«Καινούργια κατάσταση – καινούργια καθήκοντα»



Της Μαρία Λούκα

Η φράση «καινούργια κατάσταση – καινούργια καθήκοντα» είναι ιστορική. Προέρχεται από το «Ντοκουμέντο της Μόσχας» που συντάχτηκε από το Νίκο Ζαχαριάδη το Φθινόπωρο του 1949 επιδιώκοντας να σκιαγραφήσει τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού στον Εμφύλιο. Προφανώς αντιστοιχεί σε κάθε κρίσιμη ιστορική καμπή, όπου η μεταβολή του τοπίου απαιτεί ανοιχτά μάτια για να αναγνωστεί.  Κι οι εργαζόμενοι στα media στο έδαφος της ήττας τοποθετούνται.  Ίσως όχι ακόμα του πολέμου συνολικά ,αλλά σίγουρα ορισμένων στρατηγικών μαχών. Ενός πολέμου, που ενώ τον  κήρυξε η εργοδοσία με τις ευλογίες κυβέρνησης – τρόικας στους εργαζόμενους, τείνει να μετατραπεί σε εμφύλιο. Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι «στρατηγοί μας» συμπεριφέρονται συχνά σαν να προελαύνουν, την ώρα που ο κλάδος βρίσκεται σε άτακτη υποχώρηση.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την απλή παραδοχή ότι και οι επερχόμενες εκλογές στην ΕΣΗΕΑ είναι μία ακόμη μάχη, η έκβαση της οποίας σε ορισμένο βαθμό θα βελτιώσει ή θα χειροτερεύσει τις θέσεις μας στα αυριανά χαρακώματα. Η απερχόμενη διοίκηση του σωματείου αφήνει πίσω της βομβαρδισμένο τοπίο. Έναν κλάδο που βρίσκεται στον αέρα με τις συλλογικές συμβάσεις να έχουν  λήξει προ διετίας και τη μέθοδο της εκβιαστικής υπογραφής ατομικών συμβάσεων με ταυτόχρονες μειώσεις των αποδοχών να επεκτείνεται και τις ελαστικές σχέσεις εργασίας να γενικεύονται. Αφήνει μια στρατιά ανέργων από τα πογκρόμ ομαδικών απολύσεων στα οποία δεν αντέδρασε. Αφήνει υπό αμφισβήτηση το δικαίωμα στην απεργία και τη μαζική συνδικαλιστική δράση, αφού δεν το υπερασπίστηκε ούτε απέναντι στα δικαστήρια ,ούτε απέναντι στα ρεσιτάλ εργοδοτικής τρομοκρατίας. Αφήνει ,  εκτός σωματείου εκατοντάδες νέους και επισφαλώς εργαζομένους αναπαράγοντας διαδικασίες ένταξης που προσιδιάζουν σε ιερατείο , έτσι ώστε το όποια προνόμια να τα καρπώνονται μόνο οι μυημένοι. Αφήνει, τέλος, τον Κώδικα Δεοντολογίας καταχωνιασμένο στο βάθος της βιβλιοθήκης , έναν κλάδο κοινωνικά απομονωμένο με το προϊόν της εργασίας του απαξιωμένο.

Κυρίως όμως αφήνει πίσω της οργή. Οργή για την αδράνεια, την αδιαφορία, την ανοιχτή σε πολλές περιπτώσεις γραμμή επικοινωνίας με τ’ αφεντικά – αυτή που δεν άνοιξε ποτέ για τους εργαζόμενους της γκρίζας ζώνης – , το σύστημα διαπλοκής με τα ρουσφέτια και την εκμετάλλευσης της εξαθλίωσης. Προφανώς καθ’ όλα δικαιολογημένη. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος αυτή η οργή να συμπαρασύρει στο διάβα της όχι απλώς τις συμβιβασμένες διοικήσεις αλλά ολόκληρο το σωματείο και μαζί την έννοια της συλλογικής διαπραγμάτευσης. Αυτό το πλήγμα θα είναι και το πλέον καίριο.  ο φόβος και η καχυποψία θα φωλιάσουν για τα καλά στα δημοσιογραφικά γραφεία και θα επικρατήσει η ήδη διαφαινόμενη τάση εξατομίκευσης. Στα συντρίμμια όμως των συλλογικών οραμάτων το μοναδικό που μπορεί να χτιστεί είναι πολλές ατομικές και μοναχικές ήττες.

Το σωματείο το χρειαζόμαστε, όχι ως μορφή με συγκεκριμένες αποκρυσταλλώσεις στη συγκυρία, αλλά ως δομή συλλογικής εκπροσώπησης και διαπραγμάτευσης. Όλοι, όσοι είναι μέσα, κι όσοι είμαστε απ’ έξω. Για να μην αναιρεθεί αυτός ο ρόλος, χρειαζόμαστε κι εκείνες τις θεσμικές, πολιτικές και κινηματικές πρωτοβουλίες μετά τις εκλογές που θα ανοίξουν το σωματείο σε όλους τους πραγματικά εργαζόμενους δημοσιογράφους, που θα απεγκλωβιστούν από τα κλειστά γραφεία του Διοικητικού Συμβουλίου ,θα τροφοδοτήσουν και θα συνομιλήσουν με το συνδικαλισμό της βάσης στους εργασιακούς χώρους, θα επιδιώξουν τη διακλαδική συνεργασία των εργαζόμενων στα ΜΜΕ διαμορφώνοντας το πρόπλασμα για το Συνδικάτο Τύπου. Μ’ αυτή την έννοια μια γενικευμένη στάση αποχής στις εκλογές, ισοδυναμεί μεν με κραυγή απόγνωσης, δε μετατρέπεται όμως σε δυναμική αλλαγής της υπάρχουσας κατάστασης.

Τώρα που τα διπλανά γραφεία αδειάζουν καθημερινά, που οι παλιοί εργαζόμενοι κοστίζουν πολύ και οι νέοι θα μάθουν τον όρο «σύμβαση εργασίας» από τα εγχειρίδια του εργατικού δικαίου, που αρκετά ψηφοδέλτια διαγκωνίζονται στο ποιο θα συγκεντρώσει τις ευλογίες των εργοδοτών, που η λέξη «αξιοπρέπεια» δε χώρεσε στις υπερφίαλες διακηρύξεις τους, είναι ώρα η οργή να γίνει αίτημα ανατροπής του απονεκρωμένου συμβιβασμένου συνδικαλισμού αλλά και επιθυμία ανασυγκρότησης του κλάδου. Η πρόταση που κατατέθηκε για συνδικαλιστική συμπαράταξη των αριστερών ριζοσπαστικών δυνάμεων της ΕΣΗΕΑ θα μπορούσε να λειτουργήσει καταλυτικά σ’ αυτή τη διαδικασία. Δεν υλοποιήθηκε αλλά παρ’ όλα αυτά είναι ζωτικής σημασίας να στηριχτούν  εκλογικά εκείνοι οι συνδυασμοί που θα προτάξουν την αγωνιστική ενότητα των δημοσιογράφων και θα εγγυηθούν για την επόμενη μέρα ένα μέτωπο αντίστασης και αλληλεγγύης τόσο στο Διοικητικό Συμβούλιο και στα διάφορα όργανα, όσο κυρίως στις καθημερινές μικρές και μεγάλες συγκρούσεις στους χώρους δουλειάς.

Στο στρατόπεδο συγκέντρωσης που λέγεται «Ελλάδα», δεν υπάρχουν προστατευμένες ζώνες, ούτε ατομικές έξοδοι κινδύνου. Ο μοναδικός ανταγωνισμός που επιφυλάσσουν για τους εργαζόμενους, είναι αυτός της ανέχειας και της ανασφάλειας.  Ο κρυστάλλινος πύργος των media  καταρρέει και μάλιστα πάνω μας. Όπως έλεγε και ο Τζόν Νταν «…Και γι΄ αυτό ποτέ μη στείλεις να μάθεις για ποιόν χτυπά η καμπάνα. Χτυπά για σένα». Ο πόλεμος διεξάγεται ακόμα κι αν δεν τον κηρύξαμε εμείς. Ας μη μείνουμε λοιπόν άοπλοι.

 

Category: Σωματεία