Εργατικές κινητοποιήσεις ταρακουνούν την Κίνα



Απεργοί σε ένα εργοστάσιο της Honda στο Zhongshan της Κίνας, διεκδικούν το δικαίωμα να φτιάχνουν τα δικά τους σωματεία, γεγονός που σπάνια επιτρέπεται στην Κίνα, και ετοιμάζονται για μια πορεία διαμαρτυρίας την Παρασκευή το πρωί.

Ο Keith Bradsher μεταδίδει από την Κίνα για τους New York Times τις απεργίες και τις κινητοποιήσεις των Κινέζων εργατών που φαίνεται να είναι αρκετά εκτεταμένες και μαζικές. Το καθεστώς καθώς φαίνεται από το ρεπορτάζ δεν μπορεί να ελέγξει τις κινητοποιήσεις σε όλες τις περιπτώσεις, παρόλο που η κυβέρνηση έχει μια μακρά παράδοση αγριότητας και αστυνομοκρατίας. Στην επαρχία Zhongshan έχουν φτιαχτεί εργοστασιακά συμβούλια που προσπαθούν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που υπάρχουν λόγω του γεγονότος ότι τα συνδικάτα ελέγχονται από την κυβέρνηση.

Στο μεταξύ κι άλλες σκόπριες απεργίες έχουν ξεκινήσει σε διάφορες κινεζικές επαρχίες που δεν είχαν επηρρεαστεί προηγουμένως από τον αναβρασμό των εργαζομένων.

Ο κύριος στόχος των 1.700 απεργών στο εργοστάσιο αυτοκινήτων της Honda, στην πόλη Zhongshan της νοτιοανατολικής Κίνας, είναι ο διπλασιασμός των μισθών. Αυτό είναι το τρίτο εργοστάσιο της Honda όπου γίνεται απεργία τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Αλλά αυτή η τελευταία απεργία, η οποία ξεκίνησε το πρωί της Τετάρτης, έχει πάρει πολιτικές διαστάσεις.

Οι απεργοί σε αυτό το εργοστάσιο έχουν φτιάξει μια πολύπλοκη δημοκρατική οργάνωση. Στην πραγματικότητα ψηφίζουν τους εργαζόμενους που θα τους εκπροσωπίσουν στις συλλογικές διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση. Ζητούν επίσης, να έχουν το δικαίωμα να σχηματίσουν ένα ανεξάρτητο συνδικάτο, χωριστά από την εθνική ομοσπονδία συνδικάτων που βρίσκεται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Η εθνική ομοσπονδία συνδικάτων αυτό που ουσιαστικά κάνει είναι να διατηρεί την εργασιακή ειρήνη για λογαριασμό των ξένων επενδυτών.

Ένας απεργός είπε: «Το συνδικάτο δεν εκπροσωπεί τις απόψεις μας, θέλουμε το δικό μας σωματείο που να μας εκπροσωπεί» και ο λόγος της ανωνυμίας του είναι ο φόβος αντιποίνων από την κυβερνηση ή την εταιρεία.

Ο εκπρόσωπος της εταιρείας αρνήθηκε να σχολιάσει διάφορες πτυχές της απεργίας.

Παρόλο που η κινεζική κυβέρνηση δείχνει μέχρι τώρα ασυνήθιστη ανοχή στις διάφορες απεργίες, δεν φαίνεται να είναι διαθετημένη να αναγνωρίσει ανεξάρτητα σωματεία που δεν θα ανήκουν στην εθνική ομοσπονδία συνδικάτων. Μέχρι στιγμής οι αρχές δείχνουν μικρή ανοχή, σε όλα τα επίπεδα, για διαδηλώσεις ή άλλες δημόσιες συγκεντρώσεις χωρίς προηγούμενη άδεια. Γι’ αυτό και δεν ήταν σαφές πως θα αντιδρούσαν σε μια διαδήλωση των εργαζομένων το πρωί της Παρασκευής. Δεκάδες εργάτες συγκεντρώθηκαν μαζικά λίγο πριν τη δύση του ηλίου, την Πέμπτη, στην είσοδο του εργοστασίου και κατέκριναν ανοιχτά τις τοπικές αρχές που πήραν το μέρος της εταιρείας.

Οι εργαζόμενοι ισχυρίζονται ότι μεγάλος αριθμός αστυνομικών βρισκόταν στο εργοστάσιο την Τετάρτη και την Πέμπτη σε μία προσπάθεια εκφοβισμού. Παρόλα αυτά συνέχισαν την απεργία τους. Τα άλλα δύο εργοστάσια της Honda, όπου η παραγωγή είχε σταματήσει λόγω της απεργίας, επαναλειτουργούσαν, γιατί υποσχέθηκαν μεγάλες αυξήσεις μισθών στους εργάτες.

Ο Geoffrey Crothall, εκπρόσωπος του Εργατικού Δελτίου Κίνας, μιας ομάδας υπεράσπισης των εργατικών δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ που παλεύει για ανεξάρτητα συνδικάτα και συλλογικές διαπραγματεύσεις στην ηπειρωτική Κίνα, ξαφνιάστηκε όταν έμαθε τον τρόπο που οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο της Honda στο Zhongshan είχαν οργανωθεί. Ο ίδιος δήλωσε: «(το γεγονός αυτό) αντανακλά ένα νέο επίπεδο οργάνωσης και εξειδίκευσης» στις εργασιακές σχέσεις στην Κίνα.

Η Mary Gallagher, ειδικός σε εργασιακά θέματα της Κίνας, στο πανεπιστήμιο του Michigan σχολίασε ότι η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει επιτρέψει την ίδρυση ανεξάρτητων συνδικάτων (που να διαθέτουν πλήρη νομική ανεξαρτησία από την Εθνική Ένωση Συνδικάτων που ελέγχεται από την κυβέρνηση), αλλά σε κάποιες περιπτώσεις κάνει τα στραβά μάτια, αφήνοντας τους εργαζόμενους να επιλέξουν οι ίδιοι τους αντιπροσώπους τους στην Έθνικη Ένωση ή επιτρέποντας τη δημιουργία «εργατικών επιτροπών» ταυτόχρονα με τις επίσημες τοπικές επιτροπές.
Αυτές όμως οι περιπτώσεις (ανεξαρτητοποίησης) ήταν κυρίως σε χαμηλού-προφίλ βιομηχανίες όπως της κατασκευής υποδημάτων και όχι στα κάστρα της βαριάς βιομηχανίας όπως η αυτοκινητοβιομηχανία.

Οι εργαζόμενοι σε αυτό το εργοστάσιο (της Honda) δεν ήταν σαφείς ως προς το τι θα συνιστούσε ένα ανεξάρτητο σωματείο. Σε αυτό δουλεύουν κυρίως εικοσάρηδες και πάνω από τους μισούς είναι γυναίκες. Κάποιοι δήλωσαν ότι έχουν τελειώσει το σχολείο παρόλο που η Honda δεν απαιτεί απολυτήριο Λυκείου.

Οι εργάτες είπαν (στο εργοστάσιο της Honda στην πόλη Zhongshan) ότι θέλουν να πληρώνονται όσο οι εργαζόμενοι στο πρώτο εργοστάσιο της Honda που κατέβηκε σε απεργία, ένα υψηλής τεχνολογίας εργοστάσιο (που φτιάχνει κιβώτια ταχυτήτων) στο Foshan, όπου οι εργαζόμενοι είναι σχεδόν όλοι νεαροί άνδρες με ένα-δύο χρόνια επαγγελματικής εκπαίδευσης και απολυτήριο Λυκείου.

Εκτός από την απεργία στη Honda, υπάρχουν νέα για απεργίες σε εργοστάσια Γιαπωνέζικα και Ταϊβανέζικα, σε τουλάχιστον πέντε άλλες πόλεις έξω από την βιομηχανική ζώνη της επαρχίας Guangdong, στην ίδια περιοχή που βρίσκονται και οι τρεις αυτοκινητοβιομηχανίες της Honda.

Οι απεργίες στα υπόλοιπα εργοστάσια (εκτός της Honda) έληξαν σύντομα, αφού οι εργοδότες ικανοποίησαν τα αιτήματα των απεργών, λόγω έντονης έλλειψης εργατικού δυναμικού. Στα δύο εργοστάσια της Honda επίσης οι απεργίες σταμάτησαν.

Οι κινεζικές επιχειρήσεις συνήθως δεν ανακοινώνουν ότι υπάρχει απεργία οπότε δεν είναι σαφές πόσες απεργίες έγιναν τις τελευταίες ημέρες.

Η απεργία στην πόλη Zhongshan σταμάτησε τη λειτουργία του εργοστασίου της Honda που κατασκευάζει μια μεγάλη γκάμα εξαρτημάτων αυτοκινήτων όπως καθρέφτες και κλειδαριές τα οποία μετά στέλνονται σε άλλα εργοστάσια συναρμολόγησης της Honda σε όλο τον κόσμο. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι αναφέρουν ότι πραγματοποίησαν συνελεύσεις σε όλα τα τμήματα του εργοστασίου, συζήτησαν και μετά επέλεξαν τον ποιό κατάλληλο, που θα τους εκπροσωπούσε στο συμβούλιο του εργοστασίου το οποίο διεξάγει τις διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση. Εκπρόσωποι της Δημοτικής Αρχής και του επίσημου συνδικάτου (που έχει την έγκριση της κυβέρνησης) παραβρέθηκαν και αυτοί στην συνάντηση του εργοστασιακού συμβουλίου με την διοίκηση, όπως δήλωσαν οι εργαζόμενοι.

Σε ένα φυλλάδιο που οι εργαζόμενοι δήλωσαν ότι διανεμήθηκε σε αυτούς από την διοίκηση την Πέμπτη το πρωί, αναφέρεται ότι η διοίκηση του εργοστασίου δεν έχει τη δικαιοδοσία να αναγνωρίσει ένα σωματείο και ότι στο αίτημα των εργαζομένων θα απαντούσε έως τις 19 Ιουνίου το επίσημο κυβερνητικό συνδικάτο. Στο μεταξύ ζητούσε από τους εργαζόμενους να επιστρέψουν στις δουλειές τους.

Δεκάδες εργαζόμενοι από το εργοστάσιο συγκεντρώθηκαν γύρω από ένα ξένο δημοσιογράφο την Πέμπτη, παρόλο που στον ίδιο χώρο τριγυρνούσαν διάφοροι που ήταν είτε αστυνομικοί με πολιτικά ή ιδιωτικοί φύλακες.

Εργαζόμενοι ανέφεραν ότι, ένας από τους διευθυντές της εταιρείας τους ανακοίνωσε από τα μεγάφωνα, αργά το απόγευμα της Πέμπτης, ότι την Παρασκευή το πρωί θα πρέπει να υπογράψουν ένα νέο συμβόλαιο εργασίας και όποιος δεν το υπογράψει θα απολυθεί. Οι εργαζόμενοι που έδωσαν αυτή την πληροφορία επέμειναν να μείνουν ανώνυμοι λόγω του φόβου αντιποίνων.

Όταν ρωτήθηκαν αν θα υπογράψουν, οι εργαζόμενοι απάντησαν όλοι μαζί «ΟΧΙ». Από την Τετάρτη το πρωί που ξεκίνησε η απεργία, οι εργαζόμενοι μετά το τέλος της βάρδιας πραγματοποιούν κάθε μέρα πορεία μέσα στο χώρο του εργοστασίου, φωνάζοντας συνθήματα όπως «αυξήσεις στους μισθούς», πριν επιστρέψουν στα μικρά διαμερίσματα τους που βρίσκονται κοντά στο χώρο δουλειάς.
Οι εργαζόμενοι αμφιβάλουν αν η εταιρεία θα ικανοποιήσει τα αιτήματά τους. Κύριο αίτημα τους είναι αύξηση των αμοιβών τους  κατά 89%. Αυτή τη στιγμή παίρνουν 900 γουάν το μήνα, δηλαδή  132 δολλάρια, για 42 ώρες εργασία την εβδομάδα, λίγο πάνω από τον επίσημο κατώτατο μισθό. Αύξηση 89%  θα σήμαινε περίπου 800 επιπλέον γουάν το μήνα, δηλαδή αύξηση περίπου  117 δολλάρια.

Οι εργαζόμενοι δήλωσαν ότι διάβασαν στις ειδήσεις στο Διαδίκτυο ότι η Honda έδωσε 500 γουάν το μήνα αύξηση ($ 73), προκειμένου να σταματήσουν άλλες απεργίες. Η Honda δεν έχει επιβεβαιώσει αυτές τις αυξήσεις, λέγοντας μόνο ότι ήταν μεγάλες.

Οι εργάτες  δήλωσαν ότι η εργασία τους απαιτεί 8 ώρες την ημέρα ορθοστασία και μόνο οι έγκυες γυναίκες μπορούσαν να δουλεύουν καθιστές το τελευταίο τρίμηνο της κύησης. Οι εργαζόμενοι καταγγέλουν επίσης ότι δεν επιτρέπεται να μιλούν μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της εργασίας (συνηθισμένη πρακτική στα κινεζικά εργοστάσια) και ότι πρέπει να πάρουν άδεια για να πάνε στην τουαλέτα. Επίσης αναφέρουν ότι τους γίνονται συστάσεις αν καθυστερήσουν πίνοντας ένα ποτήρι νερό.

Ένας δημοτικός υπάλληλος, που στέκονταν μαζί με μια ομάδα ιδιωτικών υπαλλήλων φύλαξης έξω από το εργοστάσιο, δήλωσε ότι δεν υπήρχαν στοιχεία ότι η Honda παραβίασε την εργατική νομοθεσία και ότι οι εργαζόμενοι «απλώς θέλουν περισσότερα χρήματα και εμπνέονται από τις άλλες απεργίες στα εργοστάσια της Honda», ο οποίος επέμεινε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Η απεργία ξεκίνησε το πρωί της Τετάρτης όταν σε μιά εργαζόμενη δεν επετράπει η είσοδος στο εργοστάσιο, από έναν υπάλληλο ασφαλείας,  επειδή δεν είχε σωστά τοποθετημένη την ταυτότητά της στο πουκάμισο της. Η απάντηση του φύλακα στα παράπονα των γυναικών, ήταν να ακινητοποιήσει την εργαζόμενη στο έδαφος.

Η διοίκηση του εργοστασίου είχε προτείνει αύξηση 100 γουάν το μήνα στο επίδομα για τροφή και στέγη που είναι σήμερα 300 γουάν το μήνα ($ 44), όπως αναφέρουν οι εργαζόμενοι.

Σε αντίθεση με πολλά κινεζικά εργοστάσια, το εργοστάσιο της Honda δεν έχει  κοιτώνες. Οι εργαζόμενοι ζουν σε κοντινά μικροσκοπικά διαμερίσματα όπου συνήθως πληρώνουν 44 δολάρια το μήνα ενοίκιο για ένα δωμάτιο 10 τεραγωνικών μέτρων. Η Gallagher αναφέρει ότι συνήθως προτιμώνται οι κοιτώνες γιατί έτσι είναι πιο εύκολος ο έλεγχος των εργατών.

Η εταιρεία Brother Industries of Japan δήλωσε ότι λόγω απεργίας, σταμάτησε η λειτουργία την τελευταία εβδομάδα σε δύο εργοστάσια της (υφαντουργίας), στην πόλη Xi’an της επαρχίας Shaanxi της κεντρικής Κίνας. Η παραγωγή ξεκίνησε και πάλι την Πέμπτη το πρωί όταν ο Zhao Wei, πρόεδρος του συνδικάτου (εγκεκριμένου από την κυβέρνηση), ανακοίνωσε τις «παραχωρήσεις» (έτσι τις ονόμασε) που θα γίνουν από  την εταιρεία. Αρνήθηκε να γίνει πιο συγκεκριμένος και η εταιρεία δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται.

Υπήρξαν αναφορές για απεργίες σε διάφορα Ταϊβάνέζικα εργοστάσια. Σε αυτά περιλαμβάνονται: ένα εργοστάσιο αθλητικών ειδών στην επαρχία Jiangxi της Ανατολικής-Κεντρικής Κίνας, ένα εργοστάσιο που κατασκευάζει εξαρτήματα για οθόνες υγρών κρυστάλλων στη Σαγκάη, ένα εργοστάσιο πλαστικών σε άλλη πόλη κοντά στη Σαγκάη καθώς και ένα εργοστάσιο ηλεκτρονικών ήχου στο Zhongzhan της  Shenzhen (στον ποταμό Pearl) το οποίο είναι επίσης στην επαρχία Guangdong.

Ο Chen Xiaoduan στη Shanghai συνέβαλε στην έρευνα.

Η Μετάφραση στα ελληνικά έγινε από τον Misa.

Σχετικά άρθρα για περεταίρω ανάγνωση:

Η έλευση του κινεζικού αιώνα είναι αναπόφευκτη;

Ξανά για την Κίνα… (για το κινεζικό imperium).

Category: Χωρίς κατηγορία