργατική τάξη, καμμιά άλλη τάξη ή «συμμαχία» δεν μπορεί να κυβερνήσει (την αλφαβήτα του μανιφέστου θα λέμε τώρα;). Πάντως εμείς και με δραχμή και με «εξουσία» αυτού του «κοινωνικού συνασπισμού» που λες, έχε υπόψη σου ότι θα είμαστε αντιπολίτευση μαζί με τους εργατες: θα λέμε π.χ. Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή για παράδειγμα των μισθών σαν προστασία από τον πληθωρισμό και όχι θυσίες να τη δραχμή «μας» και για την «ανταγωνιστικότητα» της χώρας «μας».
Σύντροφε βαριεμαι μην τα λες αυτα γιατι ο βαγγελης ειναι πιθανον απο τους συντροφους που στο «σοσιαλισμο» θα θεωρουν τη θανατικη ποινη απαραίτητη τιμωρια για τους τροτσκιστο-εθνοπροδοτες.Ακους εκει ειμαστε υπευθυνοι για το τι λεει ο Τσιπρας και ο Κουβέλης! Η ΔΕΑ τουλάχιστον βοηθησε να ξεκουμπιστει ο Κουβελης (σύμφωνα με δηλωσεις του ιδιου εναντια στους γκρουπουσκουλο-«υπερεπαναστατες» συμμαχους) , η ΑΝΤΑΡΣΥΑ πού πώς και πότε -αποδεδειγμενα- βοήθησε στην αλλαγη συσχετισμων ρεφορμιστων-επαναστατων? Ισα-ισα, και σε πολλα σωματεια τα τελευταια χρονια ανεβαινει η ρεφορμιστικη Αριστερα με τις συνεργασιες της (κι αυτη η κεντροαριστερη …χωρις εργατες), κι ακομα περισσοτερο ανεβαινει όπου συνεργαζεται μαζι με δυναμεις της άκρας-ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Με λιγα λόγια δικαιωνεται η λογικη του ενιαιου μετωπου εκλογικα πληρως και στο επακρο.
Τώρα που το σκέφτομαι η διεθνής τάση της ΔΕΑ δεν μου φταίει σε κάτι,μάλλον άφησα τον εκνευρισμό μου να με παρασύρει το αποσύρω ,ζητάω και συγνώμη για τον αντισυντροφικό τόνο.
Νομίζω πάντως ότι ο εκνευρισμός μου ήταν δικαιολογημένος.Υπάρχει μια σειρά επαφών που έχει καλέσει το μαα με αντικείμενο τις δυνατότητες μετωπικής δράσης της αριστεράς,και το περιεχόμενο της αριστερής εναλλακτικής.Άλλοι λένε ότι δεν τους αφορά και δεν πάνε καθόλου(κκε).Άλλοι ότι τους αφορά λίγο και πάνε μεσώ των συμμαχικών τους σχημάτων (ΝΑΡ,συν).Άλλοι παρίστανται και κάνουν προτάσεις και σαν ξεχωριστές οργανώσεις.Το να πηγαίνει η ΔΕΑ και να λέει «όλα αυτά είναι περιττά μπείτε στον συριζα» είναι πολύ μεγάλο φάουλ .Δείχνει μια αμετροέπεια και αλαζονεία που δεν δικαιολογείται ούτε από μεγέθη και ιστορικότητες επιπέδου κκε.
Από κει και πέρα σύντροφε «βαριέμαι» η διαφωνία μας έχει γίνει πλέον ξεκάθαρη:δεν μπορώ να συμφωνήσω ότι το ευρώ είναι ένα απλό νόμισμα.Είναι συμπύκνωση ταξικών επιλογών και προεξοφλεί μια ορισμένη πολιτική.Εννοείται ότι εντός χρέους και ευρώ δεν υπάρχει άλλη πολιτική.Οι μηχανισμοί αυτοί αφήνουν μόνη επιλογή την απαξίωση της εργατικής δύναμης,κάθε κοινωνικής προστασίας,το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου και την απώλεια της κυριαρχίας με μέσο την επίλυση των δίδυμων ελλειμμάτων(δημοσιονομικό και ανταγωνιστικότητας) και σκοπό να πέσει η κρίση στις πλάτες των εργαζομένων.Δεν λέω και δεν λέμε ότι με δραχμή και μόνο τα πράγματα θα πάνε καλά.Ίσα ίσα το αντίθετο,από πολύ καιρό έχουμε κάνει ξεκάθαρο ότι η μετάβαση στην δραχμή υπάρχει και στα πλαίσια άλλων λογικών,όπως το να μας διώξουν από το ευρώ (μια από τις περιπτώσεις ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας με πρωτοβουλία των πιστωτών,δηλ της ελληνικής αστικής τάξης και των συμμάχων της).Επίσης μπορεί να παίξει ρόλο στα πλαίσια αστικής ανασυγκρότησης με κάποια φιλολαϊκά στοιχεία (Έλληνας Κίρχνερ).Ο βαθμός που θα πολωθεί η ταξική αντιπαράθεση εξαρτάται από πολλά.Τον βαθμό και τον τρόπο ανεξάρτητης οργάνωσης της ταξικής πάλης,την ικανότητα της να συνάπτει συμμαχίες εγγυούμενη συμφέροντα άλλων εργαζόμενων κομματιών,την ύπαρξη και συνεχή επεξεργασία και επικαιροποίησης της πρότασης της αριστεράς,την διαμόρφωση πλατιού αριστερού πολιτικού μετώπου και σαν ραχοκοκαλιά του, επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης.
Το σίγουρο,για να κλείσω και να συνοψίσω είναι ότι δεν γίνεται τίποτα εντός ευρώ.Αυτό δεν το λέω μόνο εγώ,το λέει και η ΔΕΑ όταν μιλάει για διάλυση του ευρώ.Μετά τι?Η ερώτηση είναι αντικειμενικά εκβιαστική.Δομές αντικαπιταλιστικής ενοποίησης?Το θεωρώ άλλα λόγια να αγαπιόμαστε.Επίσης δεν καταλαβαίνω τι πάει να πει ότι εκ των πραγμάτων πρέπει να φύγουμε από το ευρώ αλλά καλύτερα να μην το λέμε,όπως είχε πει ένας από τους συνομιλητές.
Και κάτι για τον σύντροφο ανώνυμο των 03:00.Στα σοβαρά δεν αναγνωρίζεις ευθύνη της ΔΕΑ για αυτά που λέει ο Τσίπρας?Ειλικρινά δεν υπάρχει μεγαλύτερος εξευτελισμός για μια οργάνωση δεν μπορεί να υπάρξει,από το να μην στηρίζει τις επιλογές της και να μην αναλαμβάνει ευθύνες.Ελπίζω να μην είσαι μέλος της ΔΕΑ.Όσον αφορά τον Κουβέλη,διαφωνείς ότι κατεβήκατε μαζί στις εκλογές?Δεν είναι αντίφαση για μια οργάνωση της αντισυστημικής αριστεράς να κατεβαίνει μαζί με φιλοσημιτικούς εκσυγχρονιστές?Με υπουργούς του Σημίτη?(Κότσακας).Με το δεξί χέρι του ΓΑΠ?(Κοτζιάς).Με διορισμένο πρόεδρο της ΓΣΕΕ?(Ραυτόπουλος).Με νοσταλγούς του…Γέρου της Δημοκρατίας(ΕΔΗΚ)?Είναι προβοκατόρικο και προσβλητικό να επιμένεις να θέτεις συγκεκριμένες ερωτήσεις και να απαιτείς καθαρές απαντήσεις?
Εκεί που λέω τον βαθμό και τον τρόπο ανεξάρτητης οργάνωσης της ταξικής πάλης,εννοούσα της εργατικής τάξης,αν και νομίζω είναι κατανοητό το ξεκαθαρίζω…
Μόλις είδα και άλλο μαργαριτάρι,από τον σύντροφο «βαριέμαι»:»εγώ ξέρω ότι την εξουσία την έχει είτε η αστική τάξη είτε η εργατική τάξη, καμμιά άλλη τάξη ή «συμμαχία» δεν μπορεί να κυβερνήσει (την αλφαβήτα του μανιφέστου θα λέμε τώρα;)».Θέλεις γενικά να μου δίνεις επιχειρήματα?Έχεις ακούσει ποτέ σου για δυαδική εξουσία?Έχεις διαβάσει Γκράμσι?Σου λέει κάτι η έννοια της ηγεμονίας και του πολέμου θέσεων πριν τον πόλεμο κινήσεων?Οι εμπειρίες του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος στις χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού δεν σε έχουν οδηγήσει σε συμπεράσματα για το σύνθετο χαρακτήρα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής σε αυτές τις χώρες,με αναπτυγμένους ιδεολογικούς και πολιτικούς μηχανισμούς?Ο μαρξισμός του 19ου αιώνα που αντιπροσωπεύεις δεν έχει να πει τίποτα σε κανέναν.
Έστω όμως ότι έχεις δίκιο,είσαι μεγάλος επαναστάτης και γω ρεφορμιστής του κερατά.Βγες στον κόσμο και πες «γενική απεργία για πάντα,εργατική εξουσία».Επαναστάτης στο internet και στην ζωή πλυντήριο μεγαλοπασόκων(όποιος αντιδράσει σε αυτό τον χαρακτηρισμό του υπενθυμίζω προληπτικά ότι η δεα είναι στον συριζα),είναι κάτι… νόμιμο,δεν είναι όμως ηθικό!!!
Ακόμη δεν απάντησε ο βαγγελάκης.
Και όχι δεν σου είπα για ανάκτηση της ανεξαρτησίας της Τρ. της Ελλάδας. Ξεκόλλα πια από τις «ανεξαρτησίες». Δεν ενδιαφέρει η «ανεξαρτησία» των ελλ. καπιταλιστών από τους ευρωπαίους που είναι κα καθαρή χίμαιρα και που ούτε αυτοί την θέλουν.
Μία ερώτηση, η ΔΕΑ δηλαδή εφαρμόζει πολιτική entrism μέσα στο συριζα; Δεν έχω γελάσει ποτέ τόσο πολύ το τελευταίο καιρό.
Πριν σας πάρει χαμπάρει ο Τσίπρας δεν φεύγετε μόνοι σας για να σας θυμούντε και στο μέλλον;
Σύντροφε ΓΒΑ ευχαριστώ για το υποκοριστικό Βαγγελάκης.Σε τι δεν απάντησα?Στο αν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ πιστεύει ότι μπορεί η απάντηση να ανατραπεί στο κοντινό μέλλον?Από όλη την αριστερά μόνο η ΑΝΤΑΡΣΥΑ το πιστεύει.Το ΚΚΕ λέει μόνο στην λαική εξουσία,ο ΣΥΡΙΖΑ λέει δεν υπάρχει λόγος ανατροπής αλλά ευρωπαικού φτιασιδώματος,ενώ η ΔΕΑ αντικειμενικά ανέχεται αυτή την γραμμή.Την ανέχεται πρώτον γιατί(πάλι το ξέχασες,αφηρημένος είσαι)η ΔΕΑ είναι στον συριζα και δεύτερον γιατί η γραμμή της με το πρόσχημα του κινδύνου εθνικής σοσιαλδημοκρατικής ρύθμισης(Έλληνας Κίρχνερ/ενσωματώσιμη δραχμή)ανέχεται την ευρωσοσιαλδημοκρατική λογική.Αυτό το κάνει προκρίνοντας στόχους δήθεν αντικαπιταλιστικούς σε ευρωπαϊκή βάση.Η μπάλα στη εξέδρα δηλ ,η εργαζόμενη κοινωνία σε απόγνωση και η αριστερά στην πιο μαύρη ανυποληψία.
Δεν προτείνω ανεξαρτησία της Τράπεζας της Ελλάδας.Οι κεντρικές τράπεζες τώρα είναι ανεξάρτητες από τις διαδικασίες της ταξικής πάλης,και να προσπαθήσει μια κυβέρνηση να προωθήσει άλλη πολιτική ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ.Το ακριβώς αντίθετο προτείνω,να περάσει η νομισματική-δημοσιονομική-οικονομική-πολιτική κυριαρχία στον έλεγχο των εργαζομένων.Να ρυθμίζουν την ισοτιμία,την εκτύπωση,την χρηματοδότηση ποιων κλάδων , υπό κοινωνικό και εργατικό έλεγχο,το πως θα είναι οργανωμένη η παραγωγή σε αυτούς τους κλάδους αυτοί ,τι θα παράγουν και πόσο,γενικά πως μπορεί αυτός ο τόπος να οργανωθεί,να κυβερνηθεί και να παράγει διαφορετικά.Αυτά οριστικά θα γίνουν στον σοσιαλισμό,αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει οι σημερινές διεκδικήσεις και αγώνες του εργατικού κινήματος να έχουν στρατηγικό χνάρι.
Είναι κατανοητό ότι δεν θα συνεχίσω επ” άπειρον να γράφω συνέχεια τα ίδια και τα ίδια κουράζοντας κάθε καλοπροαίρετο σύντροφο που παρακολουθεί.Αν κάποιος συνομιλητής θέλει να ξεμπλοκάρει την κουβέντα θίγοντας κάτι άλλο,και κυρίως απαντώντας στις ατελείωτες αναπάντητες ερωτήσεις μου, ευχαρίστως να επανέλθω.Καλή επιτυχία στον …ανένδοτο αγώνα της ΔΕΑ εναντίον των πασόκων που …πάνε να κάνουν κατάληψη στον μέχρι σήμερα …εργατικό επαναστατικό διεθνιστικό ΣΥΡΙΖΑ!!
@τασο δεν κατάλαβερς καλά, οπότε γελά ο μωρός καν τι μη γελοίον εστι… Αν θες ντε και καλά να γελάσεις κοιτα τον Γκαργκάνα δίπλα δίπλα με τον Δελαστικ στο ίδιο σχήμα να παριστάνουν την «ενωμένη αντικαπιταλιστική αριστερά»….
@Βαγγέλη ζ
Τρία σχόλια:
1)Λες «δεν μπορώ να συμφωνήσω ότι το ευρώ είναι ένα απλό νόμισμα.Είναι συμπύκνωση ταξικών επιλογών και προεξοφλεί μια ορισμένη πολιτική.Εννοείται ότι εντός χρέους και ευρώ δεν υπάρχει άλλη πολιτική.»
Κι όμως ότι ταξικά συμπηκνώνει το ευρώ, συμπηκνώνει και το κάθε εθνικό νόμισμα -η μόνη διαφορά τους είναι ότι το ευρώ είναι νόμισαμ συνεργασίας ξεχωριστών καπιταλισμών και κρατών και όχι όπως π.χ. το δολάριο που είναι το νόμισμα ενιαίου κράτους.
Επίσης ότι το ευρώ «προεξοφλεί μια ορισμένη πολιτική» είναι λάθος (φαντάζομαι ότι εννοείς την εξοντωτική λιτότητα της εποχής του μνημονίου). Αλλιώς πρέπει ο κόσμος μάλλον να είναι βλάκας που τα αποσυνδέει και συντριπτικά λέει όχι στο μνημόνιο αλλά προτιμά το ευρώ κατά 70%. Η γνώμη μου είναι δεν είναι βλάκας ο κόσμος, απλά η θεωρία σου για το ευρώ δεν κολλά με την πραγματικότητα που έχει ο κ΄σομος από το ευρώ. Να σου πω ένα προσωπικό παράδειγμα που νομίζω είναι λίγο αντιπροσωπευτικό. Όταν πήρα τον πρώτο μεσσααίς δυναμικότητας υπολογιστή μου το 1998 πλήρωσα μισό εκατομμύριο δρχ. δηλαδή τέσσερις μισθούς της εποχής, σαν να λέμε σήμερα 4000 ευρώ δηλαδή. Τα πρώτα χρόνια μετά την είσοδο στο ευρώ, οι τιμές των υπολογιστών έπεσαν κατακόρυφα (και λόγω τεχνολογίας φυσικά, όχι μόνο λόγω ευρώ) και εγώ ως κομπιούτερ φρικ έκανα συνεχείς αναβαθμίσεις μέχρι πριν περίπου μια πενταετία. Τον τελευταίο χρόνο θέλω επιτέλους να αλλάξω το μηχάνημα μου και την οθόνη μου με ένα σύγχρονο μηχανάκι. Μου χρειάζονται γι” αυτό μόλις 700 ευρώ. Αλλά δεν τα έχω. Πως εξηγείται ότι στις αρχές της δεκαετίας τα είχα για συνεχείς αναβαθμίσεις και τώρα δεν έχω ούτε τα 700 δηλαδή ούτε ένα βασικό μισθό για να τα πάρω? Και στις δυο περιπτώσεις ευρώ δεν είχαμε?
Για να μην τα πολυλογώ αυτή είναι η εμπειρία όλου του κόσμου, ότι στην αρχή ακρίβυναν κάποια πράγματα (λόγω στογγυλοποίησης προς τα πάνω), ότι φτύνηναν πολύ κάποια άλλα και πολύς κόσμος μπόρεσε να αγοράσει αγαθά που πριν ήταν απλησίαστα και τώρα δεν έχει να πληρώσει ούτε τα βασικά. Αν θες λοιπόν να εξηγήσεις αυτή την αλλαγή, καλά θα κάνεις να θυμηθείς την παγκόσμια κρίση που ξέσπασε το 2008 και χτύπησε την Ελλάδα το 2009. Στη συνείδηση του κόσμου τρεις περίοδοι αιματηρής λιτότητας έχουν καταγραφεί (μιλάω για αιματηρή λιτότητα όχι για την προσπαθεια ροκανίσματος των κατακτήσεων που ακουθείται γενικά τα τελευτάι 30 χρόνια). Αυτές οι περίοδοι ήταν φυσικά η σημερινή που είναι ξκαι η πιο σκληρή και οι άλλες δυο είναι της εποχής εκτός ευρώ: το 85-86 επί Αντρέα Παπανδρέου και το 91-93 επί Μητσοτάκη (υπήρξε και η απόπειρα του Σημίτη το 2001 για το ασφαλιστικό αλλά έσποασε τα μούτρα του από τον εργατικό ξεσηκωμό και αναγκάστηκε να χαλαρώσει -παρά το ότι είμαστε ήδη εντός ευρώ) Λέγοντας ότι το ευρώ φταίει για τη λιτότητα, αθωώνεις στην ουσία την ευθύνη του καπιταλισμού, αποστ΄ρεφεις την προσοχή του κόσμου από τον πλούτο των Λάτσηδων που πρέπει να απαλοτροιώσουμε και προσπαθείς να την μεταθέσεις σε ένα διαχειριστικό ζήτημα που είναι το νόμισμα.
2) Λες «Το σίγουρο,για να κλείσω και να συνοψίσω είναι ότι δεν γίνεται τίποτα εντός ευρώ.Αυτό δεν το λέω μόνο εγώ,το λέει και η ΔΕΑ όταν μιλάει για διάλυση του ευρώ.»
Κάνεις λάθος και στο εξήγησα και παραπάνω αλλά μόλλον δεν με διαβάζεςι προσεκτικά. Να στο πω σχηματικά η ΔΕΑ λέει ότι σχεδόν ότι μπορεί να γίνει με΄σα στο ευρώ, μπορεί να γίνει μέσα στη δραχμή. Τί εμποδίζει την κυβέρνηση να κηρύξει στάση πληρωμών? Ο φετιχισμός για το ευρώ ή γιατί έτσι εξηπηρετούνται τα συμφέροντα των ελλήνων μεγαλοκαπιταλιστών? Τώρα ο Βενιζέλος ετοιμάζεται να κάνει πάλι δώρο στους τραπεζίτες «ενισχύσεις» και πάλι θα τους δώσει «προνομιούχες» (δηλαδή χωρίς διακίωμα ψήφου) μετοχές πράγμα που σημαίνει ότι οι Λάτσηδες κλπ. θα κρατήσουν και παλι τον έλεγχο των τραπεζών τους αντί να κρατικοποιηθούν. Δεν θα κάνουμε κριτική σε αυτή την πολιτική? Δεν μπορούμε να παλέψουμε να αναατραπεί εδώ και τώρα και να απαιτήσουμε να κρατικοποιηθιούν άμεσα σοι τράπεζες χωρίς καμιά αποζημίωση στους μετόχους? Σίγουρα τέτοια μέτρα θέτουν σε κίνδυνο και τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ και την συνοχή της ευρωζώνης συνολικά λόγου του λεγόμενου φαινομένου ντόμινου. Ε, αυτό που λέμε είναι ότι αδιαφορούμε για αυτόν τον «κίνδυνο», δεν θεωρούμε ότι το ευρώ μας «σώζει» και η δραχμή θα είναι «καταστροφή», αυτό που φέρνει την καταστροφή είναι ο καπιταλισμός και η πολιτική των κυβερνήσεων που τον υπηρετούν και γι” αυτό και λεμε καμιά θυσία για κανένα νόμισμα.
3)Ναι έχω ακούσει και για τη «δυαδική εξουσία» και για τον «πόλεμο θε΄σεων» του Γκράμσι. Όμως εκτός από το να έχεις ακούσει, σημασία έχει και να καταλαβαίνεις τι είναι αυτά. Δυαδική εξουσία λοιπόν σημαίνει ότι σε περίοδο επανάστασης εμφανίζονται δυο εξουσίες, η αστική και η εργατική, που μάχοναται θανάσιμα για να εξοντώσει η μια την άλλη και η έκβαση αυτής της μάχης κρίνει την διαφορά της νίκης από την ήττα της επανάστασης. Δυαδική εξουσία σημαίνει δηλαδή δυο παράλληλα κράτη, το υπαρκτό αστικό και το εν δυνάμει εργατικό με τη μορφή εργατικών συμβουλίων. Δεν σημαίνει ότι μπορούν να συνηπάρχουν ειρηνικά αυτές οι εξουσίες, ούτε πολύ περισσότερο ότι συγχωνεύονται στο ίδιο κράτος και γίνονται κάποιος οποιοσδήποτε «συνασπισμός εξουσίας».
Επίσης ο «πόλεμος θέσεων του Γκράμσι» αφορά την πάλη για την σταδιακή κατάκτηση της πλειοψηφίας των εργαζομένων ώστε έτσι να φτάσουμε στην δυαδική εξουσία και στο «κράτος των εργατικών συμβουλίων» -αυτό το βιβλίο του Γκράμσι για τα εργατικά συμβούλια της κόκκινης διετίας στην Ιταλία 1919-20 το έχεις αλήθεια υπόψη σου? Ο Γκράμσι με πόλεμο θέσεων στην ουσία προσπαθεί να εκλογικεύσει και να αναπτύξει παραπέρα την λογική του «ενιαίου μετώπου» που υιοθέτησε η Κομμουνιστική Διεθνής το 1921-22 με στόχο την κατάκτηση της πλειοψηφίας των μαζών, την επανάσταση και την καταστροφή του αστικού κράτους και την αντικατάστασή του από το εργατικό.. Αντίθετα η αντίληψη ότι «πόλεμος θέσεων» σημαίνει την σταδιακή «κατάκτηση» του υπάρχοντος αστικού κράτους και των «θεσμών» του, είναι ευρωκομμουνιστική διαστρέβλωση του Γκράμσι, ακόμα στις πιο αριστερές εκδοχές του ευρωκομμουνισμού όπως ο Πουλατζας και ο Αλτουσερ.
Βρε τι νοημα εχει αυτη η συζητηση, απο τη στιγμη που κανετε το ασπρο μαυρο? Εμεις μιλαμε για ενιαιο μετωπο, εσεις μας λετε για εισοδισμο.(Η διεθνης ταση του συμμαχου σας ΣΕΚ εχει κανει εισοδισμους και πολυ δεξιοτερες συμμαχιες, αλλα δε σας πειραζει εσας τους καθαρους).Λεμε απλα ότι το «εξω απ το ευρω» και η δραχμη ειναι αποπροσανατολιστικα, και λεμε «καμια θυσια για το ευρω», και μας βγαζετε σοσιαλφιλελευθερους.Λετε για ελληνες κιρχνερ την εποχη της παγκοσμιας οικονομικης κρισης (μαρξιστικοτατο, δε λεω)!Η ΔΕΑ δεν ειπε μπειτε στο ΣΥΡΙΖΑ και φατε τα σκατα του ΣΥΝ, όπως και μεις δεν ανεχομαστε αλλα πλακωνόμαστε ΟΣΟ ΜΠΟΡΟΥΜΕ (όσο δεν μπορουμε τι να κανουμε, δεν πλακωνομαστε). Και επειδη δεν τα καταφερνουμε καλα μονοι μας, λεμε ότι πρέπει να μπουν κι αλλοι στη ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ,όχι στην …ανοχη του ΣΥΝ.Κι επειδη ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ειναι κομμα αλλα μετωπο, μπορουμε να φυγουμε χωρις συνέδρια και διαγραφες.Αλλα θεωρουμε ότι πρεπει να το σωσουμε, γιατι αν το σωσουμε θα ειναι μετωπο (πραγματικο), που θα αλλαζει τους συσχετισμους με τους ρεφορμιστες.Ενω η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν ειναι μετωπο, με την εννοια της πραγματικης επιρροης στην κοινωνια. Λεν υπευθυνη τη ΔΕΑ για το τι λεει ο Τσίπρας του …ΣΥΝ. Εγω λεω «υπευθυνη» την αδυναμια των επαναστατων. Αλλα με αυτην την εννοια πιο υπευθυνες ειναι το ΝΑΡ, η ΑΡΑΝ κλπ.Σύντροφοι, συγκεντρωθειτε, μη χτυπατε κατω απο τη ζωνη, αν θελετε να γινει κουβεντα της προκοπης, μη διαστρεβλωνετε, και διαβαστε πεντε πραγματα παραπανω περι διαφορων εισοδισμου-ενιαιου μετωπου-λαΙκου μετωπου.
δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ντε και καλά θα πρέπει να διαμορφώσουμε το ΣΥΝ. Είναι κόμμα πλήρως αντιδραστικό, έχει ψηφίσει Μάαστριχτ και έχει τον «Ευρωκομμουνισμό» σαν ιδεολογική βάση…Θέλει μέτωπο αλλά δεν κοιτάει να αυθήσει την παρουσία του στους χώρους εργασίας, που είναι αστεία αν αναλογιστεί κανείς και την εκλογική του δύναμη.
Δεν καταλαβαίνω γιατί μπλεκουμε αυτόν τον ευρωκομμουνισμο που ο ΣΥΝ στηρίζει με το διεθνισμό. Αυτός ο ευρωκομμουνισμός ήρθε ιστορικά σαν απάντηση στον σταλινισμό. Όσο το ΚΚΕ κολάει στο Σταλιν άλλο τόσο ο ΣΥΝ στον ευρωκομμουνισμό (τι απέγινε το PCI, μέσα απ αυτή την περιπέτεια).Και μαζί έτσι πορεύτικαν μέσα σε μια σχέση δράσης αντίδρασης. Δεν βρίσκω καμμία διεθνιστικότητα στον ΣΥΝ και καμμία διεθνιστικότητα στην ΕΕ ούτε στο ευρώ…ο Κουβελάκης ερχόμενος μάλιστα σαν αποστάτης του ευρωκομμουνιμού και της μεταρρυθμιστικής δυνατότητας μέσα στην ΕΕ έχει ήδη αναλύσει το λάθος αυτό.
Λοιπόν, το θέμα είναι γιατί μπήκατε στο ΣΥΡΙΖΑ με δεδομένη τη ιστορική αποτυχία της ιδεολογικής του βάσης…
Η άποψη μου είναι οτι οι αντικαπιταλιστικές δυνάμεις της αριστεράς δεν θα πρεπεί να χάνουν την ώρα τους με ευρωλάγνους και εθνικόμετωπολάγνους…Σε συνθήκες παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού η αντικαπιταλιστική εξοδος απο την ΕΕ και το ευρώ είναι η μόνη δεθνιστική κινηση…Δεν είδα ούτε ΜΙΑ φορά στον προσδιορισμό του μετώπου αυτή το τον προσδιορισμό, αντικαπιταλιστικό.
Επίσης φαίνεται οτι δεν καταλαβαίνετε οτι το ευρώ δεν είναι απλά ένα νόμισμα αλλά μοχλός της ιμπεριαλιστικής επίθεσης των μονοπωλείων γίνεται άκρως επικίνδυνο σε αυτή τη κρίση υπερσυσσώρευσης. Και αυτό ίσχυε απο την πρώτη στιγμή ύπαρξης του δεν έγινε κάτι ξαφνικά απο τους κακούς τραπεζίτες και κερδοσκόπους, ελπίζω να συμφωνούμε σε αυτό τουλάχιστον…Και αν συμφωνούμε τι νόημα έχει η συζήτηση περι ευρωομολόγων και μεταρρυθμίσεων, έλεος με αυτούς θέλετε να κάνουμε ενιαίο μέτωπο;!!
Όσον αφορά τα του ενιάιου μετώπου τόσο η πανελλαδική συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και σε ένα βαθμό και το μπλόγκ αυτό, έχουν βάλει κάποιες βάσεις για το πως θα πρέπει να συγκροτηθεί ένα τέτοιο μέτωπο…
Σύντροφε «βαριέμαι» η άποψη ότι το ευρώ δεν έχει σχέση με την ειδική μορφή της κρίσης στην ελλάδα ,γενικά προέρχεται από 4 κατευθύνσεις ,η και συνδυασμό τους.
α)ανοιχτά συστημική αντίληψη(δεν σε αφορά αμιγώς σαν ΔΕΑ,το Πρετεντέρειο επιχείρημα ότι ο κόσμος δεν θέλει δραχμή το παίρνω ότι το έγραψες κατά λάθος) σαν συριζα σηκώνει πολλή κουβέντα.β)ευρωρεφορμιστική αντίληψη.κατεξοχήν η περίπτωση του συν,άρα και του συριζα.γ)άγνοια περί του τι είναι το ευρώ.Λυπάμαι αλλά με αυτά που γράφεις το γ)σε φωτογραφίζει.Το ευρώ δεν είναι ένα νορμάλ νόμισμα,απλά πολλών χωρών.Δεν φτιάχτηκε για να περνάει η ώρα,αλλά σαν απόρεια ταξικών επιλογών.Για την θωράκιση κάθε αστικής τάξης στην χώρα της.Για το άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στις αστικές τάξεις(κακώς δεν σας ενδιαφέρει,οι εργαζόμενοι το πληρώνουν και αυτό).Για την ενίσχυση συνολικά της ΕΕ στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
Από κει και πέρα το ευρώ αφήνει μόνη επιλογή στον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό την επίθεση στους εργαζόμενους.Σε όλες τις χώρες και σε όλες τις περιόδους.Οδηγεί χώρες όπως η Γερμανία σε μόνιμη υποτίμηση και σαν την Ελλάδα σε μόνιμη υπερτίμηση με τις αντίστοιχες συνέπειες στις παραγωγικές βάσεις και τα ελλείμματα(δημοσιονομικά -τρεχουσών συναλλαγών).Όλες αυτές οι τάσεις οξύνονται επιπλέον σε συνθήκες κρίσης,και έτσι έχουμε φτάσει στο δράμα που ζούμε 2 χρόνια.Το ευρώ είναι δομικό στοιχείο της κρίσης στην Ελλάδα.Χωρίς έξοδο από το ευρώ δεν αύριο το πρωί,δεν μπορούν να διατυπωθούν ούτε οι πρώτες αράδες από ένα σχέδιο ρήξης.
Περί Γκράμσι,είσαι δυνατός στο copy paste αλλά δεν λέει και τίποτα.Η δυαδική εξουσία εμφανίζεται όπως λες την περίοδο της επανάστασης,όχι όμως απαραίτητα μετά την επανάσταση.Άρα κακώς μου λέτε τόσες μέρες ότι αν δεν πάρουν την εξουσία τα σοβιέτ,δεν μπορεί να γίνει βήμα.Μου χρεώνεις άποψη περί ειρηνικής συνύπαρξης αστικής εργατικής εξουσίας.Φύγε πρώτα από έναν χώρο που το α και το ω είναι η αποδοχή του μεγαλύτερου σφαγείου από την εποχή του ναζισμού,δηλ της εε,και μετά μπες στο internet και γράφε όσους βερμπαλισμούς θες.Με ταυτίζεις με τον αριστερό ευρωκομμουνισμό.Η πλειοψηφία αυτού του χώρου είναι μαζί σου,στον συριζα.Επίσης εκεί είναι και ο ανοιχτά σοσιαλδημοκρατικός δεξιός ευρωκομμουνισμός(Παπαδημούλης).Επίσης εκεί είναι και διάφοροι μεγαλοπασόκοι.Σκέφτεσαι καθόλου πριν γράψεις?
Αντιμνημονιακό Μέτωπο τώρα! Κατεύθυνση ανατροπής του καπιταλισμού μαζί με τους ευρωπαίους εργαζόμενους.
Ολα τα άλλα είναι παραφιλολογία για τους περιθωριακούς.
Άντε πάλι ξανα μανα τα ίδια (λες να είχαν δίκιο αυτοί που έλεγαν επανάληψη μητηρ πάσης μαθήσεως?)
Λοιπόν η τακτική του ενιαίου μετώπου δεν έχει σκοπό τα «διαμορφώσει τον ΣΥΝ» ούτε και το ΚΚΕ που αποτελεί το δεύτερο μεγάλο κόμμα της αριστεράς (αλλά που δεν μπορούμε να έχουμε κεντρικά σχέση με αυτό το κόμμα γιατί συστηματικά απομωνώνει τα μέλη του από την υπόλοιπη αριστερά). Έχει στόχο να τους αποσπάσουμε επιρροή, όχι μόνο στα υπαρκτά τους μέλη αλλά και κυρίως στη νέα ριζοσπαστικοποίηση που προκύπτει από την περίοδο και στρέφεται σε αυτά τα κόμματα γιατί αυτά θεωρέι ότι αποτελούν την Αριστερά στην Ελλάδα, όπως κάποτε οι επαναστημένοι Ρωσοι θεωρούσαν τους σοσιαλεπαναστάτες (με την ηρωική παράδοση των ναρόντνικων πίσω τους) σαν αριστερά ή οι εξεγερμένοι Γερμανοί εργάτες που δημιούργησαν σοβιέτ το 1918 και «δυαδική εξουσία» στη Γερμανία αλλά έδωσαν συντρηπτική πλειοψηφία σε αυτά στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα γιατι αυτό θεωρούνταν η Αριστερά της εποχής. Ο κόσμος που παλεύει σήμερα ή που φτάνει ακόμα να έχει αντικαπιταλιστικές αναζητήσεις, δεν είναι έτοιμοι επανάστάτες, έχουν μια σειρά αυταπάτες και επίσης οι υποδοχές που βρίσκουν μπορστά τους είτε είναι το ΚΚΕ είτε ο ΣΥΝ. Με την τακτική ΣΥΡΙΖΑ προσαπθούμε οι υποδοχές που βρίσκει αυτός ο κοσμος να μην είναι μόνο ΣΥΝ αλλά να κερδηθεί στην επαναστατική αριστερά ενα όλο και μεγαλύτερο μέρος του. Το αν τα καταφέρνουμε ή όχι ευθύνονται οι αδυναμίες μας, όχι η ορθότητα της τακιτκής και του στόχου που έχει αυτή. Αν υπάρχει καλύτερος τρόπος από την προσπάθεια επικαιροποίησης μιας τακτικής ενιαίου μετώπου στις σημερινές συνθήκες, ευχαρίστως να την ακούσω και να την ακολουθήσω. Αλλά οι «καθαρότητες» στο ζήτημα των μετώπων έχουν αποδείξει την ανικανότητά τους από την εποχή του Μπορτίγκα και έχουν καταδικαστεί από την Κομουνιστική Διεθνή. Και αφού δεν τα κατάφερε ο Μπορτίγκα (που δεν ήταν καθόλου ηγέτης της πλάκας, ήταν τεράστιο μέγεθος μέσα στην Ιταλική αριστερά και αυτός και οι οπαδοί των απόψεών του)θα τα καταφέρει η ανταρσύα? Μακάρι ρε παιδιά και τότε να είστε σίγουροι ότι η ΔΕΑ θα γίνει «ουρά» της δικής σας «πρωτοπορίας» στην δημιουργία της «αντικαπιταλιστικής Αριστεράς». Αλλά η πραγματικότητα δεν δείχνει κάτι τέτοιο.
Και μόνο με αύξηση της επιρροής σου και στο βαθμό που σε βοηθάει η κατάσταση του κινήματος μπορείς να «εκβιάσεις» και όχι να «διαμορφώσεις» και τις ηγεσίες του ΣΥΝ και του ΚΚΕ να στραφούν πιο αριστερά παρά το ότι καμιά αυταπάτη δεν έχουμε ότι ο ΣΥΝ ή το ΚΚΕ θα γίνουν ποτέ επαναστατικό κόμμα. Χάρις σε τέτοιους «εκβιασμούς» π.χ. υπήρξε μια στοιχειώδης κάλυψη της εξέγερσης του 2008 σε αντίθεση π.χ. με το 1980 όπου παρόλο το θανατο Κουμή-Κανελοπούλου, η επαναστατική αριστερά απομονώθηκλε από ΚΚΕ, ΚΚΕ εσ. και ΠΑΣΟΚ και βρέθηκε στα όρια της παρανομίας…
Σύντροφε Βαγγέλη ζ, δεν νομίζω ότι έχει νόημα η συνέχεια της συζήτησης μεταξύ μας γιατί επαναλαμβανόμαστε. Για παραπέρα διευκρινίσεις τι είναι το ευρώ σε ξαναπαραπέμπω εδώ http://www.dea.org.gr/%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC/%CE%B7-%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CE%B6%CF%8E%CE%BD%CE%B7
Από κει και πέρα η συζήτηση χρήσιμη ήταν, αν όχι τόσο σε εμάς προσωπικά, τουλάχιστον στο όποιο αναγνωστικό κοινό των σχολίων του συγκεκριμένου θρεντ. Καλήν αντάμωση στα γουναράδικα…
Είναι άλμα στο κενό η σύγκριση ανάμεσα σε σοσιαλρεφορμιστικά εργατικά κόμματα της περιόδου του μεσοπολέμου και της αναγκαιότητας συμμαχιών μαζί τους πρώτα και κύρια σε επίπεδο βάσης(πχ στα πολύ ισχυρά τότε συνδικάτα) και άλλο αυτό που γίνεται στον συριζα που έχουμε συνεργασία(κυρίως εκλογικίστικη)από κάποια κομμάτια της επίσημης αριστεράς και κομματιών του «χώρου» της άλλης αριστεράς.
Δεν αντιμετωπίζω την ΑΝΤΑΡΣΥΑ σαν ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ της αριστεράς που πρέπει να συνεχίσει μόνη της και με όρους καθαρότητας.Είμαι κατεξοχήν οπαδός των μεγαλύτερων και αντιφατικότερων μετώπων.Πόσο μάλλον σε συνθήκες κοινωνικής γενοκτονίας,που βασικό καθήκον της αριστεράς είναι η συγκρότηση ενός κοινωνικού μπλοκ που θα πάει τον τόπο αυτό κάπου αλλού(έχω γράψει 500 φορές που,δεν το ξαναγράφω).Θέλω όμως μέσα στους πόλους των αντιφάσεων του μετώπου να είναι και η αντικαπιταλιστική δυνατότητα δηλαδή η προοπτική στης ανατροπής της κυρίαρχης πολιτικής με κατεύθυνση τον σοσιαλισμό.Παρακολουθώντας όλη την πορεία του συριζα,σε κοινωνικούς χώρους και κεντρικό πολιτικό,σε εσωτερική ζωή και παραγωγή ιδεολογίας κρίνω ότι αυτή η δυνατότητα δεν υπάρχει.
Ζητούμενο για μένα παραμένει δίπλα στο πλατύτερο δυνατό κοινωνικό μέτωπο(όπου η κοινή δράση της αριστεράς είναι εκ των ωκ ουκ άνευ)να δημιουργηθεί το αριστερό μέτωπο πάνω στο μάχιμο περιεχόμενο.Το μέτωπο αυτό είναι που θα κληθεί να δώσει προοπτική στα σκιρτήματα του ριζοσπαστισμού και να πείσει ότι αυτός ο τόπος(μετερίζι της ταξικής πάλης) μπορεί να οργανωθεί,να παράγει και να ζήσει διαφορετικά.Έξω από τον φαύλο κύκλο υπερχρέωσης(διαγραφή χρέους).Με την παραγωγή κάτω από κοινωνικό έλεγχο(εθνικοποιήσεις τραπεζών-μεγάλων κλάδων,αναδιανομή,έλεγχος κίνησης κεφαλαίων όλα αυτά,μοιραία με εθνικό νόμισμα σε μια πορεία έξω από την εε).Με πρότυπα συλλογικής ευημερίας έξω και κόντρα από τον ευδαιμονικό καταναλωτισμό(μια θεμιτή λογική αποανπάπτυξης).Με δομές λαϊκής εργατικής εξουσίας απέναντι στον αστικό κοινοβουλευτισμό.
Κλείνοντας κάτι από τα προηγούμενα,ο Αλτουσέρ δύσκολα μπορεί να μπει στην ίδια μεριά με τον Πουλαντζά ,του αριστερού ευρωκομουνισμού,δηλαδή του «το κράτος η εξουσία και ο σοσιαλισμός.Είχαν έρθει και σε δημόσια ρήξη για το αν πρέπει το εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα να είναι εξωτερικό από το κράτος ή όχι…
…φέρει τεράστια ευθύνη ο ΣΥΝ για τη θεωρητική βάση που έχει υοθετήσει, για το Μάαστιχτ που έχει ψηφίσει. Αυτό εσένα σου έκανε κάτι για να πεις «α τι καλά ας ενωθώ με αυτή τη πρωτοπορία»;. Τον έλληνα εργάτη πάντως τον αποπροσανατολίζει αυτό είναι σίγουρο…και ενισχύει τα φοβικά του σύνδορμα περι χρεοκοποίας και τέλους του κόσμου σε στυλ Πρετεντέρη.
Φέρει τεράστια ευθύνη ο ΣΥΡΙΖΑ για το παραμύθι της «μεταρρυθμιζόμενης» ΕΕ, σε «ευρώπη των λαών» και των εργαζομένων…συνεχίζει να λέει ανακρίβιες και να αποπροσανατολίζει για να σώσει την επιλογή της «ευρωκομμουνιστικής του κατεύθυνσης». Δεν κάνει βήμα πίσω, και μετά μου λες για αριστερή αντιπολίτευση…καλή επιτυχία και ελπίζω στην αντικαπιταλιστική αριστερά που λες, να μην θες να είσαι ουρά αλλά ισότιμο μέλος.
ΥΓ, η κάλυψη του ΣΥΡΙΖΑ στο δεκέμβρη έδειξε 1) οτι πιάστικε στον ύπνο, 2) οτι δεν κατάλαβε τι έγινε γιαυτό άφησε τον αριστερισμό να βγάλει τα κάστανα απο τη φωτιά μέσα απο λαικίστικα η νεολαία δεν αντέχει άλλο. 3) οπορτουνισμό μέχρι αηδίας, καθώς προσπάθησε να τον οικοιοποιηθεί εκλογικά.
Να πω μόνο ένα τελευταίο για αυτό που λες ότι «το ευρώ αφήνει μόνη επιλογή στον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό την επίθεση στους εργαζόμενους». Πρόκειται για τη γνωστή θεωρία του Λαπαβίτσα ότι η απώλεια της δυνατότητας υποτίμησης επιτρέπει μόνο εσωτερικές υποτιμήσεις, δηλαδή μόνο ανταγωνισμό στη λιτότητα. Πρώτον η υποτίμηση του νομίσματος δεν είναι φιλολαϊκή πολιτική παρά μόνο στο μυαλό του Λαπαβίτσα -αντίθετα είναι μέσο λιτότητας γιατί ρίχνει τους πραγματικούς μισθούς (αν και με διαφορετικό τρόπο από ότι η εσωτερική υποτίμηση -το έκαναν συχνότατα ο Παπανδρέου,ο Αρσένης, ο Σημίτης κλπ.). Δεύτερον, οι «εφευρέτες» της λιτότητας σαν μέσο διεθνούς ανταγωνισμού, είναι ο Ρήγκαν και η Θάτσερ -φαντάζομαι γνωρίζεις ότι προϋπήρξαν του ευρώ και οι χώρες τους εξακολουθούν να μην είναι στην ευρωζώνη. Τρίτον ακόμα και μέσα σε νόμισμα ενός ενιαίου κρατους, δεν υπάρχει αυτός ο ανταγωνισμός λιτότητας? Δεν προσπαθούν οι ξενοδόχοι της Ρόδου να ρίξουν τις τιμές σε σύγκριση με τους ξενοδόχους της Κρήτης, δεν προσπαθούν κατά συνέπεια ο καθένας να πιέσουν περισότερο στη λιτότητα τους εργαζόμνεούς τους? Αν δεν υπήρχαν αυτές οι ανισότητες καιοι ανταγωνισμοί μέσα ακόμα και σε ενιαίο κράτος, τότε η αστυφιλία θα ήταν άγνωστο φαινόμενο: οι εργαζόμνεοι συγκεντρώθηκαν στην Αθηνα γιατί έβρισναν λιόγτερη λιτότητα στους μισθούς και στα εισοδήματά τους σε σύγκριση π.χ. με την Ηπειρο. Η πίεση στους μισθούς είναι καπιταλιστικό φαινόμενο εδώ και δυο αιώνες, τόσο εντός των χωρών όσο και στον διεθνή ανταγωνισμό τους, δεν εμφανίστηκε λόγω ευρώ…
Προτιμότερες οι θεωρίες του Λαπαβίτσα από τις θεωρίες του Πρετεντέρη,του Πορτοσάλτε και του Παπαδήμου,τις οποίες τελικά απ’ότι φαίνεται πιστεύεις πολύ πολύ βαθιά.»Πρώτον η υποτίμηση του νομίσματος δεν είναι φιλολαϊκή πολιτική παρά μόνο στο μυαλό του Λαπαβίτσα -αντίθετα είναι μέσο λιτότητας γιατί ρίχνει τους πραγματικούς μισθούς (αν και με διαφορετικό τρόπο από ότι η εσωτερική υποτίμηση».Ούτε που σου περνάει από το μυαλό η πιθανότητα εκτός από την υποτίμηση να γίνουν χίλια δυο άλλα πράγματα.Αναδιανομή κατά την αλλαγή από νόμισμα σε νόμισμα.Διοικητικός έλεγχος στις τιμές.Μείωση εώς φορολογίας στα καύσιμα.Προστατευτισμός,ώστε μαζί με την υποτίμηση,την εθνικοποίηση της οικονομίας,την ύπαρξη βιομηχανικής πολιτικής και την άνοδο των εισοδημάτων να στηριχτεί η εσωτερική αγορά.Η μόνη έξοδος από το ευρώ που μπορείς να φανταστείς είναι το σενάριο να μας διώξουν,δηλαδή με πρωτοβουλία πιστωτών και αστικής τάξης.Έχουμε φάει τόσες μέρες εδώ,και 2 χρονάκια γενικά,και κανείς δεν έχει απαντήσει στο σύνολο της πρότασης.Απαντάς μονίμως (εσύ ,το ΚΚΕ και οι μηλιοτσακαλώτοι) στο «δραχμούλα για να σωθούμε».Δεν λέμε αυτό,ξεκολλάτε!!Μου λες ότι και πριν και μετά το ευρώ υπάρχει καπιταλισμός.Εγώ πίστευα ότι ο καπιταλισμός δημιουργήθηκε το 2002,μην μου το χαλάς!!!
Χτες ο Τσίπρας στη Στάη έλεγε ότι η τριετής αναστολή που προτεινει ο ΣΥΡΙΖΑ και όχι ο συν,δηλαδή και η ΔΕΑ,είναι πιο συμφέρουσα για τους δανειστές από το κούρεμα το οποίο γίνεται.Άρα, ο Τσίπρας βγαίνει πρωθυπουργός,γοητεύει την ευρωγρααφειοκρατία ,η καπιταλιστική κρίση τελειώνει μαχαίρι και όλα καλά!!!
Ενδιαφέρουσα κουβέντα ,αλλά νομίζω το ξεχειλώσαμε…
Απο αλλο διαλογο σχολια μου για το ενιαιο μετωπο: για τους μπολσεβικους, μεγαλη ιστορια, γεματη με ενιαια μετωπα.Και μιλαμε για τους μπολσεβικους, που ειχαν επιρροη στη σοσιαλδημοκρατια και ριζες στην κοινωνια, όχι αστεια.Πολιτικα,ενα παραδειγμα ειναι το «κάτω ο τσάρος» μαζι με τους μενσεβικους, αλλο παράδειγμα οτι μπηκαν προωρα στη μαχη του Ιουλη ενω διαφωνουσαν (κι αυτο στην ιδια λογικη ειναι), αλλο τον Αυγουστο (στηριξαν τον Κερενσκι απεναντι στον Κορνιλοφ «όπως το σχοινι στηριζει τον κρεμασμενο») κλπ. Αν θες να δεις τι ειναι το ενιαιο μετωπο ανατρεχεις στον Αριστερισμο του Λενιν, στα 3ο και 4ο Συνεδριο της Κομιντερν και στις αναλυσεις του τρότσκι για το πως θα σταματησει η ανοδος του ναζισμου (SPD-KPD κοινος αγωνας). Πρεπει απ ότι φαινεται να ξανααναφερω τριτη φορα ότι αλλη εκεινη η περιοδος και αλλη η σοσιαλδημοκρατια και αλλη η επιρροη του μαρξσισμου και αλλη η επιρροη των μπολσεβικων μεσα στις μαζες.Παρ όλα αυτα η ιστορια τους ειναι γεματη «προδοτικες» συνεργασιες. Καθολου προδοτικες βεβαια γιατι εχουν στο μυαλο τους την κατάσταση της εργατικης ταξης και πως θα την οδηγησουν στην εξουσια. Το μεγαλυτερο ψεμα ειναι οτι οι μπολσεβικοι ηταν το …ντουρο κομμα που δεν εκανε συνεργασιες με κανεναν και οι μαζες το ακολουθησαν.Εινα μυθος που κληροδοτηθηκε απ το σταλινισμο και πρεπει να τελειωνει. Αυτος ο μυθος περασε και στην ακρα και στις παλιες τροτσκιστικες οργανωσεις, και οδηγωντας τις να πιστευουν οτι ειναι οι μονες «πρωτοπορες στο δρομο των μπολσεβικων», τις οδηγησε απειρες φορες στην απομονωση, στις διασπασεις και στην παρακμη.Παγκοσμιως μιλαω. Oι μπολσεβικοι σε ενα πραγμα ηταν αταλάντευτοι και ανυποχωρητοι: όταν υπηρχαν σοβιετ και ΗΤΑΝ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ σε αυτα, δεν το χαρισαν σε κανεναν.Βεβαια για να γινουν σοβιετ και να γινουν πλειοψηφια μεσα στα σοβιετ εκαναν χιλιαδες πραγματα οι μπολσεβικοι, και ΑΥΤΑ πρεπει να μελετησουμε.ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΕΚΕΙ ΟΜΩΣ συνεργαστηκαν με ρεφορμιστες!Ναι καλα ακουσατε, ηταν οι «αριστεροι σοσιαλεπαναστατες» που συμμαχησαν τον Οκτωβρη και μαλιστα οι «προδοτες μπολσεβικοι» αποδεχτηκαν πλήρως το προγραμμα των «ρεφορμιστων-μικροαστων», («η γη στους αγροτες», που καθολου δε συναδει με το σοσιαλιστικο μετασχηματισμο της κοινωνιας) απλα και μονο γιατι χωρις τη συμμαχια με τους αγροτες δε θα αντεχαν ουτε μια μερα.Ηταν λαΙκο μετωπο? Οχι γιατι ειχαν την ηγεμονια τα σοβιετ.Ηταν σωστο? Ναι, γιατι περιμεναν την διεθνη επανασταση. Δικαιωθηκαν?Οχι γιατι εχασε διεθνως η επανασταση. Ηταν προδοτες εκ των υστερων?Οχι, πολυ απλα εκαναν συγκεκριμενη αναλυση της συγκεκριμενης καταστασης, εκαναν εκτιμηση, επιλογη, και απλα η ιστορια ηταν αμειλικτη μαζι τους.
Ρε Βαγγέλη εγώ σου απάντησα σε κάτι συγκεκριμένο, στο αν το ευρώ αφήνει μονη αναταγωνιστική επιλογή τη λιτότητα. Και συ μου απαντάς ότι …έχετε ολοκληρωμενο πρόγραμμα! Γιασου Γιάννη – κουκιά σπέρνω, δηλαδή! Για τους χαρακτηρισμούς σου περι πρετεντερη δεν απαντώ, βαριέμαι -το λέει και το νικ μου άλλωστε :). Λοιπόν οριστικά αυτή τη φορά τέλος από μένα. Καλην αντάμωση στα γουναράδικα.
Δεν πρόκειται να κάνω σχόλιο αλλά να πώ ενημερωτικά ότι ένα απόσπασμα του άρθρου στο οποίο σε παρέπεμπα, μόλις είδα ότι το ανέβασε η αφορμή http://www.aformi.gr/2012/01/%CE%B7-%CE%BA%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CE%B6%CF%8E%CE%BD%CE%B7/ Οπότε εκεί αν θες μπορείς να παρουσιάσεις όλη την επιχειρηματολογία σου περι «πρετεντέριων επιχειρηματων»