Συνέντευξη της Άτυπης Κινηματογραφικής Συμμορίας tiiinewzfilms στο aformi
Ο Κώστας Κ. εκ μέρους της «Αφορμή» πήρε τη συνέντευξη που ακολουθεί από τους δημιουργούς της ομάδας Άτυπη Κινηματογραφική Συμμορία tiiinewzfilms.
Περιγράψτε μας τη διαδρομή σας, από τότε που συγκροτήσατε την ομάδα σας μέχρι σήμερα. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της δουλειά σας;
Ως ομάδα συγκροτηθήκαμε το 2006. Είχαμε ξεκινήσει τα γυρίσματα της πρώτης μας ταινίας κ είχαμε ανάγκη από ένα label κάτω από το οποίο θα έμπαιναν κ οι επόμενες δουλειές μας, γι’ αυτό κ φτιάξαμε την ΑΚΣ tiiinewzfilms. Στη συνέχεια καταπιαστήκαμε με videoclips, videoart, documentaries κ ταινίες μικρού μήκους στις οποίες κ έχουμε επικεντρωθεί τον τελευταίο καιρό. Όλα μας τα projects βρίσκονται συγκεντρωμένα στο site μας, το www.tnfilms.gr. Το σημαντικό για μας είναι ότι από την πρώτη μέρα μέχρι κ σήμερα οι δουλειές μας γίνονται με κριτήριο την ελεύθερη έκφραση, χωρίς έξοδα – χωρίς έσοδα, χωρίς κανένα περιορισμό κ η ομάδα λειτουργεί αμεσοδημοκρατικά κ χωρίς καμία ιεραρχία.
Τι είναι αυτό που σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με το σινεμά; Δηλαδή τι είναι αυτό που θεωρείτε ότι πρέπει να ειπωθεί και δεν έχει ακόμα ειπωθεί στο χώρο του κινηματογράφου;
Πάντα μας άρεσε να λέμε ιστορίες. Όταν συνειδητοποιήσαμε πως μπορούμε να τις οπτικοποιήσουμε, επιλέξαμε να κάνουμε ταινίες. Το μεγάλο πλεονέκτημα του κινηματογράφου είναι η δυνατότητα να αφηγηθείς ένα ψέμα με τον πιο ρεαλιστικό αλλά κ πιο όμορφο τρόπο. Αυτή η αντίφαση μας γοητεύει είτε ως θεατές είτε ως δημιουργούς. Όσο για το 2ο σκέλος της ερώτησης, υπάρχει η θεωρία ότι στην τέχνη δεν υπάρχει παρθενογένεση κ ότι τα σενάρια στο cinema ανακυκλώνονται. .. Ε, μάλλον δεν μας καλύπτει αυτή η αντίληψη. Πρόκληση είναι να πεις κάτι καινούριο, κάτι που θα ταράξει τα νερά. Είναι παραίτηση να πιστεύεις ότι αναγκαστικά θα βαδίσεις σε δρόμους που χάραξαν άλλοι, είναι ήττα να πιστεύεις ότι δεν μπορείς να δημιουργήσεις κάτι νέο.
Στο identity του Site σας αυτοπροσδιορίζεστε ως μια «ανεξάρτητη κινηματογραφική συλλογικότητα η οποία συνειδητά κινούμενη στις παρυφές του καλλιτεχνικού περιθωρίου επιχειρεί να εκφράσει ό,τι πιο νέο, ό,τι πιο καινοτόμο στο χώρο του ανεξάρτητου cinema». Η ερώτησή μου είναι η εξής: μήπως τελικά σήμερα αυτές οι «παρυφές του καλλιτεχνικού περιθωρίου», είναι απλώς ένας τόπος, μια περιοχή του κατεστημένου κινηματογράφου; Μήπως το σύστημα της κινηματογραφικής δημιουργίας έχει αναπτύξει τη δυνατότητα, να ενσωματώνει ανά πάσα στιγμή το περιθώριό του, ή ακόμα χειρότερα, να το έχει ήδη ενσωματώσει; Πώς νομίζετε ότι μπορούν να αναπτυχθούν κάποιες δικλίδες ασφαλείας που να εμποδίζουν αυτή την ενσωμάτωση; Ή ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει σήμερα η κινηματογραφική δημιουργία για να μην είναι εύκολη η ενσωμάτωσή της;
Σημαντικό είναι να ξακαθαρίσουμε ότι εμείς δε δηλώνουμε καλλιτέχνες, για τον προφανή λόγο ότι δεν είμαστε. Το ότι εφαπτόμαστε με πραγματικούς καλλιτέχνες – τους οποίους εκτιμούμε – μόνο καλό μας κάνει, όπως για παράδειγμα οι συνεργασίες μας με μουσικούς όπως η Μαρία Λούκα κ ο Σπύρος Γραμμένος. Θεωρούμε ότι προς το παρόν τουλάχιστον το σύστημα δε δείχνει καμία απολύτως διάθεση να μας ενσωματώσει, καθώς αγνοεί παντελώς την ύπαρξή μας – άρα μάλλον μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι.. Πάντως, γενικότερα δεν έχουμε το άγχος να κάνουμε αντισυστημική τέχνη. Κάνουμε ό,τι μας εκφράζει. Λογικά αν ενσωματωθούμε από το σύστημα ως μονάδες, αυτό θα εκφραστεί κ στις ταινίες μας. Άρα η μοναδική δικλίδα ασφαλείας είναι η στάση ζωής του δημιουργού κ η αντίληψη που φέρει ο ίδιος για τα πράγματα.
Για παράδειγμα το «Καφέ στην Μπενάκη» αγκαλιάστηκε από μεγάλο μέρος της blogόσφαιρας με χαρακτηριστική ευκολία, λογικά λόγω του περιεχομένου της ταινίας. Ένα από τα blogs που με δική του πρωτοβουλία προχώρησε σε ανάρτηση ήταν ενός στελέχους του ΛΑ.Ο.Σ. (!), με αποτέλεσμα η ταινία μας να φιγουράρει δίπλα σε ρατσιστικά παραληρήματα κ εθνικιστικές υστερίες. Μετά το πρώτο σοκ, συμφωνήσαμε ότι δεν θα απολογηθούμε που .. αγγίξαμε κάποια ευαίσθητη χορδή του φασίστα. Εξάλλου ο χρόνος έδειξε πως την επόμενη ταινία μας («Έλεγχος 2011») δεν την έβαλε ..
Αναφέρετε ότι έχετε «αποσυνδέσει πλήρως τον παράγοντα κέρδος από τη λειτουργία» σας και είναι μάλλον αρκετά καθαρό τι θέλετε να πείτε. Παρ” όλ” αυτά υπάρχουν νομίζω δύο βασικά ερωτήματα που προκύπτουν από αυτή σας τη δήλωση. Το πρώτο είναι το εξής: Στον κόσμο μας, στον οποίο το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας μετατρέπεται σε εμπόρευμα, ελάχιστα πράγματα υπάρχουν (ή δεν υπάρχουν και καθόλου), που να κυκλοφορούν μεταξύ των ανθρώπων χωρίς να παίρνουν τη μορφή του εμπορεύματος. Αυτό αφορά σε υλικές, αλλά και μη υλικές αξίες. Πώς λοιπόν μια κινηματογραφική ομάδα θα μπορέσει να ξεφύγει από αυτό το κύκλωμα, χωρίς αυτό να περιορίσει τις δυνατότητές της; Πώς μπορεί να βρεθούν για παράδειγμα τα μέσα, οι τεχνικές δυνατότητες κτλ. για περισσότερες ταινίες και για ταινίες μεγάλου μήκους;
Η ανάγκη μας για έκφραση δεν ποσοτικοποιείται, δεν μετριέται, δεν αντιστοιχίζεται με κάποιο χρηματικό ποσό. Αυτή είναι η κινητήριος δύναμή μας κ όσο πιο έντονη είναι τόσο πιο δημιουργικοί γινόμαστε. Κρατάμε τα έξοδα των παραγωγών μας στα 0€ κ δίνουμε τις δουλειές μας δωρεάν. Έτσι, οικονομικός παράγοντας δεν υπεισέρχεται πουθενά στο έργο μας. Είμαστε μισθωτοί, ζούμε από τις δουλειές μας, καταπιεζόμαστε στον εργασιακό μας χώρο, ανασαίνουμε στους ίδιους ρυθμούς με τη συντριπτική πλειοψηφία της γενιάς μας. Τώρα αν είχαμε κάποιο budget θα μπορούσαμε ενδεχομένως να αγοράσουμε καλύτερα μηχανήματα, να νοικιάζαμε χώρους, να πληρώναμε επαγγελματίες ηθοποιούς κ να είχαμε καλύτερο αποτέλεσμα, ωστόσο σίγουρα δεν θα βρίσκαμε πουθενά να αγοράσουμε έμπνευση. Αν είχαμε χρήματα για ξόδεμα, θα αγοράζαμε ελεύθερο χρόνο. Τότε θα κάναμε κ ταινίες μεγαλύτερου μήκους ..
Το δεύτερο σχετικό ερώτημα είναι νομίζω πιο σοβαρό. Υποστηρίζετε ότι «έχετε πάρει διαζύγιο με την κατά παραγγελία δημιουργία», όμως κατά κάποιον τρόπο, όλα τα έργα τέχνης προκύπτουν κατά παραγγελία, για παράδειγμα το αρχαίο τραγικό θέατρο, χωρίς αυτό να μειώνει την αξία τους, ακόμα και το ριζοσπαστισμό τους. Και από την άλλη, μήπως με αυτή την άποψη, αναπαράγονται παλαιότερα καλλιτεχνικά δόγματα (η τέχνη για την τέχνη κτλ). Θέλω να πω, ότι η επιδίωξη ενός καλλιτέχνη να είναι τελείως ανεξάρτητος από κάθε περιορισμό και να μην λογοδοτεί πουθενά, αποτελεί ενδεχομένως την αντεστραμμένη όψη του ίδιου πράγματος, μιας καλλιτεχνικής αντίληψης που καθορίζεται από την αστική ιδεολογία, είτε με τη μορφή του καλλιτεχνικού έργου-εμπορεύματος, είτε με τη μορφή του εγωιστικού ατομικισμού του καλλιτέχνη. Θέτω αυτό το ερώτημα, επειδή διαπιστώνω, ότι η δουλειά σας, χωρίς να είναι εικονογραφημένα μανιφέστα και διακηρύξεις, λογοδοτεί εντούτοις σε κάτι ή σε κάποιους. Μπορείτε να μας περιγράψετε σε τι πιστεύετε ότι θα πρέπει να λογοδοτεί σήμερα ένα κινηματογραφικό έργο, χωρίς οι δημιουργοί του να χάνουν την ανεξαρτησία τους;
Σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητούμε ότι η κουλτούρα μας είναι διαποτισμένη από την αστική ιδεολογία κ αυτό ενδεχομένως να εκφράζεται κ στο έργο μας κ στον τρόπο που το διαχειριζόμαστε. Από εκεί κ πέρα έχουμε 2-3 άξονες από τους οποίους δεν κάνουμε πίσω. Δεν ακολουθούμε δόγματα, δεν θέλουμε να αποτελέσουμε αντίπαλο δέος σε υπάρχοντα καλλιτεχνικά ρεύματα, δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι μπορούν να χωρέσουν οι ανησυχίες μας στο παράγγελμα κάποιου φορέα ή φυσικού προσώπου. Αναγνωρίζουμε ότι το σύστημα εκτός των άλλων έχει κηρύξει πολιτιστικό πόλεμο στη γενιά μας κ επιτίθεται με τον πλέον ολοκληρωτικό τρόπο. Εμείς είχαμε να διαλέξουμε. Είτε θα το παίζαμε κουλτούρα από τον καναπέ μας καταμετρώντας τις εκατόμβες νεκρών συνειδήσεων που πέφτουν στο πεδίο της μάχης, είτε θα περνάγαμε σε αντάρτικο έκφρασης. Κ ο δρόμος που διαλέξαμε δεν υπόκειται σε κανόνες, δεν ακολουθεί μεσσίες, δεν περιμένει να ωριμάσουν οι συνθήκες για να δράσει. Κ δεν έχει τίποτα να χάσει.
Σε τελική ανάλυση δεν είναι ξεκάθαρο μέσα μας το πού λογοδοτεί το έργο μας. Το πιο πιθανό είναι να κληθούμε να λογοδοτήσουμε στην όποια ιστορία γράφει βήμα βήμα η ομάδα μας. Όση άγνοια κινδύνου κ αν έχουμε, νιώθουμε την ανάγκη να είμαστε συνεπείς σε όσα έχουμε πει.
Η διάρκεια ζωής της ομάδας σας συμπίπτει με κάποια κομβικά κινηματικά γεγονότα: τις φοιτητικές καταλήψεις, το Δεκέμβρη και το εργατικό κίνημα ενάντια στο Μνημόνιο κτλ. Πιστεύετε ότι στα έργα σας αποτυπώνονται στοιχεία από αυτό το κινηματικό περιβάλλον; Και ακόμα, που νομίζετε ότι μπαίνουν τα όρια μιας στράτευσης, έτσι ώστε τα έργα σας να μην γίνονται απλές πολιτικές διακηρύξεις;
Η ΑΚΣ tiiinewzfilms συγκροτήθηκε στην καρδιά του κινήματος των φοιτητικών καταλήψεων του 06. Για την ιστορία τα πρώτα γυρίσματα του “V for Veronica” έκαναν διάλειμμα ενός μήνα καθώς ολόκληρη η ομάδα παραγωγής (γύρω στα 15 άτομα) συμμετείχαν σε συνελεύσεις, πορείες κ καταλήψεις. Τα κινήματα που αναφέρετε (όπως κ προγενέστερα) έχουν εγγράψει στις συνειδήσεις μας συγκεκριμένα πολιτικά χαρακτηριστικά, ωστόσο αξίζει να διευκρινιστεί πως οι ταινίες μας δεν είναι πολιτικές. Ως μονάδες είμαστε φορείς πολιτικής, συμμετέχουμε σε συλλογικότητες, ψάχνουμε για λύσεις, ωστόσο αποφεύγουμε να προχωρήσουμε στην παραγωγή projects με ατόφιο πολιτικό περιεχόμενο. Μια στρατευμένη ταινία από τη μεριά μας ενδεχομένως να φλερτάρει με τον στείρο διδακτισμό κ με μασημένα μηνύματα, κάτι που είναι το τελευταίο που μας ενδιαφέρει. Εξάλλου, το πολιτικό στοιχείο υποβόσκει στα έργα μας κ με μια δεύτερη ανάγνωση ίσως γίνεται πιο έκδηλο.
Θα ήθελα να σχολιάσετε τα εξής σημεία του κειμένου σας: «Στόχος της ομάδας είναι να οπτικοποιήσει και να φέρει στο φως τις πιο έντονες κ ταυτόχρονα πιο σκοτεινές εμμονές κ ανησυχίες των μελών της». Και επίσης: «η Άτυπη Κινηματογραφική Συμμορία tiiinewzfilms σηκώνει από το έδαφος τα πιο πρωτόγονα κ ακατέργαστα κινηματογραφικά της ένστικτα». Αυτή η εξωτερίκευση ενός εσωτερικού κόσμου ενστίκτων, εμμονών κτλ. δεν θεωρείτε ότι κρύβει τον κίνδυνο της απομόνωσης του ίδιου του έργου; Τι είναι αυτό που καθιστά αυτά τα εσωτερικά και υποκειμενικά στοιχεία ενδιαφέροντα για τους άλλους;
Οι ταινίες μας είναι 100% μπολιασμένες από τα πάθη μας κ δεν το κρύβουμε. Στο σενάριο αποτυπώνονται οι αγωνίες κ οι σκέψεις μας, στη σκηνοθεσία κ το μοντάζ αντανακλάται η οπτική μας για τη ζωή. Θεωρούμε ότι δεν αφηγούμαστε ιστορίες εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά απευθυνόμαστε σε ένα αρκετά ευρύ φάσμα ανθρώπων με τους οποίους μοιραζόμαστε αν όχι τα ίδια τότε σίγουρα παρόμοια άγχη. Ο απομονωτισμός του έργου μας θα έρθει αν σταματήσουμε να παλεύουμε για τη διάδοσή του ή – με δεδομένο ότι πιστεύουμε σε αυτό – αν πάψουμε να το υπερασπιζόμαστε. Κ αυτή είναι μια ακόμη εμμονή μας.
Γράφετε ότι αμφισβητείτε «κάθε είδους αυθεντίες γύρω από το χώρο του cinema, απορρίπτοντας κάθε πεπατημένη φόρμουλα κινηματογράφησης», όμως στις ταινίες σας μπορεί να διακρίνει κανείς πολλές κινηματογραφικές επιρροές, οι οποίες άλλοτε είναι καθαρά συνειδητές (το στιλιζαρισμένο περιπαικτικό ύφος) και άλλοτε θα μπορούσαν ενδεχομένως να είναι και ασυνείδητες, με την έννοια ότι η κινηματογραφική ματιά, μοιραία διαμορφώνεται από τα άλλα κινηματογραφικά έργα. Ποια νομίζετε ότι είναι τα στοιχεία στο έργο σας, με τα οποία επιχειρείτε αυτή την αμφισβήτηση των αυθεντιών;
Προφανώς οι κινηματογραφικές μας παραστάσεις είναι πολυποίκιλες κ σίγουρα ετερόκλητες. Μεγαλώσαμε με Ψάλτη κ Κιούμπρικ, με Γρανίτα από λεμόνι κ Ταραντίνο. Στην πορεία διαλέγεις κ απορρίπτεις, περηφανεύεσαι για την κινηματογραφική σου παιδεία κ κρύβεις ενοχικά τις «αμαρτωλές» σου καταβολές. Όταν ήρθε η ώρα να περάσουμε στο στάδιο της δημιουργίας λογικά ανασύρθηκαν όλες οι επιρροές για να βγουν τα πρώτα αποτελέσματα. Στην αρχή για παράδειγμα πολλοί μας έλεγαν ότι η γραφή μας θύμιζε έντονα David Lynch, ενώ αργότερα για κάποιους κοπιάραμε Wong Kar-wai. Αν κάποιος χώριζε τον κινηματογράφο σε σχολές κ έβαζε μπροστά ένα δημιουργό , τότε το πιθανότερο είναι να μην νιώθαμε ότι κάνουμε κάτι εφάμιλλο ή συγγενές. Εξάλλου, ειλικρινά δεν διατεινόμαστε ότι κάνουμε κινηματογράφο. Ανήκουμε σε ένα νέο, μη προσδιορισμένο – μη καθορισμένο ρεύμα, όπου οι ερασιτέχνες δοκιμάζουν με βασικό όπλο τον πειραματισμό να κάνουν ταινίες, να τις διανείμουν εκτός κυκλωμάτων κ να διαχειριστούν οι ίδιοι την πορεία των έργων τους.
Το διαδίκτυο αποτελεί το βασικό μέσω ανάδειξης της δουλειάς σας. Φαίνεται ότι στη μορφή που είναι ακόμα σήμερα, παρέχει τη δυνατότητα μιας επικοινωνίας αδιαμεσολάβητης από τον παράγοντα του κέρδους και επί πλέον αρκετά δημοκρατικής. Όμως εκτός από το διαδίκτυο προβάλλετε τη δουλειά σας συμμετέχοντας σε διάφορα πολιτικά και πολιτιστικά φεστιβάλ. Υποθέτω ότι αναγνωρίζετε ότι υπάρχουν τελικά κάποια όρια στη διαδικτυακή επικοινωνία. Θέλετε να μας μιλήσετε γι” αυτό;
Το διαδίκτυο φαίνεται να είναι προς το παρόν το μόνο μέσο μαζικής ενημέρωσης που δεν έχει καταφέρει πλήρως να ελέγξει το σύστημα. Προσπαθεί, αλλά ακόμα δεν τα έχει καταφέρει. Το internet αποτελεί τον ιδανικό χώρο για προσπάθειες σαν τις δικές μας για τη μέγιστη δυνατή προβολή. Στόχος μας είναι οι δουλειές μας να πάνε όσο το δυνατόν πιο μακριά, να έρθουν σε επαφή με όσο περισσότερο κόσμο γίνεται. Με την κατάλληλη διαδικτυακή διαχείριση κ με δεδομένο ότι το προϊόν αξίζει, χωρίς εταιρίες διανομής – χωρίς την έγκριση κάποιου καλλιτεχνικού νταβατζή, μια ταινία μπορεί να βρει κοινό που δεν θα κατάφερνε ποτέ να βρει στις αίθουσες. Για παράδειγμα το «Καφέ στην Μπενάκη» έχει περάσει τα 28.000 views στο youtube, αριθμό που δεν θα ανταλλάζαμε με προβολή σε κεντρικό κινηματογράφο της Αθήνας.
Το internet έχει τη λογική του fast food, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικό στη γενιά μας που έχει μάθει να τρέχει σε καθημερινή βάση σε όλα τα επίπεδα κ επιθυμεί να ψάχνει κ να βρίσκει απαντήσεις άμεσα. Βέβαια, ο ανταγωνισμός κ οι προτάσεις παίρνουν τεράστια διάσταση κ σε τίποτα δεν εμποδίζεται ο θεατής να σε απορρίψει στα πρώτα 5 sec κ να περάσει στην επόμενη πρόταση.
Από εκεί κ πέρα δεν απορρίπτουμε τα υπόλοιπα μέσα προβολής. Όταν είδαμε δουλειά μας στο Ίδρυμα Κακογιάννη με τον τέλειο ήχο κ την τεράστια οθόνη κ εμείς οι ίδιοι ψαρώσαμε. Όταν ο «Έλεγχος 2011» προβάλλεται σε φεστιβάλ κ ακούμε τις αντιδράσεις του κόσμου μέσα από το κοινό, το αίσθημα δε συγκρίνεται. Όταν οι δουλειές μας παίζουν σε πολιτικά φεστιβάλ δίπλα σε καλλιτέχνες που θαυμάζουμε, πάλι ένα αμήχανο χαμόγελο ζωγραφίζεται στο πρόσωπό μας. Συμπερασματικά, αν θες να βιώσεις πραγματικό μοίρασμα συναισθημάτων το επιτυγχάνεις μέσω της πραγματικής κ άμεσης ανθρώπινης επαφής.
http://video.google.com/videoplay?docid=3660844712120585572
Ας μιλήσουμε για τις ταινίες σας. Αρχίζετε με το V For Veronica, μια ταινία σχεδόν μισής ώρας και ασπρόμαυρη, με θέμα την εκμετάλλευση/καταπίεση της γυναίκας. Υποθέτω ότι με το σκόπιμο στιλιζάρισμα της ταινίας επιχειρείτε να αποφύγετε τις εύκολες ταυτίσεις και να επιτύχετε μια κριτική αποστασιοποίηση. Ενώ ταυτόχρονα το γεγονός ότι τη Βερόνικα την υποδύεται ένας άντρας καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την ταύτιση με το πρόσωπό της. Σε ένα πιο πρόσφατο έργο σας, το Έλεγχος 2011, επανέρχεστε κατά κάποιον τρόπο στο ίδιο θέμα. Εδώ όμως η βία εναντίον των γυναικών υπάρχει στο επίπεδο της φαντασίωσης ενός άντρα και της θεατρικής αναπαράστασης από την πλευρά της γυναίκας. Δηλαδή και πάλι ο θεατής δεν βλέπει πραγματική βία. Γιατί πιστεύετε ότι είναι πιο αποτελεσματικό να τίθεται το πρόβλημα μ” αυτόν τον τρόπο;
Πράγματι, το ζήτημα του σεξισμού ή πιο καλά η μάχη επιβολής του ενός φύλου στο άλλο μας έχει δώσει αφορμή για δημιουργία. Στο “V for Veronica” θέλαμε μέσω μιας μαύρης κωμωδίας να χλευάσουμε την αστική κ δυστυχώς πολλές φορές λαϊκή αντίληψη που θέλει τις ιερόδουλες απλές επαγγελματίες που κάποια στιγμή κλήθηκαν να επιλέξουν εργασιακό προσανατολισμό. Εμείς δεν θέλαμε να βγούμε να κουνήσουμε το δάχτυλο κ να πούμε «Όχι παιδιά, δεν ισχύει αυτό..!». Πήραμε την αντίληψη αυτή κ την τραβήξαμε στα άκρα για να αναδείξουμε το κενό της. Μάλιστα, την άποψη της ίδιας της Βερόνικα δεν την ακούμε ποτέ – πάντα κάποιος βρίσκεται να της βουλώσει το στόμα, πάντα κάποιος μιλάει γι’ αυτή.
Στον «Έλεγχο 2011» προσεγγίζουμε το θέμα με την ίδια διάθεση αλλά από άλλη σκοπιά. Αποσκοπούμε συνειδητά στην ταύτιση του θεατή με ένα από τους δύο πρωταγωνιστές με στόχο την πρόκληση συναισθημάτων ή την ανάσυρση αναμνήσεων. Η δραματοποίηση της κατάστασης περνάει μέσα από μια αφαιρετική διαχείριση της βίας, πάντα μακριά από στείρους διδακτισμούς κ ηθικοπλαστικά μηνύματα.
Γιατί στην πρώτη σας ταινία επιλέξατε το ασπρόμαυρο, αλλά και γιατί δεν επανήλθατε στις άλλες σας ταινίες; Διευκρινίζω την ερώτησή μου με την εξής παρατήρηση: Στη Βερόνικα, το ασπρόμαυρο συνυπάρχει με το έντονο στιλιζάρισμα. Στις άλλες σας ταινίες αυτό το στιλιζάρισμα υπάρχει κυρίως στην εικόνα και όχι τόσο στο παίξιμο των ηθοποιών. Θα ήθελα να μας πείτε, ποιο ρόλο παίζει τελικά το χρώμα στις ταινίες σας;
Από τα πρώτα κείμενα προώθησης της ταινίας αναφέραμε ότι η Βερόνικα, ως πρώτη μας απόπειρα, «ήταν μονολιθική, άτεχνη, μελαγχολική, ατάλαντη κ μαύρη». Το ασπρόμαυρο τότε φάνταζε ως το καλύτερο εργαλείο για να σκοτώσει τη βιντεΐλα κ να προσδώσει στο project την αισθητική που επιθυμούσαμε. Στην πάροδο του χρόνου αρχίσαμε να πειραματιζόμαστε με το χρώμα με τελευταίο παράδειγμα το “Melancholy disorder” όπου τα χρώματα παίζουν ρόλο ακόμα κ στην αφήγηση κ την εξέλιξη της ιστορίας.
Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο των ταινιών σας είναι η αλλοίωση της πραγματικότητας. Η πραγματικότητα αναμειγνύεται με όνειρα και με φαντασίες και τελικά ο θεατής δεν μπορεί να διακρίνει με βεβαιότητα τι είναι πραγματικότητα. Στο Λούπα Αυτοκτονίας ο πρωταγωνιστής φαντάρος ξυπνάει δύο φορές και στο ενδιάμεσο υπάρχει η αυτοκτονία, η οποία θα μπορούσε να υπάρχει τόσο στο όνειρό του, όσο και στην πραγματικότητα. Στο Melancholy Disorder, στο τέλος επίσης δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το τι έχει συμβεί πραγματικά και τι αποτελεί φαντασία. Στο Δουλειά Γραφείου ο υπάλληλος φαντασιώνεται ότι πηδάει από το παράθυρο, αλλά θα μπορούσε να έχει όντως πηδήξει. Φαίνεται να πιστεύετε ότι δεν μπορούμε να αναπαραστήσουμε (και να προσεγγίσουμε) την πραγματικότητα με έναν τρόπο ρεαλιστικό θα λέγαμε, αλλά μόνο μέσα από εφιαλτικές στρεβλώσεις της.
Είναι αλήθεια ότι παίζουμε αρκετά με τις παραμορφώσεις της πραγματικότητας. Για την ακρίβεια οι πρωταγωνιστές των ιστοριών μας ζουν ρεαλιστικές ιστορίες, ωστόσο συνήθως αδυνατούν να απεγκλωβιστούν από τις αδυναμίες τους, οι οποίες στο story μεγεθύνονται. Είναι γοητευτικό να αλλοιώνονται τα όρια μεταξύ ωμής πραγματικότητας κ ενός σύμπαντος στο οποίο κυριαρχούν τα πάθη.
Θα ήθελα να κάνετε ένα σχόλιο για τη θεματολογία των ταινιών σας.
Η θεματολογία των ταινιών μας αντλείται από καταστάσεις που έχουμε ζήσει. Τόσο απλό. Πχ δύσκολο να δείτε από μας ταινίες με κότερα κ ακριβά αμάξια ή με ληστείες κ φυλακές. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής δεν έχουμε τις ανάλογες παραστάσεις ..
Μιλήστε μας για τις τεχνικές που χρησιμοποιείτε.
Από άποψη τεχνολογικού εξοπλισμού χρησιμοποιούμε μια κάμερα κ ένα υπολογιστή φορτωμένο με σπασμένα προγράμματα μοντάζ, επεξεργασίας εικόνας κ ήχου. Όσον αφορά τις τεχνικές κινηματογράφησης, εκεί επιστρατεύονται ένστικτο, φαντασία κ όποια εμπειρία έχουμε αποκτήσει. Δεν το έχουμε σπουδάσει το άθλημα, δεν ξέρουμε αν λέγεται κάπως ο τρόπος μας.
Αυτό που χαρακτηρίζει τη δουλειά σας είναι το στοιχείο της συλλογικότητας. Περιγράψτε μας λίγο το πώς δουλεύετε. Τι είναι αυτό που μπορεί να προσφέρει στην κινηματογραφική δημιουργία η συλλογικότητα;
Απέχουμε πολύ από το one man show. Όλα είναι συλλογικά, όλοι είναι ίσοι κ όλοι έχουν δικαίωμα κ υποχρέωση να εκφράζουν γνώμη για τις ιδέες που πέφτουν στο τραπέζι. Αν παρατηρήσετε, αποφεύγουμε να βάλουμε τα ονόματά μας στους τίτλους τέλους των ταινιών μας για τον απλό λόγο ότι μας ενδιαφέρει η προβολή του έργου μας κ όχι να ικανοποιήσουμε την προσωπική μας ματαιοδοξία. Η πραγματική συλλογική δουλειά μας βοηθάει πολύ να έχουμε καλύτερη εικόνα του όλου εγχειρήματος.
Υπάρχουν άλλες ανάλογες με την δική σας προσπάθειες; Έχετε επιχειρήσει να συνεργαστείτε ή να συντονιστείτε;
Όταν ξεκινούσαμε είχαμε ανακαλύψει μία ή δύο ομάδες να δίνουν τις δουλειές τους στο internet. Εδώ κ ένα χρόνο περίπου συμμετέχουμε στην CHAINFREE, το Ελληνικό Δίκτυο Ανεξάρτητων Κινηματογραφιστών , το οποίο αριθμεί περισσότερες από 15 ανεξάρτητες ομάδες σαν τη δική μας. Η κάθε ομάδα λειτουργεί αυτόνομα, ωστόσο υπάρχει ισχυρή αλληλοϋποστήριξη τόσο σε επίπεδο παραγωγής, όσο κ προώθησης των ταινιών. Ήδη έχουν διεξαχθεί 4 ChainFree Film Festivals, 2 στην Αθήνα, 1 στη Ρόδο κ 1 στη Λευκάδα. Περισσότερα για τις ομάδες θα βρείτε στο:
www.chainfreecinema.blogspot.com.
Μπορείτε να μας πείτε τι ετοιμάζετε τώρα, αλλά και τι σχέδια έχετε για το μέλλον; Δηλαδή τι ταινίες θα θέλετε να κάνετε;
Αυτή την περίοδο βγαίνει μια ταινία μικρού μήκους, η «Κατάβαση», στην οποία γράφει μουσική ο Σπύρος Γραμμένος κ ένα videoclip για το τραγούδι «Τίποτα» από τον καινούριο δίσκο της Μαρίας Λούκα. Στα χαρτιά έχουμε αρκετά σενάρια κ θα θέλαμε κάποια στιγμή να τα δούμε να γίνονται ταινίες. Έχουμε κ κάποιες ιδέες για εντελώς καινούρια πράγματα – θα δούμε πώς θα πάει.
www.tnfilms.gr
Category: Συνεντεύξεις
[...] Μετάβαση στα σχόλια Αναδημοσιεύει από το blog Με Αφορμή η Jaquou [...]
Δείτε αυτές τις μέρες στο tvxs.gr το Δεκάλογο του Κισλόφσκι και επίσης όλο το έργο του Kenji Mizoguchi (Κέντζι Μιζογκούτσι) ίσως του μεγαλύτερου σκηνοθέτη όλων των εποχών, από τον οποίο διδάχτηκαν ή αντέγραψαν πολλοί μεταγενέστεροι μεγάλοι σκηνοθέτες.
http://www.greece-japan.com/mizoguchi.htm
http://www.youtube.com/watch?v=Ayf0vb16wSM (Ο επιστάτης Σάντσο)
Για την γκάμα των ζητημάτων των κοινωνιών με τα οποία μπορεί να καταπιάνεται ένας δημιουργός και τον τρόπο να το κάνει με σεβασμό στην αξιοπρέπεια της ανθρώπινης ύπαρξης.